• İçindekiler
• Nedir
• Belirtileri
• Testleri
• Tedavisi
• Önleme

Nedir

Zatürre

Zatürre, kişileri çok hasta edebilecek bir akciğer enfeksiyonudur. Öksürebilirsiniz, ateşiniz çıkabilir ve nefes almakta büyük güçlükler çekebilirsiniz. Birçok insanda, zatürre evde tedavi edilebilir. Hastalar, genellikle 2 ila 3 hafta arasında iyileşir. Fakat yaşlılar, bebekler ve başka hastalıkları olan insanlar daha uzun süre hasta olabilir veya hastaneye yatmaları gerekebilir.

Günlük hayatınızda örneğin okulda veya işte zatürre kapabilirsiniz. Buna topluluk zatürresi denir. Ayrıca hastanede veya bir bakım evinde de zatürre kapabilirsiniz. Buna ise hastaneyle ilişkili zatürre denir. Daha şiddetli geçer, çünkü bir sağlık kurumunda olduğunuza göre zaten hastasınızdır. Bu yazı gündelik hayatınızda kaptığınız zatürre hastalığını ele alıyor.

VİDEO: ZATÜRRE

Zatürreye genellikle bakteri veya virüs denilen mikroplar neden olur.

Bir grip veya nezle sonrası hastalığa yakalanma riskiniz daha fazladır. Bu hastalıklar akciğerlerinizin enfeksiyonla savaşmasını zorlaştırır ve bu yüzden daha kolay zatürre kapabilir. Astım, kalp hastalığı, kanser veya diyabet hastalıkları gibi uzun dönemli bir hastalığa sahip olmak da zatürre kapma riskinizi artırır.

Belirtileri

Belirtiler

Bakterinin neden olduğu zatürre belirtileri genelde çabucak ortaya çıkar. Bu belirtiler şunları kapsayabilir:

• Öksürük. Muhtemelen öksürük sırasında akciğerlerinizden balgam gelir. Balgam kahverengi, yeşil veya kan lekeli olabilir.
• Ateş.
• Hızlı nefes alma ve yeterli nefes alamama duygusu.
• Titreme, dişleri birbirine vurdurtan sıtma nöbetleri. Sıtma nöbetleri yalnızca bir kez de olabilir, birden çok kez de görülebilir.
• İçinize nefes çektiğinizde veya öksürdüğünüzde kötüleşen göğüs ağrısı.
• Hızlı kalp atışı.
• Çok yorgun ve kuvvetsiz hissetme.
• Bulantı ve kusma.
• İshal.

Belirtileriniz hafif olduğunda doktorunuz buna ''ayakta geçirilen zatürre'' diyebilir.

Yaşlılarda farklı belirtiler veya daha hafif belirtiler görülebilir. Örneğin ateşleri olmayabilir veya öksürükleri balgamsız olabilir. Yaşlılarda en belirgin zatürre belirtisi düşünme kapasitelerinde değişimdir.  Kafa karışıklığı ve hezeyan da oldukça yaygındır. Eğer hali hazırda bir akciğer hastalıkları varsa, bu hastalığın belirtileri azabilir.

Virüslerin neden olduğu belirtiler, bakterilerinki ile aynıdır. Fakat daha yavaş ortaya çıkar ve bakterilerinki kadar kötü veya net olmayabilir.

Testleri

Teşhis

Doktorunuz size belirtileriniz hakkında sorular sorar ve sizi fiziksel muayeneye tabi tutar.  Kan testi veya röntgen isteyebilir. Bunlar normalde doktorunuzun zatürre teşhisi koyması için yeterlidir. Ancak belirtileriniz kötüyse, yaşlıysanız veya diğer sağlık sorunlarınız varsa başka testlere de ihtiyacınız olabilir. Genel bir kural olarak ne kadar hastaysanız o kadar çok test yaptırırsınız.

Doktorunuz ayrıca ciğerlerinizden gelen balgamı zatürrenize neden olan bakteriyi bulmak için test ettirebilir. Zatürreye neyin neden olduğunu bulmak doktorunuzun sizin için en iyi tedaviyi bulmasına yardım eder.

Tedavisi

Tedavi

Zatürreye bakteri sebep olmuşsa doktorunuz size antibiyotik verir. Antibiyotikler, bakterilerin neden olduğu zatürreyi neredeyse her zaman iyileştirir. İyileşmek için bütün antibiyotiklerinizi almanız gerekir. Kendinizi daha iyi hissettiniz bile ilaçlarınızı almayı bırakmayın. Ayrıca ilaçlarınızı tam olarak doktorun tarif ettiği gibi alın.

Zatürre geçirdiğinizde kendinizi çok kötü hissedebilirsiniz. Fakat antibiyotik aldıktan sonra genelde kendinizi çok daha iyi hissetmeye başlarsınız. Antibiyotik kullanmaya başladıktan 2 ila 3 gün sonra hala iyi hissetmiyorsanız, doktorunuzu arayın.  Kendinizi daha kötü hissediyorsanız hemen doktorunuzu arayın.

Tedavi sırasında daha iyi hissetmek için kendi başına yapabileceğiniz şeyler de vardır. Bol bol dinlenip uyumak ve bol bol sıvı tüketmek gibi. Sigara içmeyin. Geceleri öksürük yüzünden uyuyamıyorsanız doktorunuzla bir öksürük ilacı alma konusunu görüşün.

Belirtileriniz kötüyse, bağışıklık sisteminiz zayıfsa veya başka bir ciddi hastalığınız varsa hastaneye gitmeniz gerekebilir.

Bir virüsün neden olduğu zatürre, antibiyotiklerle tedavi edilmez. Fakat bazen komplikasyonları engellemek için antibiyotik verilebilir. Dinlenme, öksürüğünüzle ilgilenme gibi evde tedavi yöntemleri genellikle tek yapılması gereken şeydir.

Önleme

Önlem

65 yaşının üstündeyseniz ve sigara içiyorsanız veya bir kalp ya da akciğer sorununuz varsa, zatürre aşısı vurulmak iyi olabilir. Aşı sizi zatürre kapmaktan koruyabilir. Fakat yine de zatürre kaparsanız, normalde olacağınız kadar hasta olmayabilirsiniz.

Grip, nezle, kızamık, suçiçeği hastalığı olan insanlardan uzak durarak zatürre riskinizi azaltabilirsiniz.  Bu hastalıklardan herhangi birinin ardından zatürre olabilirsiniz. Ellerinizi sık sık yıkayın. El yıkama zatürreye neden olabilecek virüslerin ve bakterilerin yayılmasını önler.