• İçindekiler
• Nedir
• Belirtiler
• Sebepler
• Risk Faktörleri
• Muayene
• Testler
• Tedavi
• Önleme

Nedir

Nedir?

Sinüzal baş ağrıları, sinüslerinizi kaplayan zarların şiştiği ve iltihaplandığı bir durum olan sinüzite eşlik eden baş ağrılarıdır. Göz, yanak ve alın çevrenizde basınç hissedebilirsiniz. Başınızda zonklama da olabilir. Her ne kadar bunlar sinüzal baş ağrılarına işaret ediyor da olsa hemen bir neticeye varmayın. Kendisinde sinüzal baş ağrıları olduğunu sanan pek çok kişinin aslında migreni ve tansiyona bağlı baş ağrıları bulunur.

Sinüzitin neden olduğu sinüzal baş ağrıları ortaya çıktığında, rahatlamanın anahtarı doğru tanı ve tedaviden geçer.

Belirtiler

Belirtiler

Sinüzal baş ağrıları işaret ve belirtileri arasında şunlar yer alır:

• Yanak, kaş ya da alnınızda ağrı, basınç ve doluluk
• Öne eğildiğinizde ya da sırt üstü yattığınızda ağrı daha da kötüleşebilir
• Sarı-yeşil ya da kan bulaşmış burun akıntısı
• Boğaz ağrısı
• Ateş
• Öksürük
• Bitkinlik
• Üst dişlerinizde ağrı hissi

Sinüzal baş ağrısı mı, yoksa migren mi?

Migren ile sinüzal baş ağrılarına birbirine karıştırmanın mümkün olduğunu bilmek önemlidir. Bunun nedeni iki baş ağrısı türünün işaret ve belirtilerinin örtüşmesidir. Çalışmalar, “sinüzal baş ağrıları” olan kişilerin yüzde 90’ının aslında migren olduğunu göstermiştir.

Sinüzal baş ağrılarında olduğu gibi, migren ağrısı da öne eğildiğinizde kötüleşir ve migrene de burunla ilgili pek çok işaret ve belirti eşlik edebilir. Bunlar arasında tıkanıklık, yüzde basınç hissi ve berrak, sulu burun akıntısı yer alır.

Buna karşın sinüzal baş ağrılarına genellikle bulantı ya da kusma eşlik etmez ya da bu ağrılar, migrenin belirtileri olacak şekilde, gürültü ya da parlak ışık nedeniyle şiddetlenmez.

Doktora ne zaman gitmeli?

Şu durumlarda doktora danışabilirsiniz:

• Belirtileriniz 10 günden fazla sürdüyse
• Şiddetli baş ağrınız varsa ve reçetesiz ağrı kesiciler fayda sağlamıyorsa
• Ateşiniz 38 dereceden fazlaysa 

Sebepler

Sebepler

Sinüzal baş ağrıları, sinüslerinizi kaplayan zarların şiştiği ve iltihaplandığı bir durum olan sinüzite eşlik eden baş ağrılarıdır. Sinüzite soğuk algınlığı, bakteriyal ya da fungal enfeksiyonlar, zayıflayan bağışıklık sistemi ya da burun boşluğundaki yapısal sorunlar neden olabilir. Bunun sonucu olarak, sinüslerdeki basınç değişimi baş ağrılarını tetikleyebilir. 

Risk faktörleri

Sinüzit herhangi bir kimseyi etkileyebilir. Eğer sizde aşağıdaki durumlar bulunuyorsa kronik sinüzit geliştirmeniz daha muhtemeldir:

• Astım
• Nasal doku büyümeleri (polipler)
• Toza, küfe ve polenlere alerji
• Zayıf bağışıklık sistemi
• Kistik fibrozis gibi mukusun solunum sistemi içerisinde hareket etme şeklini etkileyen herhangi bir durum
• Birinci ya da ikinci elden sigara dumanına maruz kalma

Risk Faktörleri

Risk faktörleri

Sinüzit herhangi bir kimseyi etkileyebilir. Eğer sizde aşağıdaki durumlar bulunuyorsa kronik sinüzit geliştirmeniz daha muhtemeldir:

• Astım
• Nasal doku büyümeleri (polipler)
• Toza, küfe ve polenlere alerji
• Zayıf bağışıklık sistemi
• Kistik fibrozis gibi mukusun solunum sistemi içerisinde hareket etme şeklini etkileyen herhangi bir durum
• Birinci ya da ikinci elden sigara dumanına maruz kalma

Muayene

Muayene

Önce aile doktorunuzu ya da pratisyen hekimi görerek başlamanız muhtemeldir. Buna karşın bazı durumlarda, randevu almak için aradığınızda derhal bir kulak, burun, boğaz uzmanına yönlendirilmeniz de olasıdır. Randevular kısa sürdüğünden ve cevabı alınması gereken çok fazla soru olduğundan randevu için hazırlık yapmak iyi bir fikirdir. Aşağıda bir randevu için hazırlanmanıza yardımcı olacak ve doktordan ne beklemeniz gerektiğini belirten bazı bilgiler bulunuyor.

Neler yapabilirsiniz?

• Randevu öncesindeki sınırlandırmalardan haberdar olun. Randevuya gelmeden yapmanız gereken, besleninizi sınırlandırmak gibi herhangi bir şey olup olmadığını öğrenin.
• Yaşadığınız belirtileri liste halinde yazın. Bunlar arasında randevuyu aldığınız nedenlerle bağlantısız görünen belirtiler de bulunabilir.
• Kendi hakkınızdaki kilit bilgileri listeleyin. Bunlar arasında yaşadığınız büyük stresler ya da yakın zaman önce hayatınızda meydana gelen değişikler de yer almalıdır.
• Aldığınız tüm ilaçların, aynı zamanda vitamin ve takviyelerin bir listesini yapın.
• Mümkünse yanınızda bir aile ferdini ya da arkadanızı götürün. Bazı zamanlarda, randevu sırasında size sunulan bütün bilgileri özümsemek zor olabilir. Size eşlik eden kişi, kaçırdığınız ya da unuttuğunuz bir şeyi hatırlayabilir.
• Doktorunuza soracağınız soruları yazın.

Doktorla olan zamanınız sınırlıdır, bu nedenle de bir soru listesi hazırlamak zamanı en iyi şekilde kullanmanıza yardımcı olacaktır. Sorularınızı zamanın bitmesi ihtimaline karşı en önemliden en az önemliye doğru sıralayın. Sinüzal baş ağrıları için, doktorunuza sorabileceğiniz bazı temel sorular arasında şunlar yer alır:

• Belirtilerime ya da durumuna neler yol açıyor olabilir?
• Belirtilerim ya da durumun için olası başka nedenler var mıdır?
• Ne tür testlere ihtiyacım var?
• Durumum geçici mi yoksa kronik mi?
• En uygun hareket tarzı nedir?
• Önerdiğiniz birincil yaklaşımın alternatifleri nelerdir?
• Başka sağlık sorunlarım da var. Bütün bunları birlikte idare etmek için ne yapmalıyım?
• Takip etmem gereken herhangi bir sınırlandırma mevcut mu?
• Bir uzmana görünmeli miyim? Maliyeti ne olur ve bir uzmana görünmemi sigorta karşılar mı?
• Bana yazdığınız ilaçların genel alternatifleri mecut mu?
• Eve götürebileceğim herhangi bir broşür ya da basılı materyal mevcut mu? Bu konuda hangi internet sitelerini önerirsiniz?

Doktorunuza sormak üzere hazırladığınız sorulara ek olarak, randevu sırasında anlamadığınız bir şeyi sormaktan çekinmeyin.

Doktorunuzdan ne beklemelisiniz?

Doktorunuz muhtemelen size birkaç soru soracaktır. Bunları yanıtlamaya hazır olmak, üzerinde daha fazla durmak istediğiniz konulara geçmeniz için size vakit kazandıracaktır. Doktorunuz şunları sorabilir:

• İlk baş ağrınızı ne zaman yaşadınız?
• Baş ağrınız sürekli mi yoksa ara sıra mı ortaya çıkıyor?
• Yakın akrabalarınız arasında migreni olan var mı?
• Baş ağrılarınızı iyileştiren şeyler varsa, bunlar neler?
• Baş ağrılarınızı kötüleştiren şeyler varsa, bunlar neler?

Testler

Testler

Baş ağrılarının nedenlerini saptamak zor olabilir. Doktor baş ağrılarınız hakkında sorular soracak ve fiziksel muayene yapacaktır. Son zamanlarda soğuk algınlığı geçirdiyseniz, allerjiniz varsa ve sigara içiyorsanız mutlaka söyleyin. Bu faktörler akut sinüziti hızlandırabilir ya da bu duruma etki ediyor olabilir.

Doktorunuz sinüzit olup olmadığınızı belirlemek için şu testlerden birini uygulayabilir:

• Nazal endoskopi. Hassaslaşan sinüsler, sinüzitin bir işareti olabilir. Doktorunuz nazal pasajlarınızı muayene etmek için ucunda ışık olan ince bir tüp (endoskop) kullanabilir.
• Mukus testi. Doktorunuz aynı zamanda bakteriyal ya da fungal enfeksiyon bulguları için burnunuzun içinde mukus örnekleri alarak test edebilir.
• Görüntüleme testleri. Örnekler arasında BT ya da MRI taramaları yer alır. BT taramaları, vücudunuzun etrafında dönen bir röntgen ünitesinden gelen görüntüleri birleştirerek beyninizin ve başınızın (sinüsler de dahil) kesitsel görüntülerini yaratmak üzere bir bilgisayar kullanır. MRI ise manyetik bir alandır ve beyninizin içerisindeki yapıların kesitsel görüntülerini oluşturmak üzere radyo dalgaları kullanır.

Tedavi

Tedavi

Eğer size sinüzit teşhisi konmuşsa, dokturunuz şunları önerebilir:

• Antibiyotikler. Bütün tablet ve kapsüller bitmeden önce işaret ve belirtileriniz kaybolmuş dahi olsa size yazılan ilaçları mutlaka yazıldığı şekilde kulanın. Bu, enfeksiyona neden olan bakterilerin kökünü kurutmanın tek yoludur.
• Kortikosteroit nazal spreyler ve tabletler. Sinüzitiniz iltihaba ya da alerjiye bağlıysa, doktorunuz bu ilaçları yazabilir.
• Reçetesiz ilaçlar. Sinüs enfeksiyonlarının temizlenmesiyle sinüzal baş ağrıları da ortadan kaybolacaktır. Bu arada, reçetesiz ağrı kesiciler, dekongestanlar ve salin burun spreyleri daha iyi hissetmenize yardımcı olur. Bu ilaçları yalnızca söylendiği biçimde kullanın. Bol bol sıvı tüketmenin de yardımı dokunabilir.
• Cerrahi düzeltme. Burun boşluğunuzdaki herhangi bir yapısal sorun, sinüzit ya da sinüzal baş ağrılarınıza katkı yapıyorsa, cerrahi bir düzeltme işlemi önerilebilir.

Önleme

Önleme

Sinüzit riskini azaltmak için, sinüslerinizi sağlıklı tutmaya özen gösterin.

• Ellerinizi sık sık yıkayın. Su ve sabun sinüzite yol açan üst solunum yolu enfeksiyonlarından uzak durmanıza yardımcı olacaktır. Aynı zamanda doktorunuzdan yıllık grip aşıları hakkında bilgi de alabilirsiniz.
• Tahriş edicilerden uzak durun. Sigara, puro ve pipo dumanından uzak durun. Bunlar ve havayı kirleten diğer maddeler sinüs zarlarınızın şişmesine neden olabilir.
• Bir hava nemlendiricisi kullanın. Kapalı alanlardaki kuru havaya nem katkısı yapmak sinüziti önlemenize yardımcı olabilir. Ama bu konuda aşırıya kaçmayın. Kapalı alanlardaki yüksek nemlilik evde küf ve toz maytının gelişimini artırabilir. Nemlendiricinin temizliğinden ve küflenmediğinden emin olun.