Anne Babaların Okul Öncesi Çocuklarla İlgili Yaptığı 8 Hata

Anne babaların okul öncesi çocuklarla alakalı olarak yaptığı bu hatalardan nasıl kaçınmalı?

Bazen okul öncesi yaştaki çocuğunuzun, sabrınızı taşırmaya doğuştan gelen bir yeteneği varmış gibi mi görünüyor? Hem de güzel bir günde.

Korkmayın, yalnız değilsiniz. Okul öncesi çocuklar yeni keşfettikleri özgürlükleriyle oynuyor ama hâlâ bakıcılarının yakın ilgisi ve sevgisinden keyif alıyor.

İşte anne babaların yaptığı sekiz yaygın hata ve sorunlardan kaçınmak ya da onları çözümlemek için akıllıca öneriler.

1. Hata: Alışıldık düzenlerden çok fazla sapmak

Alışıldık düzenlerinizde tutarlı olmadığınızda okul öncesi çocuklarınızın kafası karışır; bu yüzden sık sık daha fazla yaramazlık yapar veya öfke nöbetlerine girerler.

Çünkü eğer bazen onların (bir şey) yapmasına izin vermezseniz, bazen de siz yapmazsanız, anlamazlar.

Çocuğunuz muhtemelen bilmek ister: Okuldan son çıktığımızda annem neden parkta on dakika oynamama izin verdi de bu sefer hemen arabaya binmemiz gerekti? Annem geçen gece ben uyurken neden yanıma on dakika yattı da şimdi yapamayacağını söylüyor?

Düzeltin: İster disiplin ister uyuma alışkanlıkları isterse yemek zamanı düzenleri olsun, her alanda tutarlı davranın.

Düzeniniz %90 tutarlıysa ve çocuğunuz iyi durumdaysa, o zaman küçük bir istisna sorun olmaz.

2. Hata: Olumsuza Odaklanmak

Anne babalar için çocuklarının, bağırmak ve çığlık atmak gibi olumsuz eylemlerine yoğunlaşmak ve daha iyi olan eylemlerini görmezden gelmek kolaydır.

Anne babalar, okul öncesi çocuklarının yapmasını istemedikleri şeylere odaklanır. Şöyle der: “Vurma. Atma. ‘Çişli külot’ deme.”

Düzeltin: Çocuğunuz olumlu bir şey yaptığında dikkat edin ve iyi davranışı ödüllendirin.

Olumlu eylemlere ödülünüz övgünüz olabilir ya da onlara sıkı sıkı sarılabilir veya öpebilirsiniz. “Bu tür şeylerin, okul öncesi çocuklara gerçekten çok yararı olur,” diyor uzmanlar.

Mesela, çocuğunuza şöyle söyleyin: “Sessizce oturup dinlemen hoşuma gitti,” ya da “Parkta o çocuğa öyle arkadaşça davranman hoşuma gitti. Öğretmenin sana kâğıdı uzattığında ona ‘Teşekkür ederim’ demen hoşuma gitti.”

3. Hata: Uyarı İşaretlerini Kaçırmak

Anne babalar, çocukları şiddetli bir öfke nöbeti geçirirken onları “Sakin ol, sakin ol,” diye ikna etmeye çalışır.

Ama bu, Japon balığını ikna etmek gibidir. Hemen öncesinde, hâlâ dikkat dağıtabilecek ya da önce davranabilecekken gücünüz vardır. Fakat nöbet tam olarak geldiğinde o gücü kaybedersiniz. Çocuk sizi duymuyordur.

Düzeltin: Çocuğunuzun doğal uyarı işaretlerinin ne olduğunu keşfedin ve önceden davranın. Yaygın belirtiler açlık, yorgunluk ve can sıkıntısıdır.

O yüzden, çocuğunuz öğlen uyumadan ya da çantanıza sağlıklı bir atıştırmalık almadan çocuğunuzu süpermarkete götürmeyin.

4. Hata: Mızmızlanmayı Teşvik Etmek

Çocuğunuzun mızmızlanması sizi çıldırtıyor mu? Diyelim ki, tam akşam yemeğinden önce, siz yemek hazırlamaya çalışırken şöyle ağmaya başlıyor: “Dışarı çıkmak istiyorum. Parka gitmek istiyorum. Arkadaşımla oynamak istiyorum.”

Anne babalar bu mızmızlanmalarda genelde pes eder. Ama bu, ilgiyi, tavır almayı güçlendirdiğiyle kalır çünkü çocuğunuz hangi düğmelere basması gerektiğini keşfedecek, sonra bu düğmelere tekrar tekrar basacaktır.

