• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız
• Sonuçlar

Nedir

Bilgisayarlı Tomografi (BT) Anjiyogram

Bilgisayarlı tomografi (BT) anjiyogram, çeşitli kalp hastalıkları türleri için bir görüntüleme testidir. Geleneksel bilgisayarlı tomografinin aksine BT anjiyogramda damarlar yoluyla kalbinize kateter yönlendirilmesi kullanılmaz. Bunun yerine BT anjiyogramda kalbi ve kalp damarlarının görüntülerini üretmek için güçlü bir röntgen cihazı kullanılır. BT anjiyogramı, geleneksel anjiyogramdan daha az iyileşme süresi gerektirir. BT anjiyogramları, atardamarlarında ortalama tıkanma ya da daralma riski olan kişiler için giderek daha yaygın bir seçenek haline gelmektedir.

BT anjiyogramlarında, az da olsa radyasyona maruz kalınması riski vardır. Eğer koroner arter hastalığınız varsa, geleneksel koroner anjiyogram sizin için daha uygun olabilir. Çünkü geleneksel koroner anjiyogram esnasında, atardamar tıkanıklıkları da tedavi edilebilir.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

BT anjiyogram, çeşitli kalp hastalıklarını kontrol edebilen bir testtir. Ancak özellikle kalp krizi riskinizi arttıracak olan kalbinizdeki daralmış atardamarların (koroner arter hastalığı) tespit edilmesi için kullanılır.

BT anjiyogramları, bazen koroner arter hastalığını kontrol etmek için geleneksel koroner anjiyogramları yerine kullanılır. Koroner arter hastalığı riski ortalama düzeyde olan kişiler geleneksel anjiyogram yerine BT anjiyogramı tercih edebilir.

Genellikle, doktorunuz, kalp atardamarlarındaki tıkanmaları kontrol etmek istediğinde, koroner anjiyogram gerçekleştirecektir. Koroner anjiyogramda kasığınızdaki atardamardan bir kateter sokulur ve kalbinize giden kan damarlarına yönlendirilir. Daha sonra bu kateterden X ışınında görünen boya enjekte edilir ve kalbinizin röntgen görüntüleri çekilir. Doktorunuz bu görüntülerde kalp atardamarlarınızdaki tıkanıklıkları görebilir. Eğer tıkanıklık bulunursa, geleneksel anjiyogram esnasında kateter kalbinize yerleştirildiği için doktorunuz, bu tıkanıklıkları açmak amacıyla anjiyoplasti denilen bir işlem uygulayabilir.

BT anjiyogramda kasığınızdan kateter sokulmaz, BT taramasında görünür olan boya kolunuzda ya da elinizde açılan bir damaryolundan (IV) enjekte edilir. Ve kalbinizin röntgen görüntüleri çekilir. Ancak kateter kullanılmadığından, kalp atardamarlarınızda tıkanıklık varsa, durumunuzun tedavi edilmesi için ayrı bir işleme (geleneksel koroner anjiyogram) ihtiyacınız olacaktır.

BT anjiyograma benzer bir test de koroner kalsiyum taramasıdır. Bu testