• İçindekiler
• Kısırlık
• Belirtileri
• Sebepleri
• Risk Faktörleri
• Muayenesi
• Teşhisi
• Tedavisi
• Yaşam Tarzı
• Önleme

Kısırlık

Kadınlarda Kısırlık Tedavisi

Kadınlarda kısırlık veya erkeklerde kısırlık  bu ikisinin birleşimi milyonlarca çifti etkilemektedir.Kısırlık Tedavisi çiiftlerin yüzde 10 ila yüzde 15’i kısır olarak sınıflandırılır. Hamile kalmak için bir yıldan uzun süreyle düzenli olarak korunmasız cinsel ilişkiye girip başarılı olamayan çiftler bu kategoriye girer.

Genellikle kısırlık vakalarının üçte biri kadın ve üçte biri erkek kaynaklıdır. Geri kalan vakalarda neden tam olarak bilinmemekle beraber hem erkek hem de kadın faktörünün birleşimi nedeniyle ortaya çıktığı düşünülmektedir.

Kadınlardaki kısırlığın teşhisi zor olabilir; buna karşın sorunun, birçok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Ancak her durumda tedavi gerekli değildir. Kısır çiftlerin yarısı, korunmasız cinsel ilişkiye girmeye başladıktan sonraki 24 ay içerisinde kendiliğinden gebe kalabilmektedir.

Belirtileri

Belirtileri

Kısırlığın temel belirtisi bir çiftin çocuk sahibi olamamasıdır. Anormal uzunluktaki (35 gün ve üzeri) ve kısalıktaki (21 gün ve altı) adet döngüleri dışında gözle görülen başka bir belirti olmayabilir.

NORMAL ADET DÖNGÜSÜ HAKKINDA BİLGİ İÇİN TIKLAYIN

Tıbbi yardım gerektiren durumlar

Eğer 30’lu yaşların başlarındaysanız veya daha gençseniz çoğu doktor herhangi bir test veya tedaviye başlamadan önce en az bir sene hamile kalmayı denemenizi önerir.

Eğer yaşınız 35 ile 40 arasında ise altı aylık deneme geçmişiniz bulunuyorsa endişelerinizi doktorunuzla paylaşın.

Eğer 40 yaşın üzerindeyseniz, düzensiz veya ağrılı adet dönemleri, pelvik iltihabı rahatsızlığı, tekrarlanan düşükler gibi sorunlarınız varsa ve daha önce kanser veya endometriozis (rahim içini kaplayan zarın gereken yer dışında yer alması) tedavisi gördüyseniz, doktorunuz derhal test ve tedavilere başlamayı önerebilir.  

 ENDOMETRİYOZ

Sebepleri

Sebepleri

Aşağıdaki faktörlerin her biri hamile kalmak için gereklidir:

• Yumurtlama. Hamile kalabilmeniz için düzenli bir adet döngünüzün olması gerekir. Adet döngüsü sırasında yumurta üretilir ve yumurtlama gerçekleşir. Doktorunuz adet döngünüzü değerlendirir ve yumurtlamanın gerçekleşip gerçekleşmediğini tespit eder.
• Sperm. Bu durum, partnerde herhangi bir hastalık veya ameliyat geçmişi olmadığı sürece birçok çift için sorun değildir. Ancak yine de doktorunuz, partnerinizin sperm sağlığını değerlendirmek için bazı basit testler yapabilir. 
• Düzenli cinsel ilişki. Gebe kalabilmek için verimli olduğunuz süre içerisinde düzenli cinsel ilişkiye girmeniz gerekir. Doktorunuz, adet döngüsü süresince hangi günlerde daha verimli olduğunuz konusunda sizi bilgilendirebilir.

Hamileliğin oluşabilmesi için insan üreme sürecinin her bir karmaşık evresi —olgun yumurtanın yumurtalıktan salınması, yumurtanın döllenmesi, döllenen yumurtanın gerekli yerini alması ve rahimde büyümesi —  doğru bir şekilde gerçekleşmesi gerekir. Kadınlarda bazı faktörler bu süreci herhangi bir aşamada bozabilir. Kadınlarda kısırlık nedeni olan faktörler şunlardır:   

Yumurtlama sorunları

Yumurtlama sorunları kısır vakalarının yüzde 25’ini oluşturur. Bunun nedeni hipotalamus veya hipofiz bezleri gibi üreme hormonlarının düzenlenmesinde oluşan kusurlar veya yumurtalığın kendisinde oluşan problemler olabilir. Eğer düzensiz olarak yumurtluyorsanız veya hiç yumurtlamıyorsanız, yumurtlama sorununuz var demektir.

