Nedir

Nedir?

Hazımsızlık genellikle tek başına bir rahatsızlık olmaktan çok, gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH), ülser veya safra kesesi hastalığı gibi temelde yatan başka bir sorunun işaretidir.

Dispepsi olarak da adlandırılan hazımsızlık, yemek sırasında veya sonrasında dolgunluk veya rahatsızlık hissini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Buna üst midede yanma veya ağrı da eşlik edebilir.

Hazımsızlık genellikle tek başına bir rahatsızlık olmaktan çok, gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH), ülser veya safra kesesi hastalığı gibi temelde yatan başka bir sorunun işaretidir.

Dispepsi olarak da adlandırılan bu durum üst karın bölgesinde sürekli ya da tekrar eden ağrı ya da rahatsızlık şeklinde tanımlanır.

Belirtiler

Belirtiler

Hazımsızlığın belirtileri şunlardır:

  • Şişkinlik (doluluk hissi)
  • Geğirme ve gaz
  • Bulantı ve kusma
  • Asidik tat
  • Midede gurultu
  • Mide veya üst karın bölgesinde yanma
  • Karın ağrısı

Bu belirtiler stresli zamanlarda artabilir.

İnsanlar genellikle, hazımsızlıkla birlikte mide yanması (göğüs içinde bir yanma hissi) yaşar. Ama mide yanması mide asitlerinin yemek borusuna doğru yükselmesinden kaynaklanır.

Kimler Hazımsızlık Riski Altında?

Her yaştan ve her iki cinsiyetten insanlar hazımsızlık yaşar. Bu son derece yaygındır. Aşırı alkol tüketimi, mideyi tahriş eden ilaçların kullanımı (aspirin gibi), ülser gibi sindirim kanalında anormalliğe neden olan durumlar ve anksiyete ya da depresyon gibi duygusal sorunlar riski artırır.

Doktorumu Ne Zaman Aramalıyım?

Hazımsızlık daha ciddi bir sağlık sorununun işaret olabileceği için, aşağıdaki belirtilerden herhangi birini yaşadığınızda doktorunuzu arayın:

  • Kusma veya kusmukta kan (kusmuk kahve telvesi gibi görünebilir).
  • Kilo Vermek
  • İştah kaybı.
  • Siyah, katran gibi dışkı ya da dışkıda görülebilen kan.
  • Sağ üst karın bölgesinde şiddetli ağrı.
  • Üst ya da sağ alt karın bölgesinde ağrı.
  • Yeme ile ilgisi olmayan rahatsızlık.

Hazımsızlığa benzer belirtiler kalp krizlerinden de kaynaklanabilir. Eğer nefes darlığı, terleme ya da çene, boyun veya kola yayılan ağrının eşlik ettiği olağan dışı hazımsızlık yaşarsanız, acilen tıbbi yardım isteyin.

Sebepler

Sebepler

Aşağıdakiler de dahil hazımsızlığın pek çok nedeni vardır:

Hastalıklar:

  • Ülserler
  • GÖRH (Gastroözofajiyal Reflü Hastalığı)
  • Mide kanseri (nadir)
  • Gastroparezi (mide tam boşalamadığı bir durum; genellikle diyabetiklerde olur)
  • Mide enfeksiyonları
  • Huzursuz barsak sendromu
  • Kronik pankreatit
  • Tiroit hastalığı

İlaçlar:

  • Aspirin ve diğer ağrı kesiciler
  • Östrojen ve oral kontraseptifler
  • Steroid ilaçlar
  • Bazı antibiyotikler
  • Tiroit ilaçları

Yaşam Tarzı:

  • Çok fazla yemek, çok hızlı yemek, çok yağlı yemek ya da stresli durumlar sırasında yemek
  • Çok fazla alkol tüketmek
  • Sigara içmek
  • Stres ve yorgunluk

Yemek yerken aşırı hava yutmak, çoğunlukla hazımsızlıkla bağlantılı olan geğirme ve şişkinlik belirtilerini artırır.

Bazen insanlar bu faktörlerin hiçbiriyle ilgili olmayan sürekli hazımsızlık yaşar. Bu tür hazımsızlığa, fonksiyonel veya ülser dışı dispepsi denir.

Hamileliğin orta ve son dönemleri boyunca pek çok kadın hazımsızlık yaşar. Buna, sindirim kanalı kaslarını gevşeten hormonlar ve büyüyen rahmin mideye yaptığı basınç da dahil gebelikle ilişkili birkaç faktörün neden olduğuna inanılıyor.

