Disleksi tedavisi olmayan ancak doğru yaklaşımlarla kontrol altında tutulabilen bir öğrenme bozukluğudur. Disleksik kişiler harfleri, kelimeleri birbirinden ayırt etmede, bunları sesleri ve okunuşlarıyla eşleştirmede sorun yaşayabilirler. Harfler ve rakamlar birbirine karışabilir. Bazen vücut koordinasyonunda da sorunlar olabilir, örneğin sağ ve sol taraf karıştırılabilir. Genellikle disleksi küçük yaşlarda fark edilir ve teşhisi koyulur. Peki yetişkinlerde ve çocuklarda disleksi nasıl görülür?

Uzmanlar disleksinin neden geliştiğini bilmemektedir. Genetik bir bağlantı olduğu açıktır çünkü disleksi aynı aile içinde birden çok kişide görülebilmektedir. Bazı araştırmacılar DCDC2 adlı bir gendeki değişikliklerin okuma problemleri ve disleksiyle ilişkili olduğunu görmüştür. Birçok kişide disleksi doğuştan vardır ancak beyin hasarı veya inme gibi sebeplerle sonradan da gelişmesi mümkündür. Yetişkinlikte teşhis edilen disleksi vakalarının bir kısmı bu şekilde gelişmiş olabilir.

Ana dil hastalığın nasıl tecrübe edildiğini değiştirebilir. Örneğin hafif ila orta şiddette disleksisi olan bir kişi yazıldığı gibi okunan, dil bilgisi kuralları net olan dilleri daha kolay öğrenebilir. Ancak aynı şekilde yazılıp farklı şekillerde okunan diller, çok fazla düzensiz gramer kuralları olan diller daha zor öğrenilir.

Yetişkinlerde ve çocuklarda disleksi farklı şekillerde görülür çünkü belirtileri yaşla değişir. Okul öncesi disleksik çocuklarda konuşma ve kelime dağarcığı becerileri geç gelişebilir. Kelime oluşturmakta ve seçmekte zorlanabilirler. Rakam, alfabe, renklerin isimleri gibi şeyleri hatırlamakta zorlanabilirler.

Okul çağındaki çocuklarda disleksi, yaşına göre okuma becerisinin geride olması şeklinde görülebilir. Bilgiyi işlemede ve hatırlamada zorluk çekebilirler. Yabancı kelimelerin okunuşunda zorlanabilirler. Genel olarak daha yavaş yazabilir ve okuyabilirler.

Gençlerde ve yetişkinlerde disleksi ise kendini sesli okurken zorlanma, daha yavaş okuma ve yazma, kelimeyi hecelere ve harflere ayırmakta güçlük çekme şeklinde görülebilir. Disleksik gençler ve yetişkinler kelimeleri yanlış telaffuz edebilirler, belirli konularla ilgili kelimeleri hatırlamakta zorlanabilirler. Başka bir dili öğrenmek, metinleri ezberlemek, matematik zorlaşır. Ayrıca bir hikayeyi özetlemek de daha zor hale gelir.

Disleksinin tedavisi olmasa da bu problemi kontrol altında tutmak kişisel bir yaklaşım, doğru rehberlik ve olabildiğince erken teşhis ile mümkündür. Bu şekilde problemin hayata etkisi minimuma indirilebilir, okul ve iş performansı iyileştirilebilir.