0

Epilepsi Nedir?

Epilepsi beynin elektrik sisteminin bir rahatsızlığıdır. Anormal elektrik uyarıları hareket, duygu ya da algı değişikliklerine neden olur. Nöbetler olarak bilinen bu kesintiler birkaç saniye ya da birkaç dakika sürebilir. İkiden daha fazla nöbet geçirenlerin epilepsi olduğu kabul edilir.

Epilepsi belirtileri

En bilindik epilepsi belirtileri titreme ve kasılmalar. Ama nöbetler çok çeşitli epilepsi belirtilerini de beraberinde getirebilir. Doktorlar nöbetleri çeşitlere ayırmış. Hepsi de epilepsi belirtilerine göre anlaşılıyor. Ve beynin etkilenme biçimine göre değişkenlik gösteriyor.

Epilepsi çeşitleri

Boş boş bakma olarak tanımlanıyor. Birkaç saniye boş boş baktıktan sonra hiçbir şey olmamış gibi devam eder. 4 ila 12 yaş arasındaki çocuklarda daha sık görülür. Bazı çocuklarda, günde 100 kez bu nöbet türüne rastlanmıştır.

Jeneralize Nöbetler

En yaygın görülen nöbetlerden birisidir. Kollarda, bacaklarda sertleşme ve gerginleşme jeneralize epilepsinin belirtileri arasında. 3 dakika süren ani hareketler bunu takip ediyor. Yaklaşık 3 dakika sürüyor. Bu beynin iki tarafındaki anormal elektrik aktivitesinde de sorun olduğunu gösteriyor.

Kısmi (Parsiyel) Nöbetler

Bir diğeri kısmi nöbetler. Beynin sadece bir lobu etkileniyor. Halüsinasyonlar, ani hareketler parsiyel epilepsinin belirtileri arasındadır. Ancak kişi nöbet sırasında bilincini kaybetmez. Kompleks parsiyel nöbetlerde hasta başıboş dolaşır, mırıltı şeklinde konuşmaya çalışır, giysileri bozulur. Yaptıklarının bilincindeymiş gibi görünür ama aslında farkında olmazlar.

Epilepsi nedenleri

Epilepsi için beynin doğal elektrik dengesini değiştiren bir şeyler olması gerekiyor. Örneğin; 
•    Ciddi kafa travmaları
•    Beyinde enfeksiyonları ya da hastalıkları
•    İnme
•    Oksijen yoksunluğu
Epilepsi hastalarının üçte ikisinde belirli bir neden bulunamadı.

Çocuklarda Epilepsi

Epilepsi çocuklarda da ortaya çıkabiliyor. Düzenli ilaç kullanımıyla çocuklarda nöbet geçirme önlenebiliyor. İlaçla nöbetleri kontrol etme tedavisinde başarısız olunursa başka yöntemlere ihtiyaç duyulabilir. Okul idaresini bilgilendirerek çocuğun güvenliği sağlanabilir.

Tanı: EEG

Epilepsi teşhisi için doktorların bazı tıbbi ve fiziki testler yapması gerekiyor. Nöbet şeklinizi öğrendikten sonra yapacağı bazı testler var. Öncelikle geçirdiğiniz nöbetlerin hikayesini detaylıca dinleyecek. Sonra (Elektroensefalografi) EEG testiyle nöbetler hakkında daha detaylı bilgi edinecekler. Ağrısız bir işlemle alınan beynin elektrik aktivitesinin çizelgesi alınır. Epilepsi tanısı konulursa ömür boyu ilaç kullanmaya hazırlıklı olmalısınız.

Tanı: Beyin Tarama

Doktorlar; BT veya MR taramaları ile epilepsi belirtilerine neden olan bir tümör ya da kan pıhtısı olup olmadığına bakabilir. Bu bilgiler epilepsi tedavisi için büyük önem taşır.

Epilepsi Komplikasyonları

Doktorlar; BT veya MR taramaları ile epilepsi belirtilerine neden olan bir tümör ya da kan pıhtısı olup olmadığına bakabilir. Bu bilgiler epilepsi tedavisi için büyük önem taşır.