Testler

Testler

Hazımsızlık belirtileri yaşıyorsanız, daha ciddi bir durumu ekarte etmek için doktorunuzdan randevu alın. Hazımsızlık geniş bir terim olduğu için, doktorunuza yaşadığınız rahatsızlığın detaylı bir tanımını vermeniz yararlı olacaktır. Hazımsızlık belirtilerini açıklarken, rahatsızlığın genellikle karnın hangi bölgesinde meydana geldiğini belirlemeye çalışın. Basitçe midede ağrı olduğunu söylemek, doktorun sorunu tanımlaması ve tedavi etmesi için yeterince ayrıntılı değildir.

İlk olarak, doktorunuz temelde yatan herhangi bir durum olmadığından emin olmalıdır. Doktorunuz çeşitli kan testleri yapabilir ve mide ya da ince bağırsak röntgenleri alabilir. Doktorunuz ayrıca mide içinde yakından bakmak için bir araç kullanabilir, buna üst endoskopi denir. Bu işlem sırasında vücut içinden görüntüler almak için bir ışık ve kamera içeren esnek bir tüp, yani endoskop kullanılır.

Tedavi

Tedavi

Hazımsızlık bir hastalıktan çok bir belirti olduğu için, tedavi genellikle hazımsızlığa neden olan duruma bağlıdır.

Genellikle hazımsızlık epizotları tıbbi yardım olmadan birkaç saat içinde geçer. Ancak, belirtileri daha kötü hale gelirse bir doktora danışmanız gerekir. İşte hazımsızlığı hafifletmek için bazı yararlı ipuçları:

  • Yiyecekleri ağzınız açıkken ve konuşurken çiğnememeye ya da çok hızlı yemek yememeye özen gösterin. Bu, çok fazla hava yutmanıza neden olur ve hazımsızlığı ağırlaştırır.
  • Sıvıları yemek sırasında değil sonrasında için.
  • Gece geç saatlerde yemekten kaçının.
  • Yemeklerden sonra rahatlamaya çalışın.
  • Baharatlı yiyeceklerden kaçının.
  • Sigarayı bırakın.
  • Alkollü içeceklerden kaçının.

Eğer bu değişiklikleri yaptıktan sonra hazımsızlığınız hafiflemezse, doktorunuz belirtileri hafifletmek için ilaçlar reçete edebilir.

Önleme

Önleme

Hazımsızlığı önlemenin en iyi yolu, hazımsızlığa neden olan yiyecek ve durumlardan kaçınmaktır. Bir yiyecek günlüğü tutun, bu hazımsızlığa neden olan yiyecekleri belirlemenize yardımcı olur. İşte başka bazı tavsiyeler:

  • Küçük öğünler yiyin, böylece mide o kadar yoğun ya da uzun çalışmak zorunda kalmaz.
  • Yavaş yiyin.
  • Narenciye ve domates gibi yüksek miktarda asit içeren yiyeceklerden kaçının.
  • Kafein içeren yiyecek ve içecekleri azaltın ya da tamamen bırakın.
  • Eğer stres hazımsızlığı tetikliyorsa, hayat tarzınızı tekrar değerlendirmek stresi azaltmanıza yardımcı olabilir. Stresi yönetmek için rahatlama ve biyo geri bildirim teknikleri gibi yeni yöntemler öğrenin.
  • Sigara içenler sigarayı bırakmayı veya en azından yemekten hemen önce ve hemen sonra sigara içmemeyi düşünmelidir, çünkü sigara mide astarını tahriş edebilir.
  • Alkol tüketimini azaltın çünkü alkol mide astarını tahriş edebilir.
  • Dar kıyafetler giymekten kaçının, çünkü bunlar mideyi sıkıştırarak içeriğinin yemek borusuna girmesine neden olabilir.
  • Dolu bir mideyle egzersiz yapmayın. Aksine, bir yemekten önce ya da yemek yedikten en az bir saat sonra egzersiz yapın.
  • Yemek yedikten hemen sonra uzanmayın.
  • Günün son yemeğini yedikten sonra yatmadan önce en az üç saat bekleyin.
  • Yatağınızın baş kısmını yükseltin, böylece başınız ve göğsünüz ayaklarınızdan daha yüksek hale gelir. Bunu yatağın baş kısmındaki karyola direklerinin altına 15 santimlik yükseklikler koyarak yapabilirisiniz. Aynı hedefe ulaşmak için yastık yığınları kullanmayın. Bu sadece başınızın açısını değiştirerek midenizdeki basıncı artırır ve hazımsızlığı daha da kötüleştirebilir. 
İLGİLİ MAKALE

Gastritte tıbbi yardım gerektiren durumlar nelerdir?