Nedir

Göz içine giren toz, kum ya da boya gibi herhangi bir maddeye yabancı cisim denir. Yabancı cisimler iki kategoriye ayrılır.

  • Yüzeysel yabancı cisimler: bunlar gözün üzerine yapışır veya göz kapaklarının birinin altında sıkışır ama göz içine girmez.
  • Batan yabancı cisimler: bunlar gözün dış tabakasını delerek (kornea veya sklera) göz içine girer. Bu nesneler, genellikle yüksek hızda hareket eder ve genellikle metalden yapılmış olur.

Nasıl Girer

Yabancı cisimler göze nasıl girer?

Delici olmayan yüzeysel yabancı cisimler genellikle ya rüzgarla sürüklenir ya da göz içine düşer. Bu, örneğin, bir arabanın altında çalışırken ya da dışarıda rüzgarlı bir günde olabilir.

Batan göz yaralanmaları çekiçle çalışan ya da taşlama işlerinde çalışan insanlarda sık görülür. Bu koşullar altında, yüksek hızda hareket eden küçük metal parçaları göze çarpar ve dış katmanı içinden geçerek göze girer.

Ciddi Midir

Bu ciddi bir durum mudur?

Yüzeysel yabancı cisimler genellikle ciddi değildir.

Ama delici göz yaralanmaları son derece ciddi olabilir, tespit edilemezse ya da uygun tedavi yapılmazsa körlükle sonuçlanabilir. Uygun şekilde tedavi edilse bile, görme kaybına neden olabilir.

Nasıl Bir His

Nasıl hissedilir?

Yüzeysel yabancı cisimler çok rahatsız edici olma eğilimindedir. Yabancı cisim, kornea ya da konjonktivaya takılıp gözün kızarmasına, sulanmasına ve kumlu gibi hissedilmesine neden olabilir.

Yabancı madde üst göz kapağı altına sıkışarak, göz her açılıp kapandığında acının artmasına neden olabilir.

Batmalı göz yaralanmaları çok daha ciddi olmalarına rağmen tersine, daha az acı hissettirir. Bazı durumlarda görüş azalabilir.

Nasıl Kurtulabilirim

Yabancı cisimden nasıl kurtulabilirim?

Eğer gözünüzde yabancı cisim varsa, ilk yardım tedavisi olarak ılık su ile hafifçe yıkamak uygundur. Bir "göz banyosu"nu kendi başınıza yapmanız kolaydır, bunun dışında başka birinden siz uzanırken gözünüzü yıkaması için yardım isteyebilirsiniz.

Yabancı bir cismi pamuk, kibrit çöpü ya da başka bir katı cisimle çıkarmaya çalışmayın. Yarardan çok zarar verebilirsiniz. Bu yüzden en yakın acil doktoruna ya da bir cerrahi uzmana başvurun.

Gözünüzde tahrişe neden olan bir yabancı cisim olduğunu düşünüyorsanız bir doktora başvurmanız tavsiye edilir.

Eğer gözünüze bir şey girdiğini düşünüyorsanız acı ve görüş kaybı çok az olsa bile, bir an önce bir doktora başvurarak sorununuzu anlatmanız şarttır.

Muayene

Doktor teşhisi nasıl koyar?

Yüzeysel yabancı cisimler

Doktorunuza gözünüzün içine bir şey girdiğini hissettiğinizi söylerseniz, göz yüzeyindeki herhangi bir yabancı maddenin saptanmasına yardımcı olan floresan boya kullanarak bir göz muayenesi yapacaktır.

Göz kapağının altının incelenmesi ve varsa yabancı maddenin göz yüzeyinden alınabilmesi için göz kapağının ters çevrilmesi gerekir.

Cisim bir kulak temizleme pamuğu ya da bazen gömülü parçaları çıkarmak için gerekebilen küçük bir iğne ile çıkarılır. Bu, lokal anestezik damla ile gerçekleştirilir ve canınızı acıtmaz.

Batan yabancı cisimler

Yabancı cisimlerin gözünüze girmesini önlemek için koruyucu gözlük kullanın.

Örneğin:

  • Kaynak yaparken
  • Bileyici kullanırken
  • Zımpara makinesi kullanırken
  • Ot biçme makinesi kullanırken
  • Bir şeyi kendi başınıza monte ederken.

Eğer doktorunuza riskli bir iş sırasında olası bir yaralanma yaşadığınızı söylerseniz, gözünüz kapsamlı olarak incelenecektir.

Gerileme olasılığı olan görme yetiniz değerlendirilecektir. Göz bebeğinin bozulduğuna ve gözün içinde kan olduğuna dair kanıtlar olabilir.

Eğer göz merceğine yabancı madde çarpmışsa, erken yaşta katarakt belirtileri oluşabilir.

Göz içinde yabancı madde olduğuna dair herhangi bir şüphe varsa x ışınları ve taramalar gerekli olabilir.

Ne Olur

Yabancı cisim gözden çıkarılmazsa ne olur?

Yüzeysel yabancı cisimler

Bu sürekli tahrişe neden olarak konjunktivite yol açabilir. Bazen yabancı madde gömülür ve artık belirtilere neden olmaz, yine de biraz skarlaşmaya neden olabilir.

Batan yabancı cisimler

Göz içindeki yabancı cismin neden olduğu hasar şunlara bağlıdır:

  • Yabancı cismi oluşturan malzemenin türü
  • Göz içine girerken neden olduğu hasarın miktarı

İçinde demir olan metal yabancı cisimler, "sideroz" denilen ve takip eden aylar ve yıllar içinde görüşün giderek bozulmasına neden olan bir duruma yol açar.

Diğer bazı metaller ve bitkisel maddeler göze hızla hasar verebilir ve göz içinde enfeksiyona neden olabilir

Küçük bir yabancı cismin göze girerek görünürde hiçbir hasara neden olmaması, ama göz içinde kanama, erken katarakt gelişimi ya da retina hasarına yol açması mümkündür. Bu hasarı düzeltmek için ameliyat gerekli olabilir.

Nasıl Çıkarılır

Batan yabancı cisim nasıl çıkarılır?

Göz içine giren yabancı cisimleri çıkarmak için bir operasyon gerekir. Bu genellikle, göz içine ince cerrahi maşalarla girilerek yabancı cismin çıkarılması anlamına gelen vitrektomi ile yapılır.

Ayrıca yabancı cismin göz içine girerken neden olduğu herhangi bir hasar da onarılabillir. Bu, kanamanın alınması, merceğin alınması, göz küresi üzerinde herhangi bir bozulmaya dikiş atılması ya da retina hasarının giderilmesini içerebilir.

Uzun Vadeli Etki

Uzun vadeli herhangi bir etki olur mu?

Yüzeysel yabancı cisimler görme için tehdit oluşturan yaralanmalara sebep olmaz ve göz tam olarak iyileşme eğilimindedir. Ancak, tekrarlanan durumlar varsa, skarlaşma oluşarak görüşün bozulmasına neden olabilir.

Batan yabancı cisimler potansiyel olarak çok tehlikelidir ve uygun şekilde tedavi yapılsa bile, körlüğe ya da gözün kaybına neden olabilirler.
İLGİLİ MAKALE

Göz Yaralanmaları

Op. Dr. Sinan GÖKER

Sinan bey ben 4aylik hamileyim bir aydan sonra gözlerimde ucusan cisimler olustu bu hamilelikten sonra geçermi yada tedavisi varmidir cevap verirseniz... devamı