Epilepside Güvenlik Önlemleri

Nöbetler genellikle uyarı vermeden geldiği için bazı faaliyetler esnasında tehlike yaratabilir. Yüzme ya da banyo sırasında bilinci kaybetmek yaşamı tehdit edici bir hal alabilir. Aynı durum dağcılık gibi doğa sporlarında da geçerlidir. Birçok devlet bu tarz sporlarda epilepsi benzeri tehlikeli hastalıklar için tedbir olarak ambulans temin eder.

İlaçla Tedavi

Nöbet önleyici ilaç kullanımı en yaygın tedavi türüdür. İlaç başlar başlamaz fayda etmezse eğer doktorunuza dozunu ayarlatmalı ya da farkı bir ilaç kullanımına geçebilirsiniz. Epilepsi hastalarının üçte ikisi ilaç kullanarak nöbetlerinden kurtulabilir.

Ketogenic Diyet Tedavisi

Araştırmalar, ketogonic diyet ile epilepsi hastası çocukların üçte ikisinin nöbetleri kontrol altına alınabildiğini ortaya koyuyor. Yüksek yağ, düşük protein ve düşük karbonhidrat içeren bir diyettir. Yağ yerine şeker yaktırmayı sağlar.  Diyetisyen ve doktor kontrolünden yapılan bu diyet ilaçların yan etkilerine maruz kalmadan nöbetleri kontrol altına almayı sağlar.

VNS Tedavisi

(VNS) Vagus Sinir Stimülasyonu, "beyin için kalp pili” anlamına gelen bir tedavi türüdür. Beyne elektrik sinyalleri göndermek için küçük bir implant cihazı kullanılır. VNS ilacı epilepsi tedavi seçeneklerinden biridir.

Cerrahi Tedavi

Cerrahi tedavi, tümör kaynaklı epilepsi nöbetlerinde kullanılan bir tedavi türüdür. Cerrahi tedaviye karar vermeden önce hastanın nöbetlerinin tıbbi tedaviye dirençli olduğunun gösterilmesi gerekir. Başlıca iki tipte epilepsi cerrahisi yöntemi vardır. İlki ve tercih edileni epileptik odağın kendisinin kaldırılmasıdır (rezektiv cerrahi). Diğeri ise nöbet yayılım yollarının kesilmesi yoluyla nöbetlerin yayılmasını, sıklık ve şiddetini azaltmaya yönelik olan cerrahi yöntemidir (fonksiyonel cerrahi, palyatif cerrahi).

Nöbetlerde İlkyardım

• Nöbetin süresini ölçün
• Etraftaki sert ve kesici şeyleri çekin
• Nefes almasına engelleyecek bir şeyler varsa çıkarın
• Yan çevirin
• Başının altına yumuşak bir şey koyun
• Ağzının içine bir şey sokmayın
Nöbet 5 dakikadan uzun sürerse, tekrarlarsa kişi hamile yaralı ya da diyabetik ise 112 arayın.

Epilepsi ve Gebelik

Epilepsili kadınlar da hamile kalıp bir aile kurabilir. Epilepsili kadınların % 90’nından fazlası sağlıklı doğum bir şekilde yapıyor. Ancak, hamile kalmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz. Bu dönemde nöbet engelleyici ilaçların ayarlanması gerekebilir. Hamileliğe zarar vermeyecek ilaçlar tavsiye edilebilir.

Köpek Besleyin

Bazı köpekler bu bir erken uyarı sistemi sağlayarak, başlamadan önce bir kişinin nöbet anlamda görünür. Nöbet uyarı köpekler yaygın olarak kullanılmaktadır önce ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Bu arada, birçok köpek bir nöbet sırasında belli bir şekilde davranmaya eğitilmiş olabilir. Örneğin, köpek yaralanmaları önlemek için kişinin yanında yalan olabilir. Bir çocuğun durumunda, bir köpek bir nöbet sırasında anne uyarmak için eğitilmiş olabilir.

Doç. Dr. Nalan KAYRAK

merhaba hocam, ben 11 yıldır epilepsi hastasıyım . artık nöbetimin nerde geleceği korkusuyla yaşamaktan bıktım. epilepside ameliyat sonuç olabilir mi ... devamı