• Anormal yumurtalık uyarıcı hormon ve luteinizan hormonun salgılanması. Her ay yumurtalığın uyarılmasından sorumlu olan iki hormon –yumurtalık uyarıcı hormon ve luteinizan hormonu– adet döngüsü boyunca hipofiz bezleri tarafından belirli bir düzen içerisinde üretilir. Aşırı fiziksel ve duygusal stres, fazla veya düşük kilo veya son zamanlarda önemli ölçüde kilo alımı veya verimi –örneğin kilonuzun yüzde 10’u– bu düzeni bozabilir ve yumurtlamayı olumsuz etkileyebilir. Sorunun temel belirtisi, düzensiz adet dönemleri veya adet kesintileridir. Diğer hormonsal eksiklikler veya aşırı prolaktin üretimi ile ilişkilendirilen belirli hipofiz bezi rahatsızlıkları bazen nedenlerden biri olabilir. 
• Polikistik yumurtalık sendromu. Polikistik yumurtalık sendromu; hipotalamus, hipofiz ve yumurtalıkta karmaşık değişikliklerin oluşmasına neden olur. Sonuç olarak aşırı miktarda erkek hormonu (androjen) üretilir ki bu durum yumurtlamayı etkiler.  Polikistik yumurtalık sendromu aynı zamanda insülin direnci ve obeziteyle de ilişkilendirilir.
• Luteal aşama kusuru. Luteal aşama kusuru, yumurtalığın yumurtlamanın ardından yeteri miktarda progestin hormonu üretmemesi sonucu oluşur. Progesteron, rahim astarını döllenmiş yumurta için hazırlamada önemli bir rol oynar.
• Erken dönem yumurtalık kusurları. Söz konusu rahatsızlığın nedeni genellikle vücudun yanlışlıkla yumurtalık dokusuna saldırmasına yol açan oto bağışıklık reaksiyonlarıdır. Bunun sonucu olarak yumurtalıktaki yumurta kaybedilir ve östrojen üretimi düşer. 

Dölyatağı borularının hasar görmesi (dölyatağı tüplerine bağlı kısırlık)

Dölyatağı boruları hasar gördüğünde veya tıkandığında, spermlerin yumurtaya ulaşmasını engellenir ve döllenen yumurtanın rahime doğru ilerlediği yol tıkanır. Dölyatağı borularının hasar görmesine ve tıkanmasına yol açan nedenler şunlardır:

• Klamidya enfeksiyonu veya bel soğukluğu nedeni ile dölyatağı tüplerinin iltihaplanması (salpenjit)
• Yumurtanın rahim dışına, dölyatağı tüplerine yerleşmesi ve burada gelişmesi ile ortaya çıkan daha önceki dış gebelikler
• Karın veya alt karın bölgesine daha önce cerrahi müdahale uygulanması

Endometriozis

Endometriozis, normal şartlarda rahimde büyüyen dokunun rahim dışında başka bölgelere yerleşmesi ve bu bölgelerde büyümesi halinde oluşur. Ekstra doku gelişimi ve bu dokunun cerrahi müdahale ile alınması doğurganlığa zarar verebilir, ayrıca yara izlerinin oluşmasına yol açabilir. Araştırmacılar, fazla dokunun hamile kalmayı engelleyecek maddeler üretebileceğini de düşünmektedir.  

Rahim ağzında daralma veya tıkanma

Rahim ağzı stenosu olarak bilinen rahim ağzı daralma ve tıkanmalarının sebepleri; kalıtsal şekil bozuklukları ve rahim ağzının hasar görmesi olabilir. Sonuç olarak rahim ağzı, spermlerin hareketi ve döllenme için uygun mukus türünü üretemez. Ayrıca, rahim ağzı açıklığı kapanabilir ve spermlerin yumurtaya ulaşmasını engellenebilir.