Bu, çocuklarınızın kabuğundan çıktığı yaştır. Dikkatli olun, neyin işe yaradığını keşfedeceklerdir.

Düzeltin: Görmezden gelin.

Mırıldanma ve surat asma gibi saldırgan olmayan davranışlara hiç tepki vermeseniz daha iyidir. Eğer tutarlı davranırsanız çocuğunuz “Pekâlâ, bu işe yaramadı,” diye düşünecektir.

5. Hata: Çocuğunuzun Zamanını Fazla Doldurmak

Anne babalar genelde, dans veya müzik dersleri gibi, yığınla etkinlik sıralar. Sonra merak ederler: Çocuğum niye yattığı gibi uykuya dalmıyor? Ama yorucu olan bir sürü etkinliğimiz vardı.

Çünkü hâlâ tansiyonları yüksek ve sakinleşmek için zamana ihtiyaçları var.

Her çocuğun, özellikle de okul öncesi çocukların boş zamana ihtiyacı vardır. Çocuğunuz iki saat ya da daha uzun bir süre anaokulundaysa bu çok yorucu olabilir.

Düzeltin: Çocuğunuzun zamanını fazla doldurmayın ya da onu bir etkinlikten öbürüne götürmeyin. Çocuklara, okuldan eve geldiklerinde serbest oyunla dinlenme süresi tanıyın.

6. Hata: Oyunun Önemini Hafife Almayın

Birçok anne baba, çocuklarını geliştirmek için onları takviye programlara yazdırmaları gerektiğini düşünür. Ama aslında durum böyle değildir.

Bu yaşta en zenginleştirici şey, serbest oyundur. Buna tiyatral oyun (hayali oyun), zor ev işleri ve aylak aylak dolaşmak da dahil.

Çocuk beyni en iyi serbest oyunda gelişir. Oyunda, çocuklar kendilerine ne çok az ne de çok fazla, doğru miktarda zorluğu doğal olarak verecektir.

Düzeltin: Çocuğunuza, serbest oyun için zaman ve mekân verin. Unutmayın, okul öncesi çocuklar oyunu, “ne yapacağını seçtiğinde yaptığın şey” olarak tanımlar.

Serbest seçimde, oyunun isteğe bağlı yapılma yönü önemlidir.

Okul öncesi çocuklar elektrik süpürgesi kullanmayı veya ev işi yapmayı sever ama oyundur bu. Bunlar günlük iş listelerinde yoktur. Bunu yapmayı seçmişlerdir ve sadece eğlencesine yaparlar.

7. Hata: Günlük İşlerin Dikkati Dağıtması

Çocuğunuz bağımsız olarak çok iyi oynayabilir ama bu, dikkatinizi çekmek istemediği anlamına gelmez.

Anne babaları yere oturup onlarla oynamadığında çocukların kaçırdıkları bir şey vardır.

Hem, günümüzde birçok anne babanın dikkati, cep telefonları, eposta veya başka çoklu görevlerden dolayı kolayca dağılır.

Çocuklar aptal değildir. Ne zaman gerçekten ilgilendiğimizi bilirler.

Düzeltin: Bir zamanlayıcı kurun, hevesli olun ve belirlediğiniz oyun süresinde yalnızca çocuğunuzla ilgilenin.

Dikkatiniz dağılmadan, iş ya da akşam yemeği için endişelenmeden yarım saatlik yoğun bir oyun, tüm gün dikkatinizi vermemekten iyidir.

8. Hata: Yalanlara Aşırı Tepki Göstermek

Yalan söylemek anne babaları gerçekten çileden çıkarır ama anne babalar bu davranışı “ahlaki bir şey”den çok deneyim olarak görmeye çalışmalıdır.

Çocuklar yalan söylemeye başladığında, bu büyük bir bilişsel ilerlemedir. Heyecanlı, biraz da ürkütücüdür. Duygusal bir yüktür. Fakat öte yandan, anne babalar çılgına döner ve gözlerinin önüne çocuklarının hapse düştüğü gelir, o yüzden çok sinirlenir ve kaygılanır.

Düzeltin: Aşırı tepki göstermeyin. Bir iki küçük yalanın, çocuğunuzun gelişiminin normal bir parçası olduğunu bilin.

Yalanın kendisini de örtbas etmeyin. Diyelim ki küçük Pinokyo’nuz dökülmüş bir şeyle ilgisinin olmadığını söylüyor. Sakin bir şekilde “Bunun için kendini kötü hissediyorsun, seni anlıyorum,” diyebilirsiniz.

Hatırlayın: Değişimler bir gecede olmaz ama eski bir söz der ki: “Başta başaramazsanız tekrar tekrar deneyin.” Ve tekrar.