Nedir

Bu durumda gözün ön-arka uzunluğu ya da korneasının kırıcılığı normal bir gözden daha azdır ve nesnelerin görüntüsü retinanın arkasında oluşur. Böylece uzaktaki nesneler yakındakilerden daha iyi görülür. Çocuklarda daha sık görülen bu kusur yaşın ilerlemesiyle azalır ve bazen tamamen kaybolabilir. Buna hipermetropi yani yakını görememe denir.

Çocuklarda olduğu gibi yeteri derecede akomodasyon (uyum) yapılmadıkça yakın bulanık görülür. Eğer gözün optik sistemi kırma gücünü değiştirmek için çaba göstermez ise uzak da bulanık görülür. Bu genelde yaşlı insanlarda olur. Genellikle çocuklar +3 dioptri hipermetrop doğmalarına karşın bu 14 yaş dolayında kaybolur.

Çeşitleri

Hipermetropi Çeşitleri

a) Yapısal Hipermetropi: Gözün kırıcı ortam yapısıyla oluşur.

1. Gözün ön-arka uzunluğuna bağlıdır. Gözün kırıcı ortamları (kornea, göz merceği) normal yapıda olmasına karşın gözün ön-arka uzunluğu normalden (24 mm) kısadır. Bu gözlerde ön kamera açısı dar olduğu için akut açı kapanması glokomu riski, optik sinir başı girişte küçük olduğu için ve genellikle +4 dioptri üzeri yüksek hipermetroplarda yalancı papilla ödemi görünümü ile sonuçlanır.

2. Eğrilik hipermetropisinde; göz normal uzunlukta olmasına karşın kornea ve göz merceğinin eğrilik yarıçapı azalmıştır.

3. İndeks hipermetropisi ise; kırıcı ortamların kırıcılık indisindeki değişiklik (örneğin; kortikal katarakt) söz konusudur.

b) Akomodatif Hipermetropi: Hipermetrop gözler genellikle yakını iyi görmediğinden görüntüyü netleştirmek için aşırı uyum (akomodasyon) yapar. Uyum veya akomodasyon olayı 6 m''nin içindeki nesnelerin net görünmesi için göz merceğinin kırıcılık gücünü değiştirerek hayalin odaklaşmasını sağlamasıdır. Dolayısı ile hipermetropi gizli (latent) akomodasyonla gizlenen hipermetropi (akomodatif hipermetropi) ve açık (manifest) yani kişinin akomodatif gücü ile düzelterek normal görmesidir. Dolayısı ile bu tip kırma kusurları olan hastalarda ilk muayenede elde edilen ölçümlerin açık örneğin +1 dioptri iken, uyum ortadan kaldırıldığında (siklopleji ile) +2 dioptri oluyor ise aradaki fark yani +1 dioptri akomodatif hipermetropi veya gizli hipermetropidir. Özellikle çocuklarda kırılma kusuru muayenesi uyum ortadan siklopleji aracılığı ile kaldırıldıktan sonra değerlendirilme­lidir. Akomodatif faktör nedeni ile uyum mekanizması yakın görme refleksini (uyum, göz bebeğinin ufalması ve gözlerin içe dönmesini) artırdığı için bu tip çocuklarda içe kayma (esotropia) eğilimi vardır.

Belirtileri

Hipermetropinin belirtileri şunlardır:

· Yakın görme bozukluğu.

· Baş ve göz ağrısı.

· Okumaya karşı ilgisizlik.

· İçe şaşılık.



Gözlükle Tedavi

Kırılma kusurlarının düzeltilmesinde geçmişte olduğu kadar günümüzde de sık kullanılan bir yöntemdir. Pratik ve hesaplı oluşu en büyük avantajlarıdır. Piyasada çok değişik gözlük camları bulunmakla birlikte temel olarak organik ve inorganik olmak üzere iki sınıf altında toplanabilirler.

Organik camlar ince ve hafif olup daha estetik çerçevelerle kullanılabilme özelliğine sahiptir, ancak yüzeyi kolayca çizilebilir. Bu durumda görme kalitesi bozulur. İnorganik camlar biraz daha ağır ve kalındır, zor çizilir, belli bir şiddetin üzerindeki darbelerde kırılabilir. Gözlükler özellikle düşük numaralı kusurların düzeltilmesinde tercih edilir. Numara arttıkça kalınlığı artar. Kalınlık artınca görüntü kalitesi de düşer.

