Teori, özellikle çevredeki ısı kişinin vücut sıcaklığından daha soğuksa esnemenin aşırı ısınmış bir beyni serinletmenin basit bir yolu olduğunu ileri sürüyor.

Bütün omurgalılar esner ama davranışın insanlarda, bazı primatlarda ve köpeklerde toplumsal bir anlamı olabilir ve bulaşıcı gibidir. Esnemenin sosyal nedenlerinin ötesinde, bilim insanları esnemenin neden meydana geldiğini anlamak istiyor.

Örneğin, birçok hayvan türlerinin diğer üyelerinin etrafında değilken esner. Söz konusu hayvanlar yalnızken esneme vakalarına toplumsal etmenler nasıl neden olabilir?

Aynı araştırmacıların önceki araştırması gösteriyor ki alçalan sıcaklıklar bazı kuşlarla sıçanlarda esnemeye neden olabilir, yani toplumsal değil fizyolojik bir işlevdir. Bundan önce sıcaklık hipotezi insanlarda test edilmedi.

Ekip Arizona’da yaz ve kış boyunca süren bir deney yürüttü. Araştırmacılar dışarıda yürüyen 160 katılımcıyı rastgele seçti. Dışardayken deneydeki insanlardan 20 esneme fotoğrafını incelemeleri ve baktıkları fotoğrafların onları esnetip esnetmediğini bildirmeleri istendi.

Bu kişiler önceki gece kaç saat uyuduklarını ve o gün ne kadar uzun süre dışarıda olduklarını da bildirdiler. Bu arada, araştırmacılar sıcaklılık ve nemlilik hesapları tuttular.

Kış deneyinde, 80 katılımcıdan 36’sı araştırma sırasında esnediklerini bildirdi ama 80’den 19’u yazın esnediğini bildirdi. Kişilerin uyku düzenleri ve dışarıda geçirdikleri zaman hesaplanınca sıcaklık esneme sıklığıyla bağlantılı görünen tek etmendi.

SLAYT: GÜN İÇERİSİNDEKİ UYKULULUK HALİNDEN KURTULMAK İÇİN 12 İPUCU

Ek olarak, bir kişi kışın dışarıda ne kadar uzun vakit geçirirse esnemesi daha olasıydı. Yazınsa tam tersi gözlemleniyordu, yani esneme yüksek sıcaklıklarda beyni serinletmekte pek işe yaramıyordu.

Damağı soğuk havaya maruz bırakmanın beyin sıcaklığını düşürdüğü biliniyor, o yüzden sonuçların esnemedeki mevsimsel değişiklikler için de geçerli olduğu ileri sürülüyor.

Ama deneyin eksiklikleri de var. Araştırmacılar deneyi tamamladıklarında katılımcılarla temastan kaçınsalar da insanlar yine de izlendiklerini hissettiler, esnemeye karşı yaygın bir engeldir bu. Ayrıca, esnemeyle ilgili bir deneyden bahsedilmesi esneme rahatlıklarını veya davranıştan kaçınmalarını engellemiş olabilir.

Kontrollü çalışmaların yürürlükte olan başka hesaplanmamış etmenleri de hesaba katması gerekir.

Soğuk iklimlerde yaşayan kişiler genelde yüksek bazal metabolizma hızlarına (vücudun işlevini sürdürmesi için gereken enerji yerine kullanılan terim) sahip olsalar da sıcaklıktaki geçici değişikliklerin bazal metabolizma hızını nasıl etkileyebileceği açık değildir.

Önceki bir makalede bahsedildiği üzere, çalışmanın yazarlarından birine göre, adaptasyon mantıklı çünkü daha serin beyinler daha fazla uyanıklığa denk gelir. Esnemeyi daha uyanık hale getirmeyi sağlayan bir mekanizma olarak görmek, bir kişinin esnemeyi neden yorgunluk veya sıkkınlıkla ilişkilendirdiğini açıklayabilir.