Nedir

Nedir?

Anosmiya denilen koku duyusunun yitirilmesi kısmi veya toptan olabilir. Bununla birlikte koku duyusunun tümüyle yitirilmesine çok nadir rastlanır. Koku duyusunun yitirilmesi sebebe bağlı, geçici veya kalıcı olabilir.

Koku duyusunun yitirilmesi bazen ciddi bir hastalığın belirtisi olsa da, illa da ciddi bir şeyi işaret ediyor denemez. Bununla birlikte yiyeceklerden tat almak için koku duyusunun eksiksiz olması gerekir. Koku duyusunun yitirilmesi iştahınızı azaltabilir, bu da kilo kaybına, kötü beslenmeye, hatta depresyona neden olabilir.

Sebepler

Kısmi geçici koku yitiminde en çok rastlanan sebep nezledir; nezle kendi kendine iyileşir. Burun deliklerinde herhangi bir engel, örneğin polipler de en azından kısmi koku kaybına neden olabilir. Yaşlanma, hatta bir beyin tümörü, kısmi veya tam koku yitimine neden olabilir.

Burun deliklerinin çeperleriyle ilgili sorunlar

Anosmiya burnun içindeki mukoz zarların yıkımı, geçici veya kalıcı tahrişi nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu duruma şunlar neden olur:

Akut sinüzit (sinüslerin enfeksiyonu)
Nezle
Zaman nezlesi (alerjik rinit)
Grip
Alerjik olmayan rinit (alerjilerle ilişkili olmayan kronik burun tıkanması veya hapşırma)

Bu rahatsızlıklar genellikle koku yitiminin en yaygın sebeplerini oluşturur.

Burun deliklerinde tıkanma

Anosmiyaya bazen fiziksel bir şeyin burun deliklerindeki hava akışını engellemesinden kaynaklanır. Bu engeller şunlar olabilir:

Burun içinde bir kemik deformasyonu
Burun deliği polipleri
Tümörler

Beynin veya sinirlerin hasar görmesi

Koku alma sistemi burun deliklerinizdeki mukoz çeperlerde bulunan reseptörlerin sinirler aracılığıyla beyninize bilgi göndermesiyle çalışır. Bu sistemin herhangi bir parçası hasar görür veya yok olursa koku duyusunu yitirebilirsiniz. Bu durum şu nedenlerle ortaya çıkabilir:

Yaş
Alzheimer hastalığı
Beyin anevrizması
Beyin ameliyatı
Beyin tümörü
Belli kimyasallara maruz kalma
Şeker hastalıkları
Hormonal dengesizlikler
Huntington hastalığı
Kallmann sendromu (testislerin sperm üretememesi)
Klinfeelter sendromu (erkeklerin hücrelerinin çoğunda fazladan bir X kromozomu olması durumu)
Korsakoff pzikozu (tiyamin eksikliğinden kaynaklanan bir beyin bozukluğu)
Yanlış beslenme
İlaçlar (örneğin bazı tansiyon ilaçları)
Çoklu skleroz
Çoklu sistem atrofisi (sinir sisteminin progresif bir bozukluğu)
Paget kemik hastalığı (kemiklerinizi, bazen yüz kemiklerini etkileyen bir hastalık)
Parkinson hastalığı
Pick hastalığı (bir tür demans)
Radyasyon terapisi
Rhinoplasti
Şizofreni
Sjögren sendromu (ağzın ve burnun kurumasına neden olan iltihabi bir hastalık)
Travmatik beyin zedelenmesi
Çinko eksikliği

Acil Durum

Doktora Görünme Vakti

Nezle, alerji veya sinüs enfeksiyonunun neden olduğu koku duyusunun yitimi genelde birkaç gün sonra kendi kendine iyileşir. Bu gerçekleşmezse doktorunuza danışın ki daha ciddi hastalıkların neden olup olmadığını tespit etsin.

Koku yitimi bazen sebebe bağlı olarak tedavi edilir. Doktorunuz bakteriyel enfeksiyonu tedavi etmek için antibiyotik verebilir ve burun deliklerini tıkayan engelleri alabilir.

Anosmiya başka bazı durumlarda kalıcıdır. Özellikle yaşınız 60’ın üstündeyse, koku duyusunu yitirme ihtimaliniz normaldir.