Kolesterol yüksekliği, tansiyon, sigara, aşırı alkol tüketimi, kişinin beslenme alışkanlıkları ve çevreden kaynaklanan birçok faktör zaman ile damar içinde deformasyona neden olur. Bu deformasyona uğramış bölgede zamanla plak adı verilen bir tabaka oluşumu gözlenir ve bu plaklar damarların esnekliğini azalttığı gibi kan akışını da engeller.
 
Atheroskleroz: Zaman içinde kan damarlarının sertleşip tıkanmasıdır. Çok fazla belirti vermediği için ani kalp krizi oluşumları görülmektedir.
 
Yüksek Kan Kolesterolü
 
Yüksek kan kolesterolü ile kolesterol içeriği yüksek besinlerin tüketiliyor olması arasında bir ilişki olduğu artık somut bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır. Eğer kan kolesterol düzeyinizi düşürebilirseniz riski de azaltabilirsiniz.
 
Herkesin kanında kolesterol vardır. Önemli olan bu kolesterol düzeyinizi normal aralıklar içinde tutabilmenizdir.
 
Kan kolesterolünün neden yükseldiğinin yanıtını vermek mümkün değildir. Bazı kişilerde genetik bir yatkınlıktan kaynaklanabilir. Buna ek olarak yağdan ve kolesterolden zengin bir diyet ile beslenen kişilerde ve fazla kilolu ve obez bireylerde karşılaşma sıklığı daha fazladır.
 
HDL  (İyi Huylu Kolesterol) (Yüksek Dansiteli Lipoproteinler)
İyi kan kolesterolü olarak da tanımlamak mümkündür. HDL kolesterolü kandan ve arter duvarlarından alır ve karaciğere taşıyarak yok olmalarını sağlarlar.
 
LDL  (Kötü Huylu Kolesterol) (Düşük Dansiteli Lipoproteinler)
LDL kolesterolünü ise kötü kan kolesterolü olarak tanımlayabiliriz. LDL kolesterolü arter duvarlarında plakların tutulmasına neden olur. Bu plakların oluşması ile de ateroskleroz riski artar.
 
HDL kan kolesterolünü yükseltmek için yapılması gereken fiziksel aktivitenin arttırılmasıdır. Buna ek olarak eğer vücut ağırlığınız fazla ise vücut yağınız azaltmanızda size HDL kolesterolünüzü yükseltmenizde yardımcı olacaktır. Ayrıca doymuş yağlar yerine doymamış yağları tüketmeyi seçmekte uygun olacaktır.
 
Kalp hastalıklarına karşı önlem alabilmek için en iyi yol kan kolesterol düzeylerinin bilinmesidir.
 
Kan kolesterol düzeyleri için önerilen değerler;
 
<200 mg/dL normal ve olması istenen
200- 239 mg/dL sınırda ve yüksek
>24 mg/dL yüksek
> 35 mg/dL HDL için istenen değer
<130 mg/dL LDL için istenen değer
 
Kan kolesterol düzeylerinizi bilmiyorsanız en kısa zamanda hekiminize danışarak kan değerlerinizi kontrol ettirmelisiniz.
 
Vücut ağırlığınızda eğer fazlalık varsa bu fazla vücut ağırlığından kurtulmaya, normal vücut ağırlığında iseniz bu ağırlığınızı korumaya çalışmalısınız.
 
Az ama sık sık yeme çalıştığınızda tek bir öğünde aşırı yemek tüketmediğiniz için insülin salgılanmanız sabit düzeyde kalacaktır. Bu da yağın vücutta depolanmasına, kolesterol yapımının da artmasına engel olur.
 
Vücut için büyük önem taşıyan antioksidan etkisi bulunan meyve ve sebze tüketimini arttırmak hem kalp sağlığını koruma da hem de diğer kronik hastalıklardan korunmada yararlı etki gösterir.
 
Et tüketimlerinizde yediğiniz etin yağsız olmasına ve pişirmede uygulanan yönteme dikkat etmeli yağda kızartılmış olarak tüketmemelisiniz.
 
Çok iyi birer posa (lif) kaynağı olan kuru baklagil, meyve, sebze ve tahıl tüketiminize dikkat etmelisiniz.
 
Sigara içiyorsanız bırakmak için çaba sarf etmelisiniz.
Stresli bir yaşamdan mümkün olduğunca uzak kalmaya çalışın.
Ve belki de en önemlisi fiziksel aktiviteyi hayatınıza yerleştirmelisiniz.

Diyetisyen Sanem Apa