Nedir?

Öncelikle şu bilinmelidir ki, doğal dişin yerini hiç bir yapay diş tutmaz. Dolayısıyla doğal dişlerimiz tedavi ederek son noktaya kadar korumalıyız. Dişlerimizden biri hastalandığında en bilinen koruma yöntemlerinden biri de kanal tedavisidir. Kanal tedavisi hasar görmüş dişlerin korunmasında yardımcıdır. Pulpa (sinir, kan, lenf damarlarını içeren dişin içindeki yumuşak tabaka), kendini tamir edemeyecek derecede hasar gördüğünde pulpa ölür. Genellikle buna, kırık dişlerdeki veya derin çürüklerdeki bakteriler sebep olur. Bakteriler dişin özünde iltihaba yol açar. Hasar görmüş veya hastalanmış pulpa çıkarılmazsa diş ve çevresindeki dokular enfeksiyona maruz kalır. Ve sonunda dişinizi tamamen kaybedebilirsiniz.

Kanal tedavisi pulpanın hasar gördüğü durumlarda uygulanan bir tedavi şeklidir. Önceki yıllarda hastalanmış yumuşak diş tabakasıyla karşılaşıldığında tek çözüm çekim iken, günümüzde bu dişleri tedavi etmek mümkündür.

Belirtileri

Derin çürük ve çatlak dolayısıyla pulpanın kendini iyileştiremeyeceği durumlarda diş canlılığını kaybeder, enfeksiyon bütün dişe yayılabilir. Kanal tedavisi yapılmazsa enfeksiyon kök ucundaki dokulara kadar ulaşabilir. Dişi çevreleyen çene kemiği de iltihaplanarak aşınır. Meydana gelen bu boşlukta abse oluşur. Bu tabloya ağrı ve şişlik de eşlik eder ve diş kısa zamanda kaybedilir.

Tedavisi

Kanal tedavisinin aşamaları;

1. Öncelikle ağrısız ve acısız bir tedavi olması için dişe anestezi yapılır.
2. Daha sonra çürük temizlenip, dişin özüne ulaşılınca hastalıklı ve yumuşak doku çıkarılır. Sinir ve doku artıkları temizlenir.
3. Kök ucuna kadar diş kanalına şekil verilir. Gerekirse bazı ilaçlar uygulanarak iyileşme hızlandırılabilir.
4. Seanslar arasında diş iyileşene kadar geçici dolgu maddeleriyle dişin üzeri kapatılır. İltihabın üremesinin durduğu anlaşıldıktan ve kök ucundan iltihap gelmesi sona erdikten sonra kanal içerisi özel bir dolgu maddesiyle, kök ucuna kadar doldurulur.
5. Bazı vak'alarda bu seanslara hiç gerek olmayıp tek bir seansta da kanal tedavisini sağlıklı bir şekilde kanal tedavisini bitirmek mümkündür.

Cerrahi olmayan kök kanal tedavisi;
 
Kök kanal tedavisinin en yaygın şeklidir. Cerrahi olmayan kanal tedavisi sırasında diş hekiminiz dişinizin iç kısmına ulaşabilmek için pulpa odasına bir giriş kavitesi açar.

Cerrahi endodontik tedavi;

Bu tedavi şeklinde dişin problemli olan kısmına ulaşmak için cerrahi bir girişim gerçekleştirilir. Bu işlemin en çok yapılan şekli “ apisektomi” ya da “kökucu rezeksiyonu” olarak adlandırılır. Bu işlem sırasında dişin etrafındaki dişeti dokusu cerrahi olarak kaldırılır ve gerek kökucu gerekse iltihaplı veya enfekte doku uzaklaştırılır.

Kanal tedavisi uygulanmış bir dişin ömrü ne kadardır?

Eğer diş tekrar enfekte olmazsa ve çürümesini önleyici tedbirler alınırsa, ömür boyu bu dolgu kullanılabilir. Düzenli dişhekimi kontrollerinizde enfeksiyonun başlangıcını yakalayabilirsiniz. Ayrıca çok iyi bir ağız bakımı ile de dişin tekrar çürümesi önlenmelidir.

Nasıl Yapılır?

Kanal tedavisi sırasında, diş hekimi her bir kökte bulunan bakterileri ve ölü dokuyu kanalların içinden çıkarır.

Eğer diş ölü değilse, diş hekimi anestezi enjekte ederek dişi uyuşturur. Daha sonra dişin üstünde küçük bir delik açar ve küçük tellerin yardımıyla ölü dokuyu ve bakterileri küçük kanallardan dışarı çıkartır. Kanallar özel solüsyonlarla temizlenir. Doktorlar genellikle ilaçlı bir pamuğu pulpa bölümüne koyarak kalan bakterilerin de ölmesini sağlarlar. Daha sonra yumuşak bir geçici dolguyla temizlenmiş kanalları kapar.

Kök kanal tedavisi enfeksiyonun yayılmasını durdurur ve dişi kurtarır, çekmeye gerek kalmaz. Eğer fazla sayıda diş kaybederseniz, kalan dişler, kaybedilen dişlerin görevini de yapmak zorunda kalacağı için daha kısa sürede yıpranabilir.

Öneriler

Doktorunuzun tavsiyelerine uyun ve verdiği antibiyotikleri düzenli olarak kullanın. Ayrıca aşağıdaki yöntemleri de uygulayabilirsiniz:

•Ağzınızı günde 3-4 defa tuzlu ılık suyla çalkalayın.

•Ağzınızın etkilenmemiş, sağlıklı tarafıyla çiğneyin.

•Günde iki defa dişinizi fırçalayarak ve günde bir kez diş ipiyle temizleyerek ağzınızı bakterilerden uzak tutunuz.

•Diş hekiminizin tavsiyelerini uygulayın.

•Doktorunuza düzenli olarak muayene olun.

Tedavi Sonrası

Bir sonraki randevunuzda, doktorunuz her bir kanalı dolgu malzemesiyle kapar ve dişin çiğneme yüzeyine kalıcı dolgu koyar. Genellikle doktorlar kuron (tam kaplama) yöntemiyle dişin kırılmasını önlerler; kök kanal tedavisi uygulanmış diş daha çabuk kırılır.

Doktorunuz kemiğin iyileşme sürecini ve enfeksiyonun temizlenip temizlenmediğini görmek amacıyla 6 ay içinde dişin röntgeni çekebilir. 

Riskleri

Bazen kök kanal tedavisi bittikten sonra bile apse kalabilir. Böyle bir durumda diş dokorunuz, sizi ameliyat ederek hastalıklı dokuyu kökün ucundan çıkarıp temizledikten sonra bölgeyi kapayabilecek bir uzmana yönlendirebilir.

Prof. Dr. Kaan AYDOS

Hocam koly gelsin sperm kanali tikanikliginda kullanabilcegim ilac veya ilaclar nelerdir ilacla cozumu var midir... devamı