Kontakt Lensler

Uygun takılıp titizlikle kullanıldığında genellikle bir sorun çıkmaz. Görüntü kalitesi itibariyle gözlüklerden daha iyi sonuç verir. Kontakt lenslerin de çok çeşitleri olmakla birlikte iki ana başlık altında toplanabilir: Bunlar gaz geçirgen sert lensler (yarı yumuşak lensler) ve yumuşak lenslerdir.

Günümüzde yaygın olarak kullanılan lensler yumuşak lenslerdir. Zira bunlar gözde kolay tolere edilirler. Gaz geçirgen sert lensler ise kullanımlarının zor olmasına rağmen bazı yüksek astigmatlarda ve keratokonus gibi gözlük ve yumuşak kontakt lensin fayda sağlamadığı hastalarda tercih edilirler.

Cerrahi Tedavi

Gözlerdeki numara ilerlemesini durdurmak için küçük yaşlarda skleroplasti denilen bir ameliyat yapılabilir. Bu ameliyatta göz yüzeyini örten konjunktiva isimli yapı kaldırılarak geriye doğru dura mater grefti denilen özel materyaller konulur ya da sklerozan materyaller enjekte edilir. Bu girişimler her ne kadar yüzde yüz başarılı olmasa da bazı gözlerde iyi sonuçlar alınabilmektedir. Muadil girişimlerin olmaması nedeniyle denenebilir.

Kornea ve lens üzerinde yapılan girişimlerle kırılma kusurunun kalıcı tedavisi sağlanır. Bunlardan günümüzde kullanılan ancak nadiren tercih edilen yöntemler radyal keratotomi, astigmatik keratotomi, göz içi lens uygulaması ve korneaya halka uygulamasıdır. Keratotomide korneaya derin kesiler yapılarak miyopi veya miyopik astigmatizmanın tedavisi sağlanmaktadır. Miyoplarda korneaya at arabası tekeri gibi, astigmatlarda ise kornea çevresine yay şeklinde ya da düz bir çizgi şeklinde derin kesiler yapılar. Gözdeki kusurun miktarına göre bu kesilerin derinliği, uzunluğu ve görme eksenine yakınlığı belli cetveller yardımıyla hesaplanır. Sonuçları iyi olmakla birlikte ekzimer lazerle elde edilen sonuçlar kadar tatmin edici değildir.

Göz içi lens uygulaması lazerle düzeltilemeyecek kadar yüksek numaralara sahip gözlerde tercih edilen bir yöntemdir. Korneaya halka uygulamasında özel bir yöntemle kornea çevresine bir oluk açılır. Bu oluğun içinden saydam bir halka parçası geçirilerek korneanın düzleşmesi, dolayısıyla miyopinin tedavisi amaçlanır. Başka cerrahi yöntemler de mevcuttur. Bunlar keratomilozis, epikeratofaki ve keratoplasti olarak sayılabilir, ancak lazerin çıkışı ile bu tekniklerin kırılma kusurlarının tedavisinde kullanılışı maziye gömülmüştür.

Lazer Tedavisi

Günümüzde kırılma kusurlarının tedavisi için en çok kullanılan yöntemdir. Göz hastalıklarının tedavisinde kullanılan pek çok lazer çeşidi vardır. Kırılma kusurlarının tedavisinde kullanılan lazer ekzimer lazerdir. Ekzimer lazer, 192 nm dalga boyuna sahip bir lazer olup uygulama esnasında organik reaksiyonlarla korneanın belli bölümlerini incelterek etkisini gösterir. Hastanın ve gözdeki kusurun durumuna göre değişik uygulama şekilleri vardır. Uygulamalar bilgisayar denetiminde otomatik olarak yapılır.

Ekzimer lazerle ilgili daha detaylı bilgi için ilgili bölüme bakınız. Kırılma kusurlarının tedavisinde kullanılan başka lazerler de vardır. Hatta termal yöntemlerle hipermetropinin tedavisi yapılabilmektedir. Fakat yaygın kullanımları söz konusu değildir.

Prof. Dr. Tevfik GÜRMEN

Kalp kapakları çökelmişse ne yapılır ve nasıl önlem alınır riski nekadardır... devamı