• İçindekiler
• Nedir
• Sebepleri
• Belirtileri
• Teşhisi
• Tedavisi
• Önleme

Nedir

Kabakulak

Kabakulak, tükürük bezlerinin, özellikle de kulak ve çene arasında yer alan parotid (kulak altı) bezlerinin ağrılı şişmesine neden olan virüse bağlı bir enfeksiyondur. Kabakulak olan her 3 insandan birinde tükürük bezlerinin şiştiği görülmez. Bunun yerine, üst solunum yolu enfeksiyonuna (üsye) rastlanır.

Sebepleri

Sebepler

Kabakulak, virüs taşıyan birinin, yakınınızda öksürmesi ya da hapşırması ya da yiyecek ve içeceklerini paylaşması ile yayılır.

Belirtileri

Belirtiler

Kabakulak, vücuttaki pek çok sistemi etkileyebilmekte ve grip-benzeri belirtilere, karın (abdominal) ağrısına, yanak şişmesine ve testislerde ağrı ve şişmeye neden olabilmektedir. Ancak kabakulak olan bazı kişilerde herhangi bir belirti de görülmeyebilir.

Kuluçka evresi –kişinin ilk kez hastalığa yakalanması ile ilk belirtinin görüldüğü zaman arasındaki süre- her ne kadar 25 güne kadar çıkabilmekteyse de genellikle 16 ila 18 gündür. Hasta kişiler virüsü, belirtilerin başlamasından 1 ila 2 gün

Teşhisi

Teşhis

Kabakulak, çoğunlukla hastalığın ortaya çıkma hikayesi, tükürük bezlerinde şişme ve hassaslık ve boyunda sertlik, baş ağrısı ve ağrılı testileri içen diğer belirtilerle teşhis edilir.

Gerek duyulması halinde teşhisi doğrulamak ve başka bir hastalığın bu belirtilere sebep olma ihtimalini ortadan kaldırmak için bir enzim ilintili immün test (ELISA, EIA) benzeri bir test yapılabilir.

Kabakulak virüsü, idrar, tükürük numuneleri ya da lomber ponksiyon yolu ile elde edilen  serebrospinal (beyin ve omurilik) sıvının viral kültürü ile tespit edilebilir. Bu testler nadiren yapılır.  

Tedavisi

Tedavi

Pek çok durumda, insanlar kabakulaktan dinlenerek ve evde bakımla geçirmektedir. Daha karmaşık durumlarda ise hastaneye yatma gerekli olabilir.

Önleme

Önlem

Kabakulak virüsü, kızamık-kabakulak-kızamıkçık (MMR) birleşiminden oluşan aşının birkaç doz yapılması ile hemen her zaman önlenebilmektedir. İki doz aşı ömür boyu koruma (bağışıklık)  sağlar: ilki 12 ila 15 aylıkken, diğeri ise 4 ila 6 yaşlarında. Aynı zamanda, kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve suçiçeğinden oluşan (MMRV) bir aşı da vardır. Bu aşıya ProQuad denmektedir ve MMR’ın bir ya da iki dozu yerine kullanılabilmektedir.

 Bebeklerin çoğu, doğum öncesi anneden aldıkları kısa vadeli bağışıklıktan dolayı hayatlarının ilk yılında kabakulağa yakalanmazlar. Kabakulak, aşı geliştirilene kadar Birleşik Devletler’de yaygın bir çocukluk hastalığıydı.