• İçindekiler
• Nedir
• Belirtileri
• Sebepleri
• Testleri
• Tedavisi

Nedir

Alt Çene Eklemi Bozukluğu

Alt çene eklemi (TM¸ Temporomandibular) bozuklukları çene hareketleriyle ilgili çeşitli problemlere ve çene eklemleriyle çevresindeki ağrılara verilen ortak isimdir.

Çene eklemi, alt çene kemiğini kafatasına bağlar. Bu esnek eklemler bedendeki diğer bütün eklemlerden daha fazla kullanılırlar. Konuşma, çiğneme, yutma, esneme ve diğer hareketler için çenenin açılıp kapanmasını sağlarlar.

Birçok insan hayatının belli bir evresinde çene hareketleri sorunları, çene eklemlerinde veya çevresinde ağrı yaşar. Alt çene eklemi ve kas sorunları karmaşıktır. Bu yüzden alt çene eklemi bozukluklarında doğru teşhis ve tedavi biraz zaman alabilir. 

Belirtileri

Belirtiler

Alt çene eklemi bozuklukları çeneyi, çene eklemini, yüzdeki kasları, omuzları, başı ve boynu etkileyebilir. Yaygın belirtileri arasında çene eklemi ağrısı, kas ağrısı, baş ağrıları, eklemden gelen sesler, ağzı tümüyle açmakta zorluk ve çene kilitlenmesidir.

Birçok vakada, çene eklemi bozukluğu belirtileri hafiftir. Genellikle daha fazla kötüleşmeden kendiliğinden veya doktorun tedavisiyle kaybolurlar. Doktora giden insanların yaklaşık yüzde 65 ila yüzde 95’i ne tür bir tedavi görürse görsün iyileşirler.

Alt çene eklem bozukluğu olan kimi insanlar uzun süreli (kronik) belirtiler gösterirler. Çeneyi hareket ettirmede herhangi bir zorluk veya ağrı konuşmayı, yemeyi ve yutmayı etkileyebilir. Bu durum kişinin kendini sıhhatli hissetmesini de etkiler.

Sebepleri

Sebepler

Alt çene eklem bozukluğunun en yaygın sebebi, genellikle stresin neden olduğu kas gerginliğidir. Stres altındayken dişlerinizi sıkma veya gıcırdatma alışkanlığınız olabilir. Bu tarz alışkanlıklar çene kaslarını yorabilir ve kas kasılması, doku hasarı, ağrı, ağrıyan kaslar ve daha fazla kas kasılması gibi bir döngüye yol açabilir.

Bizzat eklemde şu sorunlardan biri varsa alt çene eklem bozukluğu yaşanabilir:

• Eklemin veya etrafındaki dokuların yaralanması.
• Çenenin şekliyle ilgili sorunlar.
• Osteoartrit veya eklem iltihabı gibi eklem rahatsızlıkları.
• Ekleme yastık görevi gören mafsal diskinin yerinden çıkması.

Testleri

Teşhis

Her ne kadar alt çene eklem bozukluğunu teşhis etmenin bir yolu olmasa da doktorunuz fiziksel muayene yaparak veya geçmiş sağlınız hakkında sorular sorarak durumunuzu tahlil edebilir. Bazı vakalarda alt çene bozukluğu belirtileriyle ilişkili kemik veya yumuşak doku sorunlarını kontrol etmek için röntgen, CT veya MR taraması yapılabilir.

Tedavisi

Tedavi

Alt çene bozuklukları genellikle tedavi olmadan kendiliğinden iyileşirler. Evde yapılan basit tedavi, hafif çene ağrısını giderebilir. Ağrıyı azaltmak için kendi kendinize yapabileceğiniz şeyler vardır:

• Çene ekleminizi dinlendirin.
• Şişkinliği indirmek veya kasları gevşetmek için kısa süreliğine ilaç kullanın.
• Eğer kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı oluyorsa çenenize buz torbası veya ılık, nemli bir bezi günde birkaç defa 15 dakikalığına koyun. Ya da isterseniz nemli sıcaklık ile soğuk uygulamayı sırayla değiştirebilirsiniz. Fakat çeneniz şişmişse sıcak kullanmayın. Şişme gidene kadar sadece buz kullanın.
• Çok çiğneme gerektirmeyen çiğnemesi kolay yiyecekler yiyin, sakız kullanmayın.

Fiziksel tedavi görmek ve stresi azaltmanın yollarını öğrenmek alt çene problemlerini ve bunlara bağlı ağrıları azaltabilir. Nüksedebilecek belirtileri önlemek veya azaltmak için yukarıdaki yöntemlerden birini kullanın. Ağrınız kronik ve şiddetliyse veya çene yapınızdan kaynaklanıyorsa, doktorunuz başka tedaviler önerebilir.

Isırtma plakları alt çene bozuklukları için yaygın bir diş tedavisidir. Isırtma plakları üst ve alt dişe oturan şeffaf plastik parçalardan oluşur. Bunlar dişlerini sıkmayı veya diş gıcırdatmayı azaltmaya yardımcı olurlar. Isırtma plakları, çene veya dişte kalıcı değişimlere sebep olmaması için kısa süreliğine kullanılır.

Cerrahi veya dişlerin törpülenmesi veya yeniden şekillendirilmesi gibi tedavilere başvurmadan önce dikkatle düşünün. Bu tedavilerin yaptıkları değişiklikler geri alınamaz ve hatta çene eklemine zarar verebilir.

Birçok insan için, cerrahi müdahale alt çene bozukluğunda kullanılmaz. Ameliyatın kimi faydaları olmakla birlikte daha ciddi sorunlara da yol açabilir. Ameliyat konusunda doktorunuzla birlikte dikkatle tartarak karar veriniz. İkinci bir görüş almak için başka bir doktorla da konuşmak karar vermenizde yardımcı olabilir.

Kronik ağrı depresyona, anksiyeteye ve diğer problemlere yol açabilir. Kronik ağrınız varsa, doktorunuzla ağrınızı dindirmeye yardımcı olan tedavi ve ilaçlar hakkında konuşun. Sorununuzla ilgili herhangi bir depresyon veya anksiyete durumu varsa ona özen gösterin.