Nedir

Apikal rezeksiyon, apioektomi, apisektomi veya kök amputasyonu terimi, kökün apikal parçasının kesilip alınması ve periapikal iltihabi ve nekrotik dokunun veya ufak çaplı kistin ortamdan uzaklaştırılması anlamına gelir. Genellikle ön bölgedeki dişlerde diş köklerinin ucunda apikal lezyon olarak ta isimlendirilen kist, granülom, apse gibi olgularda ya da tek başına sadece kanal tedavisinin başarılı olamayacağı durumlarda dişlere uygulanan cerrahi bir işlemdir. Dişin kök ucu ve onu çevreleyen apikal lezyonun, çevresindeki sağlam kemik dokularına kadar temizlenerek, kesilen kök ucuna kadar da kanalın doldurularak kapatılması işlemidir.

Apikal rezeksiyonun temel endikasyonu endodontik tedavinin başarısız olması ve geleneksel yöntemlerle tedavinin imkansız olduğu durumlardır. Sökülmesi sorun yaratacak olan postlar, skleroze kanallar ve kırık aletler bu durumlara örnektir. Kanal tedavisindeki başarısızlığın temel sebebi kök kanal sisteminin bakteriyel kontaminasyonudur. Bu nedenle mümkünse cerrahiden önce kök kanal tedavisi yenilenmelidir. Diğer bir endikasyon da biyopsi amaçlı doku elde edilmesidir.

Sebepleri

1)      Kök kanal tedavisinin başarısızlığı (anatomik sorunlar, kanalın tıkalı olması veya protez nedeniyle ortograt yolla apikale ulaşılamayan dişler, inatçı vakalar)

2)      Hastanın sosyoekonomik durumu nedeniyle endodontik tedavi seanslarına uyamayacağı durumlar

3)      Travma nedeniyle kökün apikal üçlüsünde meydana gelen kırık sonucunda apikal parçanın çıkartılması gerektiği durumlar.

4)      Apikal lezyon varlığında biyopsi alınmasına ihtiyaç duyulduğu durumlar

5)      Sistemik (tıbbi) sorunlar (kanama problemleri)

Teşhisi

Ameliyat öncesi tam bir değerlendirme yapmak önemlidir. Değerlendirme sırasında genel ve lokal faktörler göz önüne alınmalıdır. Dişin stratejik önemi ve kök ucunun maksiler sinüs, mental foramen veya mandibüler kanal gibi anatomik yapılara yakınlığı lokal faktörlerdendir. Bu ilişkiler açılı radyografiler (paralaks) ile daha iyi tespit edilir. Farklı açılardan alınan radyografiler kök şekli, komşu köklere yakınlık, ekstra kanallar ve alveol kemiğin yoğunluğu/kalınlığı hakkında daha iyi fikir verir.

Tedavisi

  • Lokal anestezi
  • Flep tasarımı, elevasyonu ve retraksiyonu
  • Kemik kaldırılması
  • Kök ucunun belirlenmesi
  • Kanama kontrolü
  • Kök ucu preparasyonu ve doldurulması
  • Debridman ve kapama

Cerrahiden önceki gün hastaya klorheksidin gargarası başlamak uygun olur. Anestezi sadece hastanın ağrı duymasını engellemeyle kalmaz, aynı zamanda kanama kontrolü sağlayarak cerrahi işlemi kolaylaştırır. Kök ucu fissur frezle aşındırılarak veya daha üst seviyeden keserek rezeke edilebilir. Apikal deltanın yan kanallarını uzaklaştırmak için genellikle 3 mm’lik kısmının kesilmesi gerekli olmaktadır. Lezyonun büyüklüğüne göre daha fazla rezeksiyon yapılabilir.

Cerrahi operasyonlarda; operasyon sırasında ya da post operatif dönemde ağrı, şişlik, kanama ve enfeksiyon riskinin kontrolünde ve iyileşme sürecinin kısaltılmasında biyositümilasyon amaçlı lazer uygulamalarından da yararlanılır.
İLGİLİ MAKALE

Çene kistleri ameliyatla mı alınır?