• İçindekiler
• Nedir
• Etkileri
• Riskleri
• Karar Verme

Nedir

Omurga manipülasyonu tedavisi (Spinal manipulative therapy), omurganın hareket ettirilmesiyle çekme, itme ya da bükme hareketlerini kullanarak, omur ayarının yapılmasıdır. Hareketler, ağrıya neden olan omurga eklemleriyle kemikleri gevşetir ve hareket ettirir. Masajla tedavinin aslı budur ama kiropraktörler (masörler)  sadece omurga manipülasyonu için eğitilmemiştir. (Kiropraktör: Birçok hastalığın sinirsel iletimdeki bozukluklara bağlı olarak meydana geldiğine inanan kişiler.)

Omurga manipülasyonu için bir kiropraktöre, kemik hastalıkları doktoruna (osteopatist), fizik tedavi ve rehabilitasyon doktoruna ya da fizyoterapiste de başvurabilirsiniz. Sağlık güvencenizin bu tedavilerden hangisini karşıladığı, seçiminizde etkili olabilir.

Omurga manipülasyonuna karar verirken aşağıdakileri dikkate alın:

• Bel ağrınız için belki sadece buz, sıcak nem ve ağrı kesiciler gibi ev tedavilerine ihtiyacınız vardır. Çoğu kişi için ev tedavileri, genellikle 4 ila 6 hafta içinde bel ağrısını dindirir.
• Omurga manipülasyonunu denemeden önce belirtilerinizi değerlendirin. Belli semptomlar; örneğin bacak ağrısı ve hissizliğiyle birlikte seyreden keskin bel ağrısı, hemen tıbbi tedavi gerektiren ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Ya da durum omurga manipülasyonuyla daha da kötüleşebilir.
• Bel ağrınızı tedavi etmek için sadece omurga manipülasyonuna başvurmanız yeterli olmayabilir de. Çünkü omurga manipülasyonu tedavisinden iyi bir sonuç almak istiyorsanız, kendinize bakma bilgisinin yanı sıra, problemli eklemlerinizi destekleyecek kaslarınızı güçlendirme ve iyileştirme egzersizlerine de ihtiyacınız olacaktır. 
• Eğer omurga manipülasyonu tedavisi yaptırmayı seçerseniz, bakımınız konusunda diğer sağlık profesyonellerinizle koordineli çalışmaya istekli olan bir uygulayıcı bulun.

Bel ağrısı için omurga manipülasyonu tedavisi nedir?

Omurga manipülasyonu tedavisi, omurga sağlığınızın, tüm sağlığınızın merkezi olduğu teorisine dayanan bir terapidir. Tedavi, eklemlerin hareket aralığını arttırmak için omurganın hareket ettirilmesine ya da omurganın elle tedavi edilmesine dayanır. Farklı uygulayıcılar farklı manipülasyon teknikleri kullanabilir. Teknikler, masaj ve bastırma ya da hızlı hareketle bükme, kafaya, omuzlara, sırta ve kalçalara yoğun baskı uygulama gibi değişik yöntemleri içerir. Eğer kasılmış ya da gergin kaslarınız varsa, uygulayıcınız omurgaya müdahale etmeden önce ısıtma, ultrason ya da elektrik akımı gibi kaslarınızı rahatlatacak bir teknik uygulayabilir. Tıp doktoru olmayan uygulayıcılar, durumun tedavisi için ilaç ya da cerrahi yöntemler kullanamazlar.

Omurga manipülasyonundan faydalananlar, genellikle bir seansın ardından iyileşme fark ederler ve ek müdahaleye ihtiyaç duymazlar. Akut bel ağrısının tedavisi için en fazla 2-3 haftalık manipülatif tedavinin yeterli olduğu düşünülür. Bazı uygulayıcılar, ‘süreklilik’ ve ‘önleme’ gerekçeleriyle uzun dönemli omurga manipülasyon tedavisini teşvik etseler de, bu uygulamanın ispatlanmış bir değeri şimdilik yoktur.

Kiropraktörler –masörler- omurga manipülasyonu yaptırmak için tek seçenek değildir. Eğitimleri, elle tedavi yöntemlerini de içeren kemik hastalıkları doktorları, tamamıyla güvenilirdirler. Bazı fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları ile fizyoterapistler de, omurga manipülasyonu tedavisi yapar. Sağlık sigortası kapsamı bu tür tedaviler için değişkenlik gösterir. Bu nedenle tedaviye başlamadan önce, sizin uygulayıcınızın sigortanızın ödeme kapsamına girip girmediğini kontrol etmek, akıllıca olabilir.

Etkileri

Omurga Manipülasyonu Ne Kadar Etkilidir?

Diğer tedaviler gibi omurga manipülasyonu tedavisi de bazı kişilerde akut bel ağrısını gidermeye yardım eder, diğer bazılarında etmez. Omurga manipülasyonunun başarısı, hem uygulayıcının teşhis ve tedavi becerilerine hem de bel ağrısının nedenine bağlıdır. Kontrol muayenelerinden rastgele seçilmiş sonuçlara göre, omurga manipülasyonu ile plasebo (etkisiz ilaç vermek) karşılaştırmasında, akut bel ağrısında omurga manipülasyonu plaseboya göre kısa dönemde daha etkilidir. Uzun dönemde (6 haftadan fazla) ise plasebo ile manipülasyon arasında bir fark görülmemiştir. Kronik bel ağrısında, omurga manipülasyonu sonucunda ağrının iyileşme süresi 6 haftadan fazla olmakla beraber aktivite seviyesi plasebo ile aynı düzeyde kaldı.

Omurga manipülasyonuyla diğer bel ağrısı tedavileri arasındaki karşılaştırmalar çelişkili sonuçlar vermektedir. Ancak çoğunluğu, omurga manipülasyonu, fizyoterapi ya da egzersiz gibi alışılmış uygulamalardan daha iyi olmadığını gösterdi. Bazı uzmanlara göre bir tedavinin diğerinden daha iyi olduğunu göstermek zordur, çünkü sırt ağrılarının çoğunluğu bir ay içerisinde tedaviye bağlı olmaksızın iyileşme gösterir.

Konuyla ilgili yapılan bir çalışma, tedavi konusunda net bilgiler verildiğinde insanların, masaj karşısındaki memnuniyetleri kadar, tıbbi bel tedavisi uygulamasından da eşit derecede memnun kaldıklarını ileri sürmektedir. (Bu çalışma fizyoterapist ve kemik hastalıkları doktorları gibi diğer uygulayıcıları kapsamamaktadır.)

Riskleri

Omurga Manipülasyonu Tedavisinin Riskleri Nelerdir?

Omurga terapisi yaptırma girişiminin belki de en yaygın riski, bu alanda standart bir uygulamanın olmamasıdır. Bu nedenle akıllı bir tüketici olun; tıpkı bel ağrınız için ameliyata ya da deneysel bir tedaviye karar verirken yaptığınız gibi titizlenin. Tedaviye başlamadan önce, özellikle de sizi yönlendiren birisi yoksa veya bir uygulayıcıyla konuşmadıysanız ya da her ikisini birden yapmadıysanız, tıp doktorunuzdan omurga manipülasyonu tedavisinin faydalarını ve risklerini açıklamasını isteyin.

Yavaş ‘hareketlendirme’ müdahalesinin bilinen bir riski yoktur. Ama eğer uygulayıcı boynunuz üzerinde çalışacağını söylüyorsa, unutmayın ki bazı uygulayıcıların yaptığı gibi kuvvetli bir boyun manipülasyonu, seyrek görülse de ağır nörolojik hasarlara, hatta bazen ölüme sebebiyet verebilir. Hızlı boyun manipülasyonu, omur atardamarlarında yaralanmalara neden olabilir ve felce yol açabilir. Ayrıca disk fıtığına yol açarak, sakatlanmaya neden olabilir. Tecrübeli ve dikkatli teşhis koşullarında yavaş, nazik manipülasyon teknikleri kullanan bir uygulayıcıyla, bu tür riskleri önleyebilirsiniz. Boynunuzda manipülasyonu denemeden önce, doktorunuzla ya da fizyoterapistinizle konuşun.  

Eğer manipülasyon ağrıyı arttırırsa ya da bacaklarda veya vücudun herhangi bir yerinde yeni ağrılara neden olursa, tedaviye devam etmeyin.

Omurga manipülasyonu tedavisi için uygulayıcıda kimi özellikler aramalısınız. İdeal bir uygulayıcı şu özellikleri taşır:

• Tedaviyi size hizmet veren diğer sağlık profesyonelleriyle koordineli yapmak ister.
• Ev tedavileri ve egzersizlerle ilgili eğitsel bilgiler sunar.
• Kas ve iskelet sistemi problemlerini fiziki muayene yaparak ve konuşarak, alışılmadık durumlarda da röntgen kullanarak teşhis eder.
• Gerekli durumlarda başka testler için sizi ortopedist, nörocerrah, onkolojist ya da görüşme için kayıtlı beslenme danışmanına havale etmeye istekli olur.
• Yavaş ve nazik manipülasyon teknikleri kullanır.

Omurga manipülasyonu tedavisi alınmayacak uygulayıcılar ise aşağıdaki özellikleri taşırlar:

• Standart teşhis için, fazladan radyasyona neden olan röntgen kullanır, özellikle de tüm vücut için ve çocuklar için.
• Uygulamaları, ispat edilmemiş bir teori olan ve yarı çıkmış kemikler için uygulanan, birçok tıbbi hastalıktan sorumlu "subluksasyon"a dayanır.
• Eklem manipülasyonu, solunum ve kulak enfeksiyonları, cilt ve göz sorunlarıyla sakatlığın giderilmesinde kullanır.
• Hastalıkları ve eklem sorunlarını önlemek için uzun dönemli omurga manipülasyonu tedavisi önerir.
• Bitkisel ve diyet destekleri gibi ürünler satar ya da eğitimi ve yeterlilik ehliyeti olmadığı halde danışmanlık verir.

Karar Verme

Omurga Manipülasyonuna Karar Vermek

Bel ağrınızı tedavi etmek için ilk bir aydaki seçenekleriniz şunlar olabilir:

• Ev tedavilerini kullanın. Akut bel ağrısı için belki bir fizik tedavi uzmanıyla çalışabilirsiniz.
• Ev tedavilerini uygulayın ve bir masör ya da kemik hastalıkları doktoruna görünün.  

Eğer semptomlarınız ağırsa ya da kötüye gidiyorsa, doktorunuzu görün.

Akut bel ağrısı tedavisi için omurga manipülasyonununu deneyip denememeye karar vermede, kişisel duygularınız ile tıbbi gerçekler dikkate alınır.

Akut Bel Ağrısı İçin Omurga Manipülasyonunu Denemenizin Nedenleri

• Bacakta ağrı ya da hissizlik yoktur.
• Şiddetli ağrınız yoktur.
• Tedavinizi diğer sağlık profesyonellerinizle koordineli yürütecek, saygın bir uygulayıcı biliyorsunuzdur.

Akut Bel Ağrısında Omurga Manipülasyonunu Denememenizin Nedenleri

• Bacakta ağrı ve hissizlik vardır.
• Şiddetli ağrınız vardır ve doktorunuz henüz ciddi bir sağlık sorununuz olmadığına karar vermemiştir.
• Fiziksel teması da içeren, böylesi elle yapılan tedavilerde rahat edemiyorsunuzdur.