Rahim sorunları

30’lu yaşlardaki kadınlarda yaygın olarak görülen rahimdeki iyi huylu polipler veya tümörler dölyatağı tüplerini tıkayarak veya yumurtanın rahimde yerleşmesini engelleyerek doğurganlığı etkileyebilirler. Buna karşın, fibriod sorunu olan birçok kadın yine de hamile kalabilmektedir. Rahimdeki yara izleri, yumurtanın rahimde yerleşmesini engelleyebilir ve anormal şekil (bikornuat) gibi rahimlerinde doğuştan anormallikler olan bazı kadınlar, hamile kalmada veya hamileliğin sürdürülmesinde sorunlar yaşayabilir.  

Açıklanamayan kısırlık

Bazı durumlarda, kısırlığın nedeni hiçbir zaman bulunamaz. Her iki partnerdeki önemsiz etmenlerin birleşimi açıklanamayan sorunlara yol açabilir. Neyse ki açıklanamayan kısırlık sorunu bulunan çiftlerin kendiliğimden gebe kalma ihtimali, diğer kısır çiftlere oranla daha yüksektir.

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Bazı faktörler kısırlık riskinin artmasına neden olabilir. Bunlar:

• Yaş. 32 yaşından sonra kadın yumurtalarının miktarı ve kalitesi düşmeye başlar. 30’lu yaşların ortalarında dölyatağı kayıplarının oranı artar ve daha az veya daha düşük kalitede yumurtalar üretilir. Böylece hamile kalmak daha da zorlaşabilir. 35 yaşın üzerindeki kadınlarda düşük ve kromozom anormallikleri olan çocuk doğurma riski de artış gösterir 
• Sigara. Rahim ağzı ve dölyatağı yumurtalarına zarar vermesinin yanı sıra sigara, düşük ve dış gebelik riskini de arttırır. Ayrıca sigaranın yumurtalığı yaşlandırdığı ve yumurtalarda erken azalmaya neden olduğu düşünülmektedir. Bu durum, hamile kalma ihtimalinizi azaltır. Birçok doğum uzmanı kısırlık tedavisine başlanmadan önce sigaranın bırakılması için bir tarih konulmasını önermektedir. 
• Kilo. Kilonuz normalin çok üzerinde veya altında ise normal yumurtlamayı engelleyebilir. Sağlıklı bir vücut-kütle oranına sahip olmanın yumurtlamayı sıklaştırdığı ve hamile kalma ihtimalini arttırdığı ortaya konmuştur.
• Cinsel geçmiş. Klamidya enfeksiyonu ve bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar dölyatağı yumurtalarına zarar verebilir. Birçok partner ile korunmasız seks yapmak cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskinizi arttırır. Bu da ileride kısırlık sorunlarına neden olabilir.
• Alkol. Aşırı alkol tüketimi, artan yumurtlama bozuklukları ve endometriozis riskiyle ilişkilendirilmektedir.
• Kafein. Günde 6 bardaktan fazla (900 miligram kafein) kahve tüketimi doğurganlığınızı azaltabilir. 

Muayenesi

Doktor Randevunuza Hazırlık

Kısırlık sorununun değerlendirilmesi için çoğu zaman çiftlerin gebe kalmasını engelleyen rahatsızlıkların tedavisinde uzman bir endokrinolog ile görüşmeniz gerekir. Kısırlık hem sizi hem de partnerinizi ilgilendiren bir sorun olduğu için doktorunuz kısırlığa neden olan faktörleri ve muhtemel tedavi yöntemlerini tespit etmek için her ikinizi de inceleyecektir. 

İşte doktorunuz ile randevunuza hazırlanmanıza yardımcı olacak bazı bilgiler ve doktorunuzun size yöneltebileceği sorular.

Randevudan önce yapabilecekleriniz

• Adet döngünüzü ve döngünüz ile ilgili gözlemlediğiniz belirtileri birkaç ay takip edin. Bir takvim veya not defteri kullanarak adetinizin başlangıcını ve bitişini not alın. Partnerinizle cinsel ilişkiye girdiğiniz günleri de yazın. Bu sayede doktorunuza yardımcı bilgiler sağlamış olursunuz. 
• Kullandığınız ilaçları, vitaminleri ve diğer takviyeleri listeleyin. Bu ilaçların dozunu ve ilaçları ne sıklıkta kullandığınızı not alın. 
• Randevuya giderken not defteri, avuç içi bilgisayar veya ses kaydedici görürün. Randevu sırasında doktorunuz size birçok bilgi verebilir ve tüm bunları aklınızda tutmanız zor olabilir. Randevu sırasında edindiğiniz önemli bilgileri not alın.
• Soracağınız sorunları düşünün. Doktorunuza sorabileceğiniz soruları yazın ve zamanınızın kısıtlı olduğunu göz önünde bulundurarak bu soruları önem sırasına göre sıralayın.

