Tiroit problemlerinin en sık görülen iki tanesi hipertiroidi ve hipotiroididir. Hipertiroidi probleminde tiroit bezi normalden daha çok tiroit hormonu salgılar. Hipotiroidi ise bu hormonun yeterince salgılanmaması durumudur. Hem hipertiroidi hem de hipotiroidi hücre hasarıyla ilişkilendirilmiştir. Uyku düzenimizle ilgili olan melatonin hormonu ise hücre hasarına karşı koruyucu etki yapar. Ancak bunun yanında tiroit bezinin aktivitesini de azaltabilir. Dolayısıyla hipotiroidi şikayetini kötüleştirebilir. 

Yediklerimizdeki besin maddelerinin vücudumuzun kullanabileceği enerjiye dönüşebilmesi için oksijen gerekir. Bu metabolik süreç hayatta kalmamız için mecburi olsa da aynı zamanda serbest radikal denilen toksik yan ürünleri de üretir. Serbest radikaller bir atom ya da molekülden elektronlar uzaklaştırıldığı zaman ortaya çıkarlar ve diğer hücre moleküllerinden elektron çalabilirler. Bu da hücre hasarına ve hücre büyümesinde anormalliklere sebep olur. Buna oksidatif stres denir. Selenyum, beta karoten, C vitamini, E vitamini gibi antioksidanlar serbest radikallere elektron vererek hücre hasarını önlerler.

Tiroit problemlerinden hipertiroidi, bu bezin normalden daha aktif olması durumudur. Bu şikâyet genellikle bir otoimmün hastalığın yani bağışıklık sistemi hastalığının sonucudur. Zaman zaman hipertiroidi tiroit bezinde kanseröz olmayan bir tümör büyümesinden ya da enfeksiyondan da kaynaklanabilir. Hipertiroidi sonucunda T3 ve T4 tiroit hormonlarının salgılanması artar. Kandaki fazla tiroit hormonları metabolik hızı yükseltir. Metabolizma hızlanınca, ihtiyaç duyduğu enerjiyi üretmek için daha fazla oksijen gerekir ve nihayetinde oksidatif stres artar.

Tiroit problemlerinden hipotiroidi ise tiroit bezinin normalden daha az aktif olması durumudur. Genellikle bir otoimmün hastalıktan, tiroit bezinin alınmasından ya da radyoaktif iyot tedavisinden kaynaklanır. Bu şikâyet sebebiyle kandaki T3 ve T4 hormonları azalınca metabolizma hızı düşer. Hipotiroidinin oksidatif strese yol açıp açmadığı henüz net olarak bilinmemektedir. Ancak kötü kolesterolün artmasıyla ilişkilidir ve bu da oksidatif strese neden olur.

Melatonin 24 saatlik uyku ritmimizi düzenleyen bir hormondur. Jet lag’i tedavi etmek için, uyku bozukluklarında ya da geceleri çalışan insanlar tarafından kullanılır. Melatonin ayrıca güçlü bir antioksidandır dolayısıyla oksidatif strese karşı kullanılabilir. Ancak bir etkisi de tiroit bezini daha az aktif hale getirmektir. Dolayısıyla hipertiroidi şikâyeti olan kişilere faydalı olabilse de hipotiroidi problemini daha kötü hale getirebilir.

Doç. Dr. Sinan ÇAĞLAYAN

merhaba hocam tiroidim ağır çalışıyor halsizliğim devam ediyor nedendir... devamı