• İçindekiler
• Hamilelik Ve Astım
• Etkileri
• Hamilelik Öncesi
• Hamilelik Sırasında
• İzleme

Hamilelik Ve Astım

Hamilelik ve Astım

Giriş

Birçok kadın, hamilelikteki değişikliklerin astımlarını nasıl etkileyeceğine ve astım tedavilerinin bebeğe zarar verip vermeyeceğine dair endişe eder. Uygun bir astım tedavisiyle birçok kadın kolaylıkla nefes alabilir, normal bir hamilelik yaşayabilir ve sağlıklı bir bebek doğurabilir.  Sonuçta yetersiz şekilde kontrol edilen astımın riski, astımı kontrol etmek için alınan ilaçların riskinden çok daha büyüktür. 

Hamilelik sırasındaki astım tedavisi, bir kadının düzenli tıbbi tedavi aldığı ve tedavi planını yakından takip ettiği zaman daha çok başarılıdır. Hamile kalmadan önce astımlı kadınların bir sağlık uzmanıyla durumlarını konuşmaları gerekir. Hamile olduklarını öğrenen kadınlar astım ilaçlarına devam etmelidirler. Astım ilaçlarını birden bırakmak, bebeklerinin yeterli oksijen almadan yetersiz gelişmesiyle sonuçlanabilir.   

Hamilelik Sırasında Astımın Ciddiyeti

Hamilelik sırasında astımın ciddiyeti, bir kadından diğerine değişkenlik gösterir. Maalesef astımın bir kadının ilk hamileliğinde takip edeceği gidişi tahmin etmek zordur. Hamilelik sırasında astım, kadınların yaklaşık üçte birinde daha da kötüleşir, üçte birinde daha da iyileşir ve üçte birinde aynen kalır.

Gözlemlenen diğer durumlar aşağıdakileri içerir:

• Astımı daha da kötüleşen kadınlar arasında belirtilerdeki artış, sıklıkla hamileliğin 29. ile 36. haftası arasında görülür. 
• Astım, genelde hamileliğin son ayında daha az ciddidir. 
• Doğum sancısı ve doğum, genelde astımı daha da kötüleştirmez.
• Astımı düzelen kadınlar arasında iyileşme, genelde hamilelik sırasında aşamalı olarak gelişir.
• İlk hamilelik sırasında astım belirtilerinin ciddiyeti, sonraki hamileliklerle sıklıkla benzerlik gösterir.

Astım krizi riskini etkileyen etmenler: Hamilelik sırasında astım krizi riskini artıran veya azaltan etmenler, tam olarak açık değildir. Bu krizlerin olma olasılığı, hamilelik boyunca sabit değildir; krizlere hamileliğin 17. ile 24. haftaları sırasında sık rastlanır. Astım krizi riskini artıran şey, bazı kadınların hamile olduklarını fark ettiklerinde, astımı kontrol eden hapları kullanmayı bırakmalarıdır, bunun nedenleri bilinmiyor.

Etkileri

Astımın Hamilelik ve Bebek Üzerindeki Etkileri

Astımı olan kadınlarda, nedenleri bilinmemesine rağmen, hamileliğin belli komplikasyonları bazı risklerde küçük bir artış sergiler. Astımsız kadınlarla karşılaştırıldıklarında astımlı kadınların, aşağıda sıralanan hamilelik komplikasyonlarının birine veya birkaçına sahip olmaları biraz daha yüksek ihtimaldir:

• Yüksek tansiyon veya preeklampsi
• Erken doğum
• Sezaryen doğum
• Yaşına göre küçük doğan bebek

Ancak astımlı kadınların önemli bir çoğunluğunun ve bebeklerinin, hamilelik sırasında herhangi bir komplikasyonu yoktur. Hamilelik sırasında astımın iyi kontrolü, komplikasyon riskini azaltır.

Hamilelik Öncesi

Hamilelik Öncesi Bakım

Bu tavsiyeler, hamile kalmayı düşünen herhangi bir kadına da verilebilir:

• Tüm kadınların en az 400 miligram folik asit (doğum öncesi bir vitamindeki miktarı) içeren bir takviye almaları gerekmektedir. Folik asit almak, sinir kanalı kusuru adı verilen özel bir doğum kusuru riskini azaltabilir. Folik asit almaya hamile kalmaya çalışmadan önce başlanmalı ve hamileliğin ilk üç ayının en azından sonuna kadar devam edilmelidir. 
• Kadınlar, hamile kalmaya çalışmadan önce sigara içmeyi, alkolü veya herhangi bir uyuşturucuyu (mesela marihuana) kullanmayı bırakmalıdır.
• Eğer bir kadın reçeteli veya reçetesiz satılan bir ilaç kullanıyorsa, bunu bir sağlık uzmanıyla gözden geçirmelidir. Bazı ilaçlar, hamilelik sırasında güvenliyken bazıları değildir. Bazı durumlarda alternatif bir ilaç, güvenli olmayanın yerine kullanılabilir.
• Kafein alımı, hamile kalmaya çalışırken ve hamilelik sırasında günde 250 miligramdan az olacak şekilde sınırlanmalıdır.