Doktorunuza sorabileceğiniz bazı temel sorular:

• Hamile kalabilmek için ne zaman ve ne sıklıkta cinsel ilişkiye girmemiz gerekir?
• Test yaptırmamı önerir misiniz? Partnerimin de test yaptırması gerekir mi?
• Hamile kalma şansımı arttırmak için yaşam tarzımda yapabileceğin bazı değişiklikleri var mı?
• Hamile kalma ihtimalimi arttıracak ilaç tedavileri var mı?
• Kullandığım ilaçların yan etkileri nelerdir?
• Bizim durumumuz için nasıl bir tedavi yöntemi önerirsiniz?
• Bu süreçten beklentimiz tam olarak ne olmalıdır? Örneğin, başka bir yönteme geçmeden önce bir tedavi yöntemini kaç defa denememiz gerekir?
• Çiftlerin hamile kalmasına yardımcı olmada başarı oranınız nedir?
• Bana verebileceğiniz herhangi bir broşür veya yazılı bir materyal var mı?
• Hangi internet sitelerini ziyaret etmemi önerirsiniz?

Doktorunuzun açıkladığı her şeyi anladığınızdan emin olun. Anlamadığınız bir nokta olduğunda doktorunuzdan bilgileri tekrar etmesini veya anlamadığınız noktaları açıklığa kavuşturmasını isteyin. 

Doktorunuzun size sorabileceği sorular

Doktorunuzun veya diğer sağlık uzmanlarının size yöneltebileceği sorulardan bazıları şunlardır:

• Ne kadar süredir hamile kalmayı deniyorsunuz?
• Ne sıklıkta cinsel ilişkiye giriyorsunuz?
• Daha önce hamile kaldınız mı? Eğer kaldıysanız hamileliğin sonucu ne oldu?
• Alt karın veya karın bölgesinden ameliyat oldunuz mu?
• Her hangi bir jinekolojik durum için tedavi gördünüz mü?
• Rahim içinde dietilstilbestrole (yapay östrojen) maruz kaldınız mı?
• İlk ne zaman adet gördünüz?
• İki adet dönemi başlangıcı arasındaki süre ortalama olarak nedir?
• Adet döneminden önce göğüste hassasiyet, karında şişlik veya kramp gibi belirtiler ile karşılaşıyor musunuz?

Teşhisi

Testler ve Teşhis

Makul bir süre içerisinde hamile kalmayı başaramadıysanız daha geniş çaplı değerlendirme ve kısırlık tedavisi için doktorunuzdan yardım isteyin.

Doğurganlık testleri şunlardır:

• Yumurtlama testi. Yumurtlamanın ardından üretilen progesteron hormonu için uygulanan kan testi yumurtladığınızı belgeler. Testi evde de yapabilirsiniz. Reçetesiz olarak satılan ve evde uygulayabileceğiniz yumurtlama tahmin kitleri yumurtlamadan önce luteinizan hormonunda oluşan artışları tespit eder.   
• Histerosalpengografi. Test ile doktorunuz rahim boşluğunuzun büyüklüğünü ve şeklini değerlendirirken dölyatağı tüplerinin açık olup olmadığını da kontrol eder. Rahime bir sıvı enjekte edilir ve rahim boşluğunun normal olup olmadığını ve sıvının rahimle dölyatağı yumurtalarına ulaşıp ulaşmadığını tespit etmek için röntgen çekilir. Bazı anormalliklerle karşılaşılırsa daha geniş çaplı incelemeler yaptırmanız gerekebilir. Test dölyatağı tüplerine giden yolu temizleyerek ve açarak bazı kadınlarda verimliliği arttırabilir.  
• Laparoskopi. Genellikle ayakta ve genel anesteziyle uygulanabilen laparoskopi testi, doktorunuzun yumurtalık, dölyatağı tüpleri ve rahimdeki yara izlerini, tıkanmaları ve düzensizlikleri görmesine yöneliktir. İlk olarak doktorunuz göbeğinizin altına ufak bir kesik açar (8-10 milimetre) ve karın boşluğunuza bir iğne uzatır. Laparoskop (ışıklandırılmış fiber optik bir teleskop) aletine yer açmak amacıyla karına az miktarda gaz (genellikle karbon dioksit) verilir. İşleme başlamadan önce belirtmeniz halinde doktorunuz işlem sırasında bazı kesici aletler, lazer veya ameliyat ile endometriyal (dölyatağı iç zarı) yapışmaları ayırabilir, yara izlerini tedavi edebilir ve diğer sorunları iyileştirebilir. 
• Yumurtalık rezervi testi. Yumurta üretiminde azalma riski olan kadınlar – oto bağışıklık rahatsızlığı bulunan ve sigara içen 35 yaş üzerindeki kadınlar – adet döngüsünün belirli günlerinde uygulanan bu tür kan ve görüntüleme testlerini yaptırabilirler. Testler arasında adet döngüsünün üçüncü günü uygulanan yumurtalık uyarıcı hormon yoğunluk testi, östrojen seviyesini belirlemek için kan testinden önce veya sonra uygulanan ve 5 dozluk yumurtalık uyarıcı ilaç (klomifen sitrat) içeren klomifen sitrat challenge testi, yumurtalık hacmini veya folikül hücre sayısını tespit etmek amacıyla yapılan yumurtalık ultrasonu ve yumurtalık rezervlerindeki diğer belirtileri saptamak için uygulanan kan testleri yer alır. 
• Hormon testleri. Yumurtalık uyarıcı ve prolaktin gibi bazı hormonların test edilmesi, teşhis edilemeyen sağlık sorunlarının doğurganlığı etkileyip etkilemediğini tespit edebilir.

Tedavisi

Tedavi ve İlaçlar

Kısırlık sorununuzun tedavisi; hastalığın nedenine, yaşınıza, ne kadar süredir kısır olduğunuza ve kişisel tercihlerinize bağlıdır. Bazı kadınların hamile kalabilmeleri için sadece bir veya iki terapi yeterli iken bazıları için birkaç farklı tür tedavi yöntemi gerekli olabilir.

Tedavi yöntemleri, bazı ilaç veya cerrahi müdahalelerle doğurganlığın geri kazandırılmasını veya bazı gelişmiş tekniklerle üremeye yardımcı olunmasını içerebilir.

Doğurganlığın geri kazandırılması: Yumurtalığın doğurganlık ilaçları ile uyarılması 

Yumurtlamayı düzenleyen veya tetikleyen doğurganlık ilaçları, yumurtlama bozuklukları nedeniyle kısır kalan kadınlara uygulanan temel tedavi yöntemidir. Genellikle, bu ilaçlar doğal yumurtalık uyarıcı hormon ve luteinizan hormonu gibi yumurtlamayı teşvik eder. 

Doğurganlık ilaçlarının bazı riskleri vardır. Bunlar:

• İkiz veya daha fazla bebeğe hamile kalmak.  Ağız yolu ile alınan ilaçlar düşük oranda birden fazla çocuğa hamile kalma riskini (yüzde 10’dan az) içerir. Risk enjekte edilen ilaçlarla yüzde 15 ila yüzde 20’ye çıkar. Genel olarak ne kadar fazla bebek taşırsanız erken doğum, doğumda düşük kilo ve ileride gelişim problemleri riski de o kadar artar. Bazen ilaçların miktarı ve zamanlaması birden fazla bebek riskini önlemek amacıyla değiştirilir. Doktorunuzun, birden fazla yumurtlama riskini arttırabilecek aşırı folikül hücresi tespit etmesi halinde, tedavi aşamaları iptal edilebilir.
• Genişlemiş yumurtalıklar. Yumurtalık hiperstimulasyon (aşırı uyarılma) sendromu doğurganlık ilaçlarının kullanılması sonucu ortaya çıkabilir. Yumurtalıklarınız, bazen ilaçlara reaksiyon göstererek aşırı oranda uyarılabilirler. Genişlemiş yumurtalıkların yanı sıra karın ağrısı, karında şişlik, mide-bağırsak sorunları ve nefes darlığı gibi yan etkilerle de karşılaşabilirsiniz. Belirtiler, yumurtlamanın başlatılması sırasında veya hamileliğin erken dönemlerinde ortaya çıkabilir.  

