Varikosel sadece, bu konuda uzman bir hekimin el ile muayenesi yoluyla tespit edilmelidir. Varikoselin doppler ultrasonografi ile de tespit edilmesi konusunda, geçmişte kimi çalışmalar yapılmıştır.

Fakat el ile saptanmayan, sadece doppler ultrasonografiyle saptanan varikosellerin ameliyatından hastaların bir yarar görmediği tespit edilmiştir. Bu nedenle, çok özel, kuşkulu durumlar dışında doppler ultrasonografiye başvurulması uygun olmayabilir.

Hastalar, uygun koşullarda, sıcak bir ortamda bir süre ayakta bekletilerek, el ile dikkatli bir şekilde muayene edilmelidir. Varikosel tespit edildiğinde, eğer hastanın diğer parametrelerinde, spermiogramlarında da sorun varsa ameliyat edilmelidir.

Varikoselin tanısı, bu konuda uzman, deneyimli bir üroloğun sadece elle yapacağı muayene sonucunda konulmalıdır. Kişi sadece bir doppler ultrasonografide bazı ölçümler yapılarak, el ile muayenesi yapılmadan ameliyat edilmemelidir.