• İçindekiler
• Nedir
• Sebepleri
• Belirtileri
• Muayene
• Teşhisi
• Tedavisi
• Korunma
• Seyir

Nedir

Göz Yangısı

Göz yangısı gözün konjonktiv bölgesinde (göz küresi üzerindeki ve göz kapağı içerisindeki zar) görülen iltihaptır. Bu iltihap kızarıklığa, gözyaşına, akıntıya, kaşıntıya ve acıya yol açabilir. Göz yangısına aynı zamanda konjonktivit de denmektedir.

Sebepleri

Sebepler

Göz yangısı, konjunktivitin çeşitli tıbbi nedenlerini içeren tıp-dışı bir terimdir.

Pek çok oftalmolog (göz bakımı ve cerrahisi üzerine uzmanlaşmış tıp doktorları) büyük olasılıkla, göz yangısı teriminin virüse bağlı konjunktiviti karşıladığını düşünmektedir.

Konjunktivitin diğer nedenleri bakteri, alerjik reaksiyon ve kimyasal tahrişi içerir.

Belirtileri

Belirtiler

Göz yangısının en yaygın belirtisi pembe ve kaşınan bir gözdür. Bazı zamanlarda gözün içinde bir şey varmış hissi oluşur. Göz yangısının diğer belirtileri arasında ise şunlar yer alır:

• Sabah uyandığınızda göz kapaklarının yapışık olması (klasik belirtisi)
• Göz tahrişi, yoğun sarı veya yeşil akıntı (çoğunlukla bakteriye bağlı enfeksiyon)
• Gözden ince, saydam bir sıvı gelmesi (çoğunlukla virüse bağlı enfeksiyon ya da alerjik reaksiyon)
• Kaşınma, yanma ya da göze kum kaçmış hissi (çoğunlukla virüse bağlı enfeksiyon ya da alerjik reaksiyon) 
• Aynı belirtileri taşıyan bir aile ferdi (birinden diğerine bulaşan enfeksiyon)
• Parlak ışıkta gözün acıması (fotofobi de denir)
• Yakın zaman önce nezle olunması (çoğunlukla virüse bağlı enfeksiyon)
• Lenf bezlerinde şişme (çoğunlukla virüse bağlı enfeksiyon)
• İdrar yaparken yanma ya da erkeklerde peniste akıntı (nadir)
• Kadınlarda vajinal akıntı (cinsel yola bulaşan bir hastalığın olası komplikasonu)

Muayene

Muayene

Bütün kızarık, tahriş olmuş ya da şişmiş gözlerin göz yangısı (virüse bağlı konjonktivitis) olduğu sanılmamalıdır. Belirtilerinize mevsimsel alerji, arpacık (it dirseği), iritis (gözbebeği iltihabı), şalazyon (göz kapağındaki guddelerin iltihaplanması), ya da blefarit (göz kapağının derisinde oluşan iltihap ya da enfeksiyon) de neden olabilir. Bu koşullar bulaşıcı değildir. Göz yangısı, eğer bir virüse bağlı olduğundaysa, yüksek oranda bulaşıcıdır.

Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri oluştuğu takdirde göz doktorunuzu arayınız. Doktorunuz sizi muayene etmesi için derhal ofisine gitmenizi önerebilir. Eğer doktorunuza ulaşamıyorsanız, hastanelerin acil servislerine başvurun.

• Eğer gözünüzde sarı ya da yeşil bir akıntı varsa veya sabah kalktığınızda gözkapaklarınız yapışık vaziyetteyse
• Ateşiniz, üşümeye bağlı titremeniz, yüzde acı ya da görüş kaybınız varsa
• Parlak ışığa baktığınızda gözünüzde şiddetli bir acı oluyorsa
• Görüşünüz bulanıksa, çift görüyorsanız ya da nesnelerin etrafında ışık halkası (haleler) görüyorsanız

Eğer belirtiler azalıyorsa ama kızarıklık iki hafta içinde geçmemişse, mutlaka göz doktoruna muayene olmanız gerekir. Göz damlası ya da merhem kullanılmasına, daha ciddi durumlarda ise ağızdan ya da damardan antibiyotik verilmesine doktorunuz karar verecektir.

Doktorunuza Göz Yangısı ile ilgili Sorulacak Sorular

Eğer size göz yangısı tanısı konduysa, doktorunuza şu soruları sormak isteyebilirsiniz:

• Göz yangım bulaşıcı mı?
• Eğer bulaşıcıysa, yayılmasını nasıl engelleyebilirim?
• İşe ya da okula gitmeyip evde kalmam gerekir mi?

Teşhisi

Teşhis

Hastanın dinlenmesi ve fizik muayeneyi genellikle göz yangısı teşhisi izler. Eğer bakteriye bağlı enfeksiyon söz konusuysa, göz doktorunuz gözünüzden akan sıvının birazını bakterinin tespitine yardımcı olması için laboratuara gönderebilir. Eğer konjonktivitin diğer nedenlerini araştırmak için daha fazla fiziksel muayene istenirse endişeye kapılmayın.

Tedavisi

Evde Tedavi

Göz yangısını diğer gözünüze ve başka insanlara bulaştırmaktan sakının. Göz yangısı son derece bulaşıcı olabilir, bu nedenle daha iyi duruma gelene kadar insanlarla temaslarınıza sınırlama getirin.

• Gözünüzün etrafına dokunmadan önce ellerinizi dikkatlice yıkayın.
• Kendi havlunuzu, bezlerinizi ve yastıklarınızı diğerlerininkinden ayırın veya kağıt havlu kullanın.
• Enfeksiyon geçene kadar her gün yastık yüzünüzü yıkayın ya da değiştirin.
• Enfeksiyon olan gözünüze elinizle dokunmayın. Gözünüzü silmek için kağıt mendil kullanın.
• Göz makyajı yapmayın. Makyaj malzemelerinizi başkalarıyla paylaşmayın.
• Enfeksiyon geçene kadar kontak lenslerinizi takmayın.
• Gözünüze günde üç dört kez, birkaç dakika ılık suda bekletilmiş havlu ile ılık kompres uygulayın. Bu acınızı hafifletecek ve kirpiklerinizi üzerinde oluşan kabukları temizleyecektir.
• Kaşıntı ve tahrişle başa çıkmak için reçetesiz satılan suni gözyaşı kullanın. Göz damlalarınızı kimseyle paylaşmayın. Onları kullanan kişilere de enfeksiyon bulaştırabilirsiniz.
• Gözünüzün üzerine yama koymayın. Enfeksiyonun daha beter hale gelmesine neden olabilirsiniz.
• Doktorunuz aksini söylemedikçe göz damlanızı birkaç günden daha uzun kullanmayın. Kızarıklığın daha da kötüleşmesi bu tür ürünlerin tekrar tekrar kullanılmasından kaynaklanıyor olabilir.

Tıbbi Tedavi

Eğer göz yangınız varsa, göz doktorunuz, şişme ve acıyı kontrol etmek ve enfeksiyonun yayılmasını ve daha başka zararlar vermesini engellemek amacıyla size bir göz damlası ya da merhem yazabilir.

• Antibiyotik göz damlaları ya da merhemler yazılabileceği gibi, oküler dekonjestanlar (burun açıçılar), alerji önleyici ya da iltihap giderici (anti-enflematuar) ilaçlar da yazılabilir.
• Eğer nedenin cinsel yolla bulaşan hastalık olduğu düşünülüyorsa, ağızdan ya da damardan alınan antibiyotikler kullanılabilir.
• Nadiren de olsa, damariçi antibiyotikler ve destekleyici tedavi için hastaneye gitmek zorunda kalabilirsiniz.

Tedavi Sonrası Bakım

Yazılan ilaçlarla göz yangınızın düzelip düzelmediğinden emin olmak için doktorunuzla birlikte iki ila üç gün takip ediniz.

• Göz yangısı olan pek çok çocuğun, doktorun onayı olmadan okula gitmesine izin verilmemektedir.
• Hasta insanlarla temas halinde olan, göz yangılı hastane çalışanları, enfeksiyon geçene kadar başka işlere yerleştirilebilirler.

Korunma

Korunma

Göz yangısı insanların yaşadığı, çalıştığı ve birlikte hareket ettiği alanlarda yayılabilir. Eğer etrafınızda göz yangısı olan biri varsa, ellerinizi iyice ve sıkça yıkayın.

• Anaokulu ve kreşler çoğunlukla, diğer çocuklara bulaşır korkusuyla göz yangısı olan bir çocuğu kabul etmemektedir.
• İnsanların mikroskopları beraber kullandıkları laboratuarlar da enfeksiyonun yayılabileceği yerler arasındadır.
• İşyerinde bilgisayar klavyelerini diğerleriyle paylaşan insanlar, özellikle de nezle ve grip mevsimlerinde ellerini yüzlerine sürmeden önce yıkama konusunda dikkatli olmalıdırlar.
• Vücut salgılarının temas ettiği yatak takımları, havlular ve kişisel eşyalar başkalarıyla paylaşılmamalıdır. Çarşafları ve yastık yüzlerini her gün yıkayın veya değiştirin.
• Makyaj malzemeleri paylaşılmamalıdır.
• Göz damlalarını ortak kullanmak sakıncalıdır, aksi takdirde enfeksiyon bulaşabilir.

Seyir

Hastalığın Seyri

Eğer bir virüs neden oluyorsa, göz yangısı kendini-sınırlar niteliktedir, yani  tedavi edilse de edilmese de zaman içinde iyileşmektedir. Yayılmasını önlemek için bakım uygulanır, takibi de yapılırsa uzun vadede sorun çıkarmayacak şekilde temizlenebilir.

• Göz yangısı (virüse bağlı konjonktivit) genellikle 10 - 14 gün içinde vücuttan uzaklaşır, ancak belirtiler altı haftaya kadar sürebilir.
• Enfeksiyonlar tedavi edilmezse korneaya (iris üzerindeki saydam tabaka) zarar verebilir.