Anormal luteinizan hormonu ve yumurtalık uyarıcı hormonu düzenleyen bazı doğurganlık ilaçları vardır. Bu ilaçlar: 

Klomifen sitrat, İçeren ilaçlar ağız yoluyla alınır ve polikistik yumurtalık sendromu ve diğer yumurtlama bozuklukları olan kadınlarda yumurtlamayı teşvik eder. İlaç, hipofiz bezinin daha fazla yumurtalık uyarıcı hormon ve luteinizan hormonu salgılamasını sağlar ve bu sayede yumurta içeren yumurtalık foliküllerinin büyümesi başlatılır. Klomifen sitrat içeren ilaçlar ayrıca düzenli olarak yumurtlayan kadınlarda verimliliği arttırır ve genellikle açıklanamayan kısırlık vakalarında ilk tedavi yöntemi olarak uygulanır.

Gonadotropinler. Bu tedaviyle hipofiz bezleri yerine doğrudan yumurtalık uyarılır. Gonadotropin ilaçları genellikle spermlerin ince bir boru (sonda) yardımı ile rahim içine enjekte edildiği bir prosedür olan dölyatağı içi döllenmesi ile birlikte uygulanır. Böylece hamilelik ihtimali artmış olur. Gonadotropin ilaçları şunlardır:   

• İnsan menopoz gonadotropin. Vücuda enjekte edilen bu ilaç, yumurtlamayı teşvik etmek amacıyla, hipofiz bezi yetmezliği nedeni ile kendiliğinden yumurta üretemeyen kadınlar için uygulanır. Hem yumurtalık uyarıcı hormon hem de luteinizan hormonu içerir ve yumurtlama için doğrudan yumurtalıkları uyarır.
• Yumurtalık uyarıcı hormon. Yumurtalık uyarıcı hormon, olgun yumurta folikülleri üretmesi için yumurtalıkları uyarır.
• İnsan koryonik gonadotropin. Klomifen, insan menopoz gonadotropin ve yumurtalık uyarıcı hormon ile birlikte kullanılan bu ilaç, yumurta üretmesi amacıyla (yumurtlama) folikülleri uyarır. 

Metformin. Ağız yoluyla alınan ilaç, genellikle polikistik yumurtalık sendromu olan kadınlarda kısırlığın bilinen veya şüphelenilen nedeninin insülin direnci olması halinde uygulanır. Metformin, insülin seviyesinin düzenleyerek insülin direncini geliştirir ve yumurtlama ihtimalini arttırır.

Letrozol. Letrozol, aromataz inhibitörler olarak bilinen bir ilaç sınıfındandır. Bazı göğüs kanseri vakalarının tedavisinde kullanılan letrozol, yumurtlamayı başlatabilir. Buna karşın, ilacın hamileliğin erken dönemleri üzerindeki etkileri henüz bilinmemektedir. Bu nedenle ilaç, yumurtlamanın başlatılmasında diğer ilaçlar kadar sık kullanılmaz.

Doğurganlığın geri kazandırılması: Cerrahi müdahale

Birkaç cerrahi prosedür, bazı sorunları düzeltebilir veya kadınlarda kısırlığı iyileştirebilir. Bu cerrahi müdahaleler şunlardır:

• Doku alınması. Bu cerrahi müdahalede, lazer veya ameliyatla endometriyal (dölyatağı iç zarı) doku veya alt karın bölgesindeki yapışıklıklar alınır ve hamile kalma şansınız arttırılabilir. 
• Tüplerin cerrahi müdahale ile açılması (mikroskopik). Kadınlarda kalıcı bir doğum kontrol yöntemi olan tüplerin bağlanmasının ardından, bu tüplerin ayrılması ve doğurganlığın geri kazandırılması için cerrahi müdahale uygulanabilir.
• Tübal cerrahi müdahaleler. Eğer dölyatağı tüpleri tıkanmışsa veya sıvıyla (hidrosapenks) dolmuşsa, tübal cerrahi müdahaleler hamile kalma şansınızı arttırabilir. Laparoskopik ameliyat, tüplerdeki yapışmaları ayırmak, tüpleri genişletmek veya yeni bir tüp açıklığı oluşturmak için uygulanır. Tübal cerrahi müdahaleler, tüplerin tıkalı veya daralmış kısımlarının, rahime oranla yumurtalıklara daha yakın olması halinde daha başarılıdır. Rahime yakın olan tüp tıkanıklıkları dış gebelik riskini arttırabilir. Bu ve bunun gibi diğer ciddi tıkanma veya sıvı birikimi vakalarında tüplerin alınması (salpenjektomi), tüpte döllenme ile birlikte hamilelik şansınızı arttırabilir.    

Üremeye yardımcı teknik: Tüp bebek

Bu etkili teknik, kadından alınan olgun yumurtaların laboratuar ortamında erkekten alınan spermle döllendirilmesini ve döllenmenin ardından 3 ila 5 gün içerisinde embriyonun rahime yerleştirilmesini içerir. Tüp bebek (laboratuar ortamından döllenme)  genellikle her iki dölyatağı tüpünün de tıkanması halinde önerilir. Yöntem aynı zamanda endometriozis, açıklanamayan kısırlık, rahim ağzı sorunları nedeniyle oluşan kısırlık, erkeklerde kısırlık ve yumurtlama bozuklukları gibi bazı diğer sorunlara karşı da yaygın olarak kullanılır. Tüp bebek, birden fazla embriyonun rahime yerleştirilmesi halinde ikiz veya daha fazla bebek sahibi olma şansını arttırır.  Tüp bebek yöntemi düzenli kan testlerini ve günlük hormon iğnelerini içerir.

Yaşam Tarzı

Rahatsızlıkla Mücadele ve Destek

Kadınlarda kısırlık problemiyle baş etmek, çoğunlukla fiziksel ve duygusal olarak yorucu olabilir. İnişli ve çıkışlı kısırlık test ve tedavilerinin üstesinden gelmek için şu seçenekleri göz önünde bulundurun: 

• Hazırlıklı olun. Kısırlık test ve tedavilerinin belirsizliği, zor ve stresli olabilir. Kendinizi her bir sürece hazırlayabilmek için doktorunuzdan uygulayacağı test ve tedavi planını açıklamasını isteyin. Süreci ve atılacak adımları anlamak endişelerinizi azaltabilir.
• Destek isteyin. Kısırlık oldukça kişisel bir konu olsa da partnerinizden, yakın ailenizden ve arkadaşlarınızdan destek isteyin. İnternetteki birçok destek grubu, kısırlık konularını tartışırken kimliğinizi gizli tutmanıza imkan sağlar. Taşıdığınız duygusal yük size ve partnerinize fazla geliyorsa profesyonel yardım istemekten hiçbir zaman çekinmeyin.
• Egzersiz yapın ve sağlıklı beslenin. Düzenli ve hafif egzersizler yapmak ve sağlıklı bir beslenme dış görünüşünüzü iyileştirir ve kısırlık problemlerine rağmen yaşamınıza kontrol altına alabilmenize yardımcı olur.
• Diğer seçenekleri düşünün.  Kısırlığa karşı tedavi sürecine başlar başlamaz evlat edinme, donör sperm veya yumurta ve hatta hiç çocuk sahibi olmama gibi alternatifleri düşünün. Bu, tedavi süresince endişenizi ve hamile kalamamanız halinde hayal kırıklığınızı azaltır. 

Önleme

Önleme

Eğer yakın zamanda veya gelecekte hamile kalmayı düşünüyorsanız normal yolla hamile kalma ihtimalinizi arttıracak bazı yöntemler vardır. Bunlar:

• Normal kilonuzu koruyun. Fazla kilolu ve aşırı zayıf kadınlarda yumurtlama rahatsızlıkları riski daha yüksektir. Eğer kilo vermek istiyorsanız makul bir şekilde egzersiz yapın. Bir haftada 7 saatten uzun zorlu ve yoğun egzersizler düşük yumurtlama ihtimaliyle ilişkilendirilmiştir. 
• Sigarayı bırakın. Tütünün genel sağlığınız ve bebeğinizin sağlığı kadar doğurganlık üzerinde de olumsuz etkileri bulunuyor. Eğer sigara içiyorsanız ve hamile kalmayı düşünüyorsanız, sigarayı hemen bırakın. 
• Alkolü kısıtlayın. Aşırı alkol tüketimi — haftada sekiz veya daha fazla içki— kişinin verimliliğinin azaltmasına neden olabilir.
• Stresi azaltın. Başarabiliyorsanız, hamile kalmadan önce yaşamınızdaki stresi azaltmanın bir yolunu bulun. 
• Kafeini sınırlayın. Kafeini günde 6 bardak az tüketmeye çalışın.