• İçindekiler
• Nedir
• Kemik İliği Biyopsisi
• Endoskopik Biyopsi
• İğne Biyopsisi
• Deri Biyopsisi
• Cerrahi Biyopsi
• Biyopsi Analizi Ve Sonuçlar

Nedir

Biyopsi, laboratuarda analiz edilmek üzere vücudunuzdan bir parça hücre ya da doku örneği alınması işlemidir. Eğer bazı belirti ve bulgularınız varsa ya da doktorunuz sorunlu bir bölge tespit ederse, kanser ya da başka bir sağlık sorununuz olup olmadığını tespit etmek için biyopsi yaptırmanız gerekebilir.

Röntgen gibi görüntüleme teknikleri, vücuttaki kitleleri ya da anormal alanları tespit etmeye yarasa da, tek başlarına kanserli hücrelerle kanserli olmayan hücreleri ayırt edemezler. Çoğu kanser türünün kesin teşhisinin yapılabilmesinin tek yolu, incelenebilmesi için hücre alınması amacıyla biyopsi yapılmasıdır.

Kanserin teşhisinde kullanılan bazı biyopsi türleri için devam edin.

Kemik İliği Biyopsisi

Kemik İliği Biyopsisi

Kanınızda bir anormallik tespit edilmesi durumunda doktorunuz kemik iliği biyopsisi önerebilir. Kemik iliği, vücudunuzdaki kan hücrelerinin üretildiği yerdir. Kemik iliğinden alınan örneğin analiz edilmesi ile kan sorununun nedeni ortaya çıkarılabilir.

Kemik iliği biyopsisi esnasında doktorunuz kalça kemiğinizin arkasından, uzun bir iğne ile girerek kemik iliği örneği alır. Bazı durumlarda doktorunuz vücudunuzdaki başka kemiklere de kemik iliği biyopsisi uygulayabilir. Kemik iliği biyopsisi genellikle, kan kanserleri, lösemi, lenfoma ve multipl miyelom gibi hem kanserli hem de kanserli olmayan bazı kan problemlerinin teşhisi için kullanılır. Kemik iliği biyopsisinden önce, işlem esnasındaki rahatsızlığı azaltmak amacıyla size lokal anestezi verilecektir.

Endoskopik Biyopsi

Endoskopik Biyopsi

Endoskopi esnasında doktorunuz vücudunuzun içindeki yapıları görebilmek için ucunda ışık olan ince, esnek bir tüp kullanır. Doku örneği almak amacıyla özel aletler bu tüpün içinden geçirilir.

Uygulanacak endoskopik biyopsinin türü şüpheli bölgenin yerine göre değişir. Endoskopik biyopside kullanılan tüpler ağızdan, rektumdan, idrar yolundan ya da deride açılacak ince bir kesikten sokulabilir. Mesanenin içinden doku örneği almak için uygulanan sitoskopi, akciğerinizden doku örneği almak için uygulanan bronkoskopi ve kolonunuzun içinden doku örneği almak için uygulanan kolonoskopi, endoskopik biyopsi işlemlerine örnektir.

Uygulanacak endoskopik biyopsinin türüne bağlı olarak işlemden önce yatıştırıcı ya da anestezi alabilirsiniz.

İğne Biyopsisi

İğne Biyopsisi

İğne biyopsisi esnasında doktorunuz şüpheli bölgeden hücre çekmek için özel bir iğne kullanır. İğne biyopsisi genellikle, göğüste şüpheli kitle ya da genişlemiş lenf bezi gibi doktorunuzun deri üzerinden hissedebildiği tümörlerde kullanılır.  Röntgen gibi bir görüntüleme yöntemi ile birlikte kullanıldığında iğne biyopsisi, deri üzerinden hissedilemeyen şüpheli bölgelerden hücre örneği alınması için uygulanabilir.

İğneli biyopsisi yöntemleri şunlardır:

• İnce iğne aspirasyonu. İnce iğne aspirasyonu esnasında şüpheli bölgeye uzun, ince bir iğne sokulur. Analiz amacıyla sıvı ve hücre örneği çekmek için bir şırınga kullanılır.
• Kor (core) iğne biyopsisi (kesici veya kalın iğne biyopsisi). Kor iğne biyopsisi esnasında şüpheli bölgeden doku örneği alınması için keskin uçlu kalın bir iğne kullanılır.
• Vakum destekli biyopsi. Vakum destekli biyopsi esnasında, emici bir alet iğneyle çekilen doku ve hücre miktarını arttırır. Bu, yeterli miktarda örnek almak için gereken iğne sokulma sayısını düşürebilir.
• Görüntüleme rehberliğinde biyopsi. Görüntüleme rehberliğinde biyopside röntgen, bilgisayarlı tomografi (CT) ya da ultrason gibi bir görüntüleme yöntemi ile iğne biyopsisi bir arada kullanılır. Görüntüleme rehberliğinde biyopsi, doktorunuzun deri üzerinden hissedilemeyen, karaciğerdeki, akciğerdeki ya da prostattaki anormallikler gibi şüpheli alanlara ulaşmasını sağlar. Kullanılan gerçek zamanlı görüntüleme yöntemleri, doktorunuzun doğru noktaya ulaştığından emin olmasını sağlar.

Ağrıyı azaltmak için biyopsi yapılacak olan bölgeyi uyuşturmak için lokal anestezi alabilirsiniz.

Deri Biyopsisi

Deri Biyopsisi

Deri biyopsisinde vücudunuzun yüzeyinden hücre örnekleri alınır. Deri biyopsisi genelde kanser de dahil melanom gibi deri hastalıklarının teşhisi için kullanılır. Yapılacak deri biyopsisinin türü şüphelenilen kanser türüne ve şüpheli hücrelerin kapsamına göre belirlenecektir. Deri biyopsisi yöntemleri şunlardır:

• Tıraş (shave) biyopsisi: Tıraş biyopsisi esnasında doktorunuz derinizin yüzeyini kazımak için tıraş bıçağına benzer bir alet kullanır. Tıraş biyopsisinden sonra genellikle dikiş atılmasına gerek yoktur.
• Puch biopsi: Punch biyopsi esnasında doktor derinizin derin tabakalarından küçük bir parça almak için dairesel bir alet kullanır. Punch biyopsisi yaklaşık 6 milimetre kadar derine uzanır. Muhtemelen yaranın kapatılması için dikiş atılması gerekecektir.
• İnsizyonel biyopsi. İnsizyonel biyopsi esnasında, doktor derinizden küçük bir parça almak için bisturi kullanır. Biyopsi yapılan yere dikiş atılıp atılmayacağı, alınan deri miktarına bağlıdır.
• Eksizyonel biyopsi. Eksizyonel biyopsi esnasında doktor, anormal deri bölgesindeki kitleyi tümüyle alacaktır. Muhtemelen yaranın kapatılması için dikiş atılması gerekecektir.

İşlemden önce biyopsi yerini uyuşturmak için lokal anestezi uygulanır. Shave biyopsisinden önce bir solüsyon spreyi ile deri bölgesi geçici olarak uyuşturulabilir. Daha kapsamlı bir deri biyopsisi için, bölge bir iğneyle uyuşturulabilir.

Cerrahi Biyopsi

Cerrahi Biyopsi

Eğer diğer biyopsi yöntemleri ile hücrelere ulaşılamazsa ya da diğer biyopsi sonuçları yetersiz olursa, doktorunuz cerrahi biyopsi isteyebilir. Cerrahi biyopsi esnasında, cerrah şüpheli hücrelerin olduğu bölgeye ulaşmak için derinizde bir kesik açar. Göğüs kanserinin teşhisi için göğüs kitlesinin alınması ve lenfomanın teşhisi için lenf bezlerinin alınması cerrahi biyopsilere örnektir.

Cerrahi biyopsi yöntemleri anormal hücre bölgesinin bir kısmının alınması (insizyonel biyopsi) için kullanılabilir. Cerrahi biyopsi anormal hücre bölgesinin hepsinin alınması (eksizyonel biyopsi) için de kullanılabilir.

Biyopsi yapılacak yerin uyuşturulması için lokal anestezi alabilirsiniz. Bazı cerrahi biyopsi türlerinde işlem esnasında baygın olabilmeniz için genel anestezi gereklidir. İşlemden sonra gözlem amacıyla hastanede kalmanız da gerekebilir.

Biyopsi Analizi Ve Sonuçlar

Biyopsi Analizi Ve Sonuçlar

Doktorunuz, doku örneği aldıktan sonra bunu analiz için laboratuara gönderecektir. Örnek, kimyasal işlem görebilir ya da dondurulabilir ve ince kesitler halinde dilimlenebilir.  Bu kesitler bir lam üzerine yerleştirilir, kontrastı yükseltmek için renklendirilir ve vücut dokularının incelenmesinde uzman olan (patoloji uzmanı) ve kan ila kan oluşturan dokular konusunda uzman olan (hematolog) kişiler tarafından mikroskop altında incelenir.

Sonuçlar doktorunuzun hücrelerin kanserli olup olmadığını saptamasını sağlar. Eğer hücreler kanserli ise biyopsi sonuçlarına göre doktorunuz kanserin kaynağının yerini – kanserin türünü – anlayacaktır.

Biyopsi, doktorunuzun kanserin ne kadar agresif olduğunu – kanserin evresini – anlamasını da sağlar. Evreler bazen 1 ila 4 arasındaki sayı ölçekleri ile ifade edilir. Bu evreler biyopsi yapılan hücrelerin mikroskop altındaki görünümü ile belirlenir. 1. evre ya da düşük evredeki kanserler genellikle en az agresif olanlardır. 4. evre ya da yüksek evreler ise en agresifleridir. Bu bilgi tedavi seçeneklerine rehberlik edebilir. Diğer özel kanser hücreleri testleri de tedavi seçeneklerinin belirlenmesine yardımcı olabilir.

Bazı olgularda, örneğin ameliyat esnasında patoloji uzmanı hücre örneklerini hemen inceler ve birkaç dakika içinde cerrahınız sonuçları almış olur. Ancak çoğu durumda biyopsi sonuçları bir iki günde çıkar. Bazı örneklerin incelenmesi için daha fazla zaman gereklidir. Biyopsi sonuçlarınız için ne kadar beklemeniz gerektiğini doktorunuza sorun.