Kızamıkçık, suçiçeği, HIV, hepatit B testleri ve kalıtımla geçen genler (fibrozit gibi) için yapılan kan testi, hamilelik öncesi tavsiye edilebilir.

Hamilelik Sırasında

Hamilelik  Sırasında Bakım

Hamilelik sırasında astımlı kadınların bakımı, bazen astım uzmanıyla doğum uzmanı arasında paylaşılmalıdır. Astım uzmanına yapılan ziyaret, hamilelik sırasında astımın ciddiyetine bağlı olarak planlanmalıdır. Çoğu kadın, hamileliğin 28. haftasına kadar her iki veya dört haftada bir doğum uzmanı tarafından muayene edilir. 28 ila 36 haftalık hamile çoğu kadın, her iki haftada bir muayene edilir. Kadınlar, genelde 36 haftayla doğum arasında haftada bir muayene edilir. Her muayenede tansiyon ve idrar testi yapılacaktır. 

Hamilelik sırasında bebeğin büyümesini izlemek, kesin doğum tarihini belirlemek için önemlidir. Son menstrüasyon tarihini hatırlayamayan veya hamile kaldığından emin olmayan kadınlar, hamileliğin 12 haftasından önce bir ultrasona girmelidirler; doğum tarihi bu dönemde ölçüldüğünde en net tarih bulunur.

Hamileliğin 10 ila 12 haftasından sonra bebeğin kalp atış hızı, her doktor ziyaretinde ölçülecektir. Ultrasona baktırmak, bebeğin normal büyüyüp geliştiğinden emin olmak için hamileliğin 18 ile 20 haftası arasında genelde tavsiye edilir.

Hamilelik sırasında glukoneojenez haplarına gereksinim duyan kadınlar, hamileliğin 18. ila 20. haftasından sonra her dört haftada bir bebeğin gelişimini izlemek için bir ultrasona baktırabilirler.

Astım tedavisi: Hamile kadınlardaki astım tedavisi, hamile olmayanlardaki astım tedavisine çok benzerdir. Hamilelik sırasında tedavinin,  birlikte kullanıldığında çok başarılı olan bazı kilit parçaları vardır:

İzleme

İzleme

• Annenin akciğer fonksiyonu: Normal akciğer fonksiyonu annenin sağlığı ve bebeğinin iyiliği için önemlidir. Akciğer fonksiyonu, bir sağlık kuruluşunda veya hastanede izlenebilir. Evde izleme, genelde gece veya uyanır uyanmaz astım belirtileri kötüleştiğinde sıklıkla önemli bilgiler sağlar.

Hamile kadınlar, evde tepe noktası nefes alış oranını (PEFR) ölçen basit bir alet kullanarak akciğer fonksiyonlarını izleyebilirler. Krizlerin sıklığına bağlı olarak bir sağlık uzmanı, günde iki kez bu oranı ölçerek tavsiyede bulunabilir: ilki uyandıktan sonra, ikincisi 12 saat sonra. Düşen nefes alış oranları, hasta kendisini iyi hissetse bile genelde astımın kötüleştiğine ve daha yoğun tedaviye ihtiyacı işaret eder.

Bir klinikte yapılan akciğer fonksiyonu testleri, aynı zamanda hamilelik sırasında astımın kötüleşmesiyle özdeşleşen nefes darlığının birçok kadının tecrübe ettiği normal nefes darlığından ayırt edilmesi için de faydalıdır.

• Bebeğin sağlığı: Bir bebeğin sağlığı, hamilelik boyunca yapılan düzenli tıbbi ziyaretler sırasında dikkatli şekilde izlenir. Bu ziyaretler, astımlı kadınlar için bilhassa önemlidir.

Ayrıca 24 haftadan daha uzun süreli hamileliklerde, kadınlar bebeğin hareketlerini izlemelidir. Eğer bebeğiniz normal olarak hareket etmiyorsa, o zaman acilen bir doğum uzmanıyla temasa geçin. Bu, özellikle aynı zamanda astım belirtisi olan veya astım krizi yaşayan kadınlar için de geçerlidir.

Astım belirtileri veya krizlerini sıklıkla yaşayan kadınlar için hamileliğin 32. haftasından sonra bazen baskı yapmayan test tavsiye edilir. Bu test, bebeğin durumunu değerlendirmek için yapılır. Annenin karnına yerleştirilen küçük bir aletle bebeğin kalp atış hızı izlenir. Bu alet, genelde 15 ila 30 dakika boyunca bebeğin kalp atış hızını ölçmek için ses dalgalarını (ultrason) kullanır. Normalde bebeğin esas kalp atış hızı, dakikada 120 ile 160 atış arasında olmalıdır. Bebeğin kalp atış hızı, 15 saniye için esas kalp atış hızının üzerinde dakikada en az 15 atış kadar belirli aralıklarla artmalıdır.

Test, 20 dakikalık bir süreç içinde iki veya daha fazla ceninin kalp atış hızına bakılıyorsa emin olmak için düşünülmelidir. Bu artışların 40 dakikalık izlemeden sonra gözlemlenmemesi durumunda, daha ileri testlere ihtiyaç duyulabilir.

Tetikleyicilerden kaçınma: Çeşitli basit adımlar, astımı kötüleştiren ve krizleri tetikleyen çevresel etmenleri kontrol etmeye yardımcı olabilir. Bunlar aşağıdakileri içerir:

• Belli alerji yaratan durumlara, özellikle hayvan tüylerine, ev tozuna ve tütün dumanı, güçlü parfüm ve kirleticiler gibi başka rahatsızlık verici şeylere maruz kalmaktan kaçınma.
• Toz akarlarına maruz kalmayı en aza indirgemek için yatakları ve yastıkları özel kaplamalarla kaplama. Doğrudan koltuk döşemesi üzerinde uyumaktan kaçınma.
• Hamile kadınlar, evlerinde sigara içmemeli veya sigara içilmesine izin vermemelidir.
• Grip mevsimi sırasında (kış aylarında) hamile kalacak kadınlar, grip aşısı olmalıldır; bir ceninin gelişimi için grip aşısının herhangi bilinen bir riski yoktur. Grip aşıları, genelde sonbaharda yılda bir kere yapılır.

Eğitim: Astım hakkında bilgi edinme, insanların belirtilerle daha iyi baş etmelerini, krizleri önlemelerini ve krizler oluştuğunda tepki vermelerini sağlar. Bu eğitim, hamilelik sırasında faydalı ve bilhassa güven verici olabilir. Astım eğitimi, astım belirtilerini ve işaretlerini tanımak, krizleri tetikleyen etmenlerden kaçınmak ve astımı kontrol eden ilaçları doğru şekilde kullanmak üzere gereken stratejileri öğretir. Bu araçlarla ani gelişen krizlere yönelik kişiselleştirilmiş bir tedavi planı yaratılabilir.

İlaç Tedavileri: Birkaç istisna dışında hamilelik sırasında astımı tedavi etmek için kullanılan ilaç tedavileri, bir kişinin hayatı boyunca astımı tedavi etmek için kullandığı diğer ilaç tedavilerine benzerdir. Astımın ilaç tedavilerinin tipi ve dozu, birçok etmene bağlıdır. Genelde solunarak alınan ilaçlar, anne ve bebekte beden çapındaki sınırlı etkilerinden dolayı tavsiye edilir. Hamilelik sırasında kadının metabolizmasındaki ve astımın ciddiyetindeki değişimleri telafi etmek için ilaçların tipini ve dozunu ayarlamak gerekli olabilir.

Astımı kontrol eden ilaçların güvenirliliği: Astımı kontrol eden ilaçların hamilelik sırasında tamamen güvenli olduğunu ispat etmek zordur. Ancak astımın ilaçla tedavileri, çoğunun muhtemelen anne veya bebek için çok az veya hiçbir risk taşımaması nedeniyle yıllardır hamile kadınlar tarafından kullanılır.

Tedavi edilmeyen astımın potansiyel olarak oluşabilecek ciddi zararıyla karşılaştırıldığında astımı kontrol eden ilaçların göreceli küçük ama bilinmeyen risklerini göz önünde bulundurmak önemlidir. Astım krizleri bebeğe giden oksijen miktarını azaltabilir. Bu nedenle astım belirtilerini önlemek için düzenli bir şekilde astım ilaçlarını almak önemlidir. Çoğu durumda tedavi edilmeyen astım, anne ve bebeği için astımı kontrol eden ilaçlardan çok daha büyük risk oluşturur.