Nedir

Nedir?

Kuduz, virüs kaynaklı bir enfeksiyondur. İnsanlar dahil her türlü memelide beyin ve omuriliği (merkezi sinir sistemini) etkiler. Kuduz eğer belirtiler başlamadan tedavi edilmezse hemen hemen her zaman ölümcüldür.

Kuduz enfeksiyonu bulunan hayvanlar, salyaları veya beyin dokuları yoluyla hastalığı yayabilir. İnsanlar genellikle kuduz hayvanın ısırığı nedeniyle kuduz hastalığını kapar. Gelişmiş ülkelerde kuduz vakası nadirdir. Rahatsızlık, gelişen ülkelerde daha sık gözlemlenir.

Nasıl Bulaşır

Nasıl bulaşır?

Kuduz, genellikle hayvan salyası yoluyla bulaşan bir virüsten kaynaklanır. Yarasalar, rakunlar, kokarcalar, tilkiler ve kır kurtları Amerika’da kuduz ihtimali en yüksek olan hayvanlardır. Fare ve sincap gibi ufak memeli hayvanlar neredeyse hiçbir zaman kuduz olmaz.

Amerika ve Kanada’da insanlar kuduzu genellikle yarasalardan kapar. Diğer birçok ülkede insanlar kuduzu çoğunlukla köpek ısırıklarından kapar.

Bütün hayvan ısırığı vakalarını bölgenizdeki sağlık kuruluşuna bildirin. Buradaki uzmanlar tedaviye ihtiyacınız olup olmadığına karar vermenize yardım eder.

Bazen kuduz köpek, kedi ve gelincik gibi ev hayvanlarına yayılabilir. Bununla birlikte ev hayvanları nadiren kuduz olur; çünkü çoğu ev hayvanının kuduz aşısı vardır. Ev içinde duran hayvanların kuduz olma ihtimali oldukça düşüktür.   

Hayvanın ısırığını görmeseniz de kuduz olma ihtimaliniz vardır. Örneğin, yarasa ısırığı veya sıyrığı fark etmeyeceğiniz kadar küçük olabilir. Eğer size veya çocuğunuz bir yarasayla doğrudan temasa geçerse veya eğer kapalı bir odada uyuyan bir kişinin yanında bir yarasa bulursanız derhal doktoru arayın. İnsanlar kuduz olan hayvanlara bakarak veya virüsleri içlerine çekerek de kuduz olabilirler; fakat bu durumlar oldukça nadirdir.

Belirtiler

Belirtiler

Hayvanlar kuduz belirtileri arasında ağızda salya artışı ve köpüklenme veya felç yer alır. Kuduz olan bir ev hayvanı normalden farklı davranır, arkadaş canlısı olan hayvan utangaç davranabilir. Kuduz olan vahşi bir hayvan insanlardan korkmaz.

İnsanlarda kuduz yüksek ateş, öksürük veya boğaz ağrısı gibi belirtilerle başlar. Ardından belirtiler ciddileşir, rahatsız edici halüsinasyonlar ve ataklar başlar. En son aşama koma ve ölümdür.

Belirtiler başlar başlamaz, tedavi için artık çok geçtir. Kuduz neredeyse her zaman ölümcüldür. Kuduz virüsüne maruz kaldığınız zamanla belirtilerin ortaya çıkmaya başladığı zaman arasında 2-3 ay vardır. Nadir durumlarda bu süre daha kısa veya uzun olabilir.

Eğer kuduz virüsüne maruz kaldığınıza inanıyorsanız, belirtiler başlamadan önce tıbbi yardım almak oldukça önemlidir.

Tedavi

İlk olarak ısırığın, tırmığın veya açık yaranın olduğu yeri sabun ve suyla yıkayın. Ardından derhal doktorunuzu veya yerel sağlık departmanını arayın. Bu kişiler kuduz virüsü kapıp kapmadığınızı belirlemenize yardımcı olabilir.

Eğer ev hayvanları gibi kuduz riski düşük olan bir hayvan tarafından ısırıldıysanız veya bu hayvana maruz kaldıysanız, hayvanlar kuduz hayvanlarla başa çıkmadan uzman bir kişi tarafından yakalanır. Hayvan kuduz belirtileri için izlenir. Kuduz ölümcül olduğu için doktorunuz hayvanda kuduz olup olmadığının belirlenmesini beklemeyebilir. Eğer doktor hayvanın kuduz olma ihtimali olduğunu düşünüyorsa, derhal size bir dizi aşı vurulur. Bu aşılar bağışıklık sisteminizin rahatsızlığı erken safhalarda yok etmesine yardımcı olur.

Eğer kuduz olma riski yüksek bir hayvan tarafından ısırıldıysanız veya bu hayvana maruz kaldıysanız derhal aşı olmaya başlarsınız. Eğer mümkünse, hayvandaki belirtilere bakılır ve hayvan test için öldürülür. Eğer hayvanda kuduz varsa, size bir dizi aşı uygulanmaya devam edilir. Bununla birlikte eğer hayvanda kuduz yoksa aşıları kesebilirsiniz.

Eğer bir hayvan kuduz belirtilerini gösteriyorsa, fakat test için yakalanamıyorsa, genellikle kuduz olduğu kabul edilir.

Tedavi

Tedavi

İlk olarak ısırığın, tırmığın veya açık yaranın olduğu yeri sabun ve suyla yıkayın. Ardından derhal doktorunuzu veya yerel sağlık departmanını arayın. Bu kişiler kuduz virüsü kapıp kapmadığınızı belirlemenize yardımcı olabilir.

Eğer ev hayvanları gibi kuduz riski düşük olan bir hayvan tarafından ısırıldıysanız veya bu hayvana maruz kaldıysanız, hayvanlar kuduz hayvanlarla başa çıkmadan uzman bir kişi tarafından yakalanır. Hayvan kuduz belirtileri için izlenir. Kuduz ölümcül olduğu için doktorunuz hayvanda kuduz olup olmadığının belirlenmesini beklemeyebilir. Eğer doktor hayvanın kuduz olma ihtimali olduğunu düşünüyorsa, derhal size bir dizi aşı vurulur. Bu aşılar bağışıklık sisteminizin rahatsızlığı erken safhalarda yok etmesine yardımcı olur.

Eğer kuduz olma riski yüksek bir hayvan tarafından ısırıldıysanız veya bu hayvana maruz kaldıysanız derhal aşı olmaya başlarsınız. Eğer mümkünse, hayvandaki belirtilere bakılır ve hayvan test için öldürülür. Eğer hayvanda kuduz varsa, size bir dizi aşı uygulanmaya devam edilir. Bununla birlikte eğer hayvanda kuduz yoksa aşıları kesebilirsiniz.

Eğer bir hayvan kuduz belirtilerini gösteriyorsa, fakat test için yakalanamıyorsa, genellikle kuduz olduğu kabul edilir.
İLGİLİ MAKALE

Dünya Kuduz Günü