Alerji Tetikleyicilerinizi Tanıyın

Alerji, bağışıklık sisteminin, çiçek tozu (polen), hayvan döküntüsü veya gıdalar gibi çevremizde bulunan bildik zararsız maddelere vücudun defans mekanizmalarının savunmaya geçmesine neden olacak şekilde anormal bir tepki vermesidir.  Neredeyse her şey bir alerjik reaksiyonu başlatabilir. Bu tepki, hafif, can sıkıcı, ani ve hatta ölümcül olabilir. İşte en yaygın alerji tetikleyiciler (alerjenler).

Polenler (Çiçek Tozları)

Ağaçlar, çiçekler ve yaban bitkilerinden gelen çiçek tozları saman nezlesini veya mevsimsel alerjileri başlatabilir. Hapşırma, burun akması, burun tıkanması, gözlerde kaşıntı ve gözlerin sulanması gibi belirtiler söz konusu olabilir. Reçeteli ve reçetesiz ilaçlar ve alerji iğneleriyle tedavi edilir. Havada polen miktarının fazla olduğu rüzgarlı günlerde dışarı çıkmamak, pencereleri kapalı tutmak ve havalandırmaya çalıştırmak gibi önlemler alınabilir.

Hayvan Döküntüleri

Hayvanların derisindeki yağ bezleri tarafından salgılanan ve salyalarında bulunan proteinler bazı insanlarda alerjik reaksiyonlara neden olabilmektedir. Alerjinin gelişmesi bir veya iki yıl sürebilir, hayvan veya hayvan döküntüsüyle temastan sonra aylar boyunca belirtiler kaybolmayabilir. Eğer alerjiye neden olan sizin kendi hayvanınız ise onların yatak odasına girmesini yasaklayabilir, kilimleri kaldırabilir veya hayvanınızı düzenli olarak yıkayabilirsiniz. Sık sık elektrikli süpürgeyle temizlik yapmak ve bir HEPA filtreli bir elektrik süpürgesi kullanmak işe yarayabilir. Alerji aşıları da faydalı olabilir.

Toz Keneleri

Toz keneleri (veya bitleri) ev tozunun içinde bulunan mikroskobik hayvanlardır. Çok rutubetli bölgelerde yaşar, insan ve evcil hayvanların deri artıkları, polenler, bakteriler ve mantarlarla beslenirler. Yatağı, yastıkları, bazaları kaplamak, hipoalerjik yastıklar kullanmak, çarşafları her hafta sıcak suda yıkamak, evde toz toplayan eşyaları örneğin içi doldurulmuş hayvanlar, halılar veya perdeler bulundurmamak yardımcı olmaktadır.

Böcek Sokmaları

Böcek sokmalarına karşı alerjisi olan insanlar, çok şiddetli ve hatta ölümcül tepkiler verebilmektedir. Aşırı terleme, ısırık veya sokmanın olduğu yerde bir hafta veya daha fazla süren kızarıklık, mide bulantısı, yorgunluk ve hafif ateş gibi belirtileri vardır. Çok nadiren böcek ısırmaları anafilaktik şoka neden olur. Anafilaktik şokun belirtileri arasında nefes almada zorlanma, kurdeşenler, yüzün, boğazın, ağzın şişmesi, nabız atışlarının hızlanması, baş dönmesi ve tansiyonun ani bir şekilde düşmesi görülmektedir. Şiddetli alerjik reaksiyon gösteren insanlar için böcek sokmasından sonra vakit kaybetmeden epinephrine verilmelidir, gelecekteki sokmalardan kaynaklanacak anafilaktik şoklar içinse alerji aşısı tavsiye edilir.

Küfler

Küfler, alerjenler, tahriş edici maddeler ve bazı vakalarda potansiyel olarak zehirli maddeler üretirler. Küfe veya küf sporlarına dokunmak, onları solumak hassas bireylerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Birçok küf türü vardır; hepsi de büyüyebilmek için neme ihtiyaç duyarlar. Bodrum, banyo gibi rutubetli bölgelerde veya çimlerde, bitki ve saksılarda bulunabilirler. Belirtilerinizi azdıran aktivitelerden, örneğin yaprakları temizlemekten kaçının. Evdeki nemli bölgeleri havalandırın.

Gıdalar

Süt, balık, çerezler ve buğday alerjilere neden olan en yaygın besinler arasında yer alır. Alerji yapan besin tüketildikten sonra dakikalar içinde bir alerjik tepki görülür. Nefes almada  zorlanma, kurdeşenler, kusma, ishal ağız etrafında şişlik gibi belirtiler çok şiddetli olabilir. Alerji yapan gıdaları diyetinizden tümüyle çıkarın, bu gıdaya maruz kaldığınızda, hayatı tehdit eden alerjik tepkilerde epinephrine iğnesi yapmak gerekebilir. 

Lateks

Lateks eldivenler, prezervatifler ve bazı lateks tıbbi malzemeler alerjik tepkilere neden olabilir. Cilt tahrişi, göz iritasyonu, burun akması, hapşırma, hırıltı ve burnun veya cildin kaşınması gibi belirtiler vardır. Alerjik reaksiyonlar cildin kızarmasından kaşıntıya hatta nefes alma güçlüğüne, kurdeşenlere ve aniden ortaya çıkan mide bağırsak sorunlarına yol açan anafilaktik şoka kadar değişiklik gösterirler. Alerjisi olan insanlar, üzerlerinde bir tıbbi uyarı bilekliği ve epinephrine taşımalıdırlar.

İlaçlar

Penisilin veya aspirin gibi ilaçlara karşı alerjinin belirtileri hafif ya da ölümcül olabilmektedir. Bu belirtiler arasında deride kabarcıklar, gözlerde kaşıntı, kan birikmesi, ağızda ve boğazda şişlik görülebilmektedir. Mümkünse alerjiye neden olan ilaçtan tümüyle uzak durulmalıdır, ama maruz kalma durumunda, hafif belirtiler için antihistamin veya steorit tedavisi tavsiye edilebilir. Şiddetli alerjik tepkilerde epinephrine gerekir.

Koku

Parfümlü maddeler, kokulu mumlar, çamaşır deterjanları ve kozmetik maddelerde kokuların hafif veya şiddetli tıbbi sonuçları olabilir. Birçok insanda belirtiler kokudan uzaklaşınca kaybolmaktadır. Fakat bazı kişilerde tekrar tekrar alerjik koku maddesine maruz kalmak daha sık ortaya çıkıp daha uzun süre kalan belirtilere neden olabilmektedir. Koku maddesine alerjilerin gerçek bir alerji mi yoksa tahriş edici bir maddeye verilen doğal bir tepki mi olduğu tartışmalıdır.

Hamam Böcekleri

Iyyy, iğrenç! Hamam böcekleri mide bulandırmakla kalmaz, dışkıları can sıkıcı bir alerjen olabilir. Özellikle sıcak iklimlerde yaşıyorsanız veya böceklerin evden eve geçtiği bir apartmandaysanız hamam böceklerinden kurtulmak zor olabilir. Haşere ilaçları kullanarak, mutfağı temiz tutarak, duvarlardaki, zeminlerdeki çatlak ve kırıkları tamir ederek ve böceklerin pencelerden girmesini önleyerek hamam böceklerine karşı önlemler alabilirsiniz.
İLGİLİ MAKALE

Sağlık personelini tehdit eden alerji: lateks

Uzm. Dr. Ahmet Sümen

Hocam ben 49 yasında bayanın dizilerinde kemik iliği odemi var mr çekildim şunlar yaziyor suprapetellar burada ve ekleme effüzyon. artmıştır femur med... devamı