• İçindekiler
• Nedir
• Nasıl Bulaşır
• Ne Olur
• Nasıl Anlaşılır
• Çaresi

Nedir

"AIDS" Ne Anlama Gelir?

AIDS''in açılımı “Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu”dur:

• Edinilmiş, bulaşıcı anlamındadır.
• Bağışıklık eksikliği, hastalıklara karşı savaşan vücut bağışıklık sisteminin zayıflığıdır.
• Sendrom ise belli bir hastalığı karakterize eden sağlık problemlerinin tümüne verilen isimdir.

AIDS, HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü) diye adlandırılan bir virüs tarafından oluşur. HIV virüsü bulaştığında, vücudunuz enfeksiyonla savaşmak için çaba gösterir. Vücudunuz, HIV ile savaşması için "antikor" adı verilen özel hücreler yapar.

HIV''i saptamak için yapılan kan testlerinde de bu antikorlar aranır. Kanınızda bu antikorlar varsa, bu, size HIV virüsü bulaştığı anlamına gelir. HIV antikorlarına sahip kişilere "HIV-Pozitif" denir.

VİDEO: AIDS

HIV-pozitif olmak ya da HIV hastası olmak, AIDS olmakla aynı şey değildir. HIV-pozitif olan birçok insan yıllarca hasta olmazlar. HIV ilerledikçe, yavaş yavaş bağışıklık sistemini zayıflatır. Bağışıklık sistemi zayıfladığında, normalde sorun yaratmayan virüsler, parazitler, mantarlar ve bakteriler hastalık yapmaya başlar. Bunlara "fırsatçı (oportünist enfeksiyonlar)" adı verilir.

Nasıl Bulaşır

AIDS Nasıl Bulaşır?

Aslında AIDS "bulaşmaz". HIV bulaşabilir ve sonrasında AIDS gelişebilir. Hasta gibi gözükmeseler ve hatta henüz HIV-pozitif olarak test edilmeseler bile, HIV bulaşmış birinden size de HIV bulaşabilir. HIV bulaşmış kişilerin kanında, vajinal sıvısında, sperminde veya anne sütünde, bir başkasına bulaşacak oranda HIV virüsü mevcuttur. HIV virüsü çoğu insana şöyle bulaşır:

• HIV bulaşmış biriyle seks yapmak
• HIV bulaşmış biriyle şırınga paylaşmak (uyuşturucu kullanırken)
• HIV bulaşmış bir anneden doğmakla ya da HIV bulaşmış olan bir kadının sütünden içmek

HIV bulaşmış kanın nakli, hastalığın bir bulaşma şekli olsa da günümüzde alınan kan üstünde yapılan sıkı kontroller sayesinde risk oldukça düşmüştür.

HIV''nin gözyaşı ya da salya ile bulaştığına dair belgelenmiş bir vaka yoktur, fakat oral seks yaparken ya da ağzınızda açık bir yara ya da diş etlerinde kanama varken derin bir öpüşme, HIV bulaşma riski doğurur.

Ne Olur

HIV Pozitif Olduğumda Ne Olur?

HIV bulaştığının farkında olmayabilirsiniz. Bazı kişilerde ateşlenme, baş ağrıları, kas ve eklem ağrıları, mide ağrıları, şişkin lenf bezleri ya da ciltte oluşan ve birkaç hafta süren kızarıklıklar görülebilir. Çoğu insan bunun girip olduğunu düşünür. Bazı kişilerde hiçbir belirtiye rastlanmaz.

Bağışıklık sistemi tepki göstermeden birkaç hafta, hatta birkaç ay boyunca virüs vücutta çoğalır. Bu süre boyunca HIV testi pozitif çıkmasa da başka insanlara bulaştırabilirsiniz.

Bağışıklık sistemi tepki gösterdiğinde, antikor üretmeye başlar. Bu durumda, testlerde HIV-pozitif olarak tespit edilirsiniz.

Gribe benzer ilk belirtilerden sonra, HIV bulaşmış kişiler on yıl ya da daha uzun bir süre sağlıklı kalabilirler. Fakat bu süre boyunca HIV, bağışıklık sistemine zarar verir.

Bağışıklık sistemine verilen zararı ölçmenin bir yolu, kanınızdaki CD4 hücrelerini saymaktır. "T-yardımcı" hücresi olarak da adlandırılan bu hücreler, bağışıklık sisteminin önemli bir parçasıdır. Sağlıklı insanların bir mililitre kanında 500 ila 1500 arasında CD4 hücresi vardır.

Tedavi olunmadığı takdirde sayı, büyük ihtimalle azalır. HIV hastalığının habercisi olan ateş, gece terlemesi, ishal ya da şişkin lenf bezleri gibi belirtiler görülür. HIV hastasıysanız bu sorunlar bir kaç günden uzun, hatta büyük ihtimalle birkaç hafta boyunca sürer.

Nasıl Anlaşılır

AIDS Olduğumu Nasıl Anlarım?

Bağışıklık sistemi ciddi bir şekilde zarar gördüğünde HIV hastalığı AIDS''e çevirir. 200''den az CD4 hücresine sahipseniz ya da CD4 oranı yüzde 14''ün altındaysa, AIDS hastasısınız demektir.

AIDS ile bağlantılı bazı hastalıklar:

• PCP (pnömokistik carinii pnömoni), bir tür akciğer enfeksiyonu;
• KS (kaposi sarkomu), bir tür cilt kanseri;
• CMW (sitomegalovirüs), genelde gözleri etkileyen bir enfeksiyon türü;
• Kandida, mantarların ağız mukozasında yaptığı beyazımtrak plaklar halindeki bir hastalık. Bu mantar, boğaz ve vajina enfeksiyonuna da neden olabilir.

AIDS''e bağlı hastalıklara ciddi kilo kaybını, beyin tümörlerini ve diğer sağlık sorunlarını da ekleyebiliriz. Tedavi edilmediğinde, fırsatçı enfeksiyonlar, ölüme neden olabilirler.

AIDS''in gidişatı herkes için farklıdır. Bazı insanlar hastalığa yakalandıktan birkaç ay sonra ölürken, diğerleri ise "resmen" AIDS olarak teşhis edilseler bile uzun yıllar normal bir hayat sürebilirler. HIV-pozitif olan bazı kişiler, antiretroviral ilaçlar (ARV''ler) kullanmadan da yıllarca sağlıklı kalabiliyorlar.

Çaresi

AIDS''e Bir Çare Var Mıdır?

AIDS için bir çare bulunmamaktadır. HIV virüsünü ve bağışıklık sistemine verdiği hasarı yavaşlatabilecek ilaçlar vardır. Ancak vücudu HIV virüsünden "temizleyecek" herhangi bir yöntem yoktur.

Diğer ilaçlar ise fırsatçı enfeksiyonları önleyebilir ya da tedavi edebilir. Bu ilaçlar oldukça başarılıdırlar. Daha yeni ve güçlü ARV''ler sayesinde fırsatçı enfeksiyon oranları da azalmaktadır. Ne yazık ki bazı fırsatçı enfeksiyonların tedavisi halen çok zordur.