• İçindekiler
• Türleri
• Sebebleri
• Risk Faktörleri
• Belirtileri
• Testleri
• Tedavisi
• Önleme

Türleri

Doğum lekeleri, bebeklerde deride doğum sırasında var olan veya doğumdan hemen sonra meydana gelen renkli noktalardır. Her 100 bebekten 10’undan fazlasında doğum lekesi vardır.

Bu lekeler parlak kırmızıdan, pembe, kahverengi, sarımsı kahverengi ve maviye yakın renklere kadar çeşitlilik gösterir. Doğum lekeleri, deri yüzeyinde düz veya kabarık olabilir. Farklı renkler ve yoğunluklar, doğum lekelerinin farklı türleridir.

Doğum Lekesi Türleri

Sütlü Kahverengi Lekeler: Bunlar açık bronz renkli lekelerdir. Vücudunuzda üç adete kadar varsa bir sorun yoktur. Yalnız, üçten fazla sütlü kahverengi leke büyük ihtimalle deri tümörlerine yol açan genetik hastalık nörofibromatoz (NF) işaretidir.

Hemanjiyomlar (Damarsal Tümörler): Bunlar, genellikle düz veya belli belirsiz kabarıklıkta parlak kırmızı veya maviye yakın renktedir. Vücudunuzun herhangi bir yerinde görülebilir, ama çoğunlukla yüz, baş ve boyun bölgesinde bulunur. Hemanjiyomlar genellikle doğuştandır veya yaşamın ilk haftalarında belirir. Bu lekeler, çocuğun yaşamının ilk 12 ayında hızlı bir şekilde büyüme eğilimi gösterirler. Ama ilk yıldan sonra büyümeleri durmaya doğru yönelir ve sonra yavaşça gözden kaybolur. Ayrıca, vücudun içinde de bulunabilir. Hemanjiyomlar iki türe ayrılır:

Çilek hemanjiyom: Bu tür hemanjiyom genellikle deriden hafifçe kabarık, çilek gibi açık kırmızı renkte lekeler şeklinde görülür. Bu açık kırmızı renk, deri yüzeyine yakın bulunan, sayısız, genişlemiş kan damarından kaynaklanır. Bu tür hemanjiyomlar çoğu zaman kendi kendilerine on yaşına kadar (neredeyse çocukların yarısında beş yaş civarında) gözden kaybolur ve herhangi bir tedavi gereği doğmaz.

Kavernöz hemanjiyom: Bu tür hemanjiyomlar deri altında bulunur. Çilek hemanjiyomdan daha şişkin ve daha mavi bir renge sahiptir. Kendi kendilerine ortadan kalkması olasılığı düşüktür.

Maküler (Benek) Leke: Bunlar genellikle melek öpücüğü veya leylek ısırığı olarak adlandırılır. Bu lekeler, pembe veya açık kırmızı renkte olur ve çocuğunuzun vücudunun herhangi bir yerinde bulunabilir. Genellikle çok az görülür. Zararsızdır ve tedavi edilmelerine gerek yoktur.

Ben: Benler koyu kahverengi veya siyah noktalar olarak gözükür. Neredeyse herkesin, küçük benleri vardır. Genellikle, doğumdan sonra gözükmeye başlar ve aslında renklenmiş küçük deri hücresi gruplarıdır.

Mongolyan (Moğol) Lekeleri: Deri yüzeyinde bulunan bu düz doğum lekelerinin mavi-gri bir rengi vardır, çoğunlukla da kalçada veya kuyruksokumunda görülürler. Bu tür doğum lekeleri genellikle zararsızdır; ne var ki bazen çürüklerle karıştırılır. Ergenlik döneminde ortadan kaybolma eğilimindedir.

Portwine (Şarap) Lekeleri: Portwine lekeleri, pembe, kırmızı veya morumsu renkte, deride kabarık lekelerdir. Boyutları değişkendir ve yüz, boyun, kollar ve bacaklarda görülebilir. Portwine lekeleri, görünüşleri en aza indirebilecek tedaviler olmasına rağmen kalıcıdır.

Sebebleri

Sebebleri

Doğum lekelerinin oluşumunun asıl nedeni bilinmiyor.

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Bir risk faktörü, bir hastalığı veya hastalık formunu kapma olasılıklarınızı artıran bir şeydir. Aşağıdaki faktörler, yerel doğum lekelerinin gelişme olasılığını artırır:

- Hemanjiyomlar, kadınlarla prematüre bebeklerde daha yaygın görülür.

- Mongolyan (Moğol) Lekeleri, Asyalılar, doğu Hintliler, Afrikalılar, Amerika yerlileri ve İspanyollar arasında daha yaygındır.

- Sütlü Kahverengi Lekeler, Afro-Amerikalılar’da diğer etnik veya ırksal gruplara nazaran daha sık görülür.

Belirtileri

Belirtiler

Aşağıdaki durumlardan herhangi biri karşısında, bunların doğum lekeleri olduğu varsayımıyla hareket etmeyin. Bu bulgular başka sağlık sorunlarına bağlı olabilir, herhangi biriyle karşı karşıyaysanız bir doktorla görüşün.

• Deri renginde değişiklikler (normalde olduğundan daha açık veya daha koyu)
• Deride yumru veya şişlikler  
• Deri dokusunda değişiklikler
• Deride yeni lezyon (doku yapısı değişiklikleri)

Doğum lekeleri:

• Boyut ve görünüş açısından değişiklik gösterebilir.
• Büyük ihtimalle doğumda veya doğumdan sonra ilk iki haftada ortaya çıkan lekelerdir.
• Genellikle yüzde ve boyun bölgesinde bulunur.

Doğum lekelerinin birçoğu, estetik açıdan hoş karşılanmamasına rağmen, çoğunlukla zararsızdır. Ne var ki, hemanjiyomlar ve Portwine (Porto Şarabı) lekeleri bazı yan etkiler meydana getirebilirler.

Hemanjiyomlar

• Yara ve ülser’e karşı açıktırlar.
• Dış görünüş veya yakınındaki dokuları (örneğin göz veya ağzı) etkiler.
• Bir yaralanmadan sonrası aşırı kanayabilir.
• Ani ve hızlı büyürler

Portwine (Porto Şarabı) Lekeleri

• Duygusal ve sosyal sıkıntı kaynağı olabilir.
• Dış görünüş veya yakınındaki dokuları (örneğin gözü) etkiler.
• Büyüme sorunları olabilir. 
• Kolay kanayabilir.

Nadir durumlarda, benler, kanserli olabilir. Kuşku duyulan herhangi bir renkli doku bozukluğu, bir doktor tarafından çok yakından incelenerek tetkik edilmeli, gerekirse alınmalıdır. 

Testleri

Teşhis

Doktorunuz, belirtileriniz ve tıbbi geçmişiniz hakkında sorular soracak, sizi muayene edecektir.  Doğum lekeleri, genellikle deri yüzeyinde görünüşlerine göre teşhis edilir. Eğer, tanıda herhangi bir kuşku varsa biyopsi yapılabilir ve bir cilt hastalıkları uzmanına yönlendirilebilirsiniz.

Tedavisi

Tedavi

Doğum lekelerinin çoğu, kendi haline bırakılabilir, bırakılmalıdır da. Tedavi genellikle, aşağıdaki durumlarda tavsiye edilir: 

• Estetik açıdan istenilmeyen ve kendi kendine çözümlenmesi mümkün olmayan durumlarda
• Rahatsızlık veya karışıklığa yol açtığında
• (Nadiren) Daha ciddi durumlara yol açma ihtimali varsa.

Tedavi Yöntemleri

Kortikosteroid (Kortizonlu) ilaç tedavileri: Ağız yoluyla alınan ya da vücuda enjekte edilen antiinflamatuar (enfeksiyon giderici) ilaçlar,  hızla büyüyen hemanjiyomlar için en yaygın tedavi yöntemidir. Yine de, kortizonlu ilaç tedavileri, uzun süreli kullanım içindir ve ağızdan verilmiş olsa bile, çocuklarda yavaş büyüme ve yüksek şekeri de kapsayan birçok risk barındırır.  

Lazer Terapisi: Lazerler hemanjiyomların büyümesine engel olmak ve hemanjiyom ve Portwine (Şarap) lekelerini ortadan kaldırmak için kullanılabilir.

Ameliyat: Et beni gibi renkli doku bozukluklarını ortadan kaldırmak veya diğer tedavilerden arta kalan yara izlerini yok etmek için kullanılabilir.

Kozmetik Ürünleri: Doğum lekelerini gizleyen birçok etkili makyaj malzemesi vardır. Bunlar, bazen düzeltici kozmetikler diye adlandırılan kapatıcıları, nötralizerleri ve kamuflaj ürünlerini kapsar.

Doktorunuz veya dermatologunuzla yapacağınız düzenli sağlık kontrolleri doku bozukluğu tedavisinde temel bakım veya tetkik için önemlidir.

Önleme

Doğum Lekelerini Önlemek

Doğum lekelerini engellemek için yapabileceğiniz hiçbir şey yoktur. Doğum lekeleri, sizinle doğan bir şeydir, doğumda veya yaşamın ilk iki haftasına kadar görünür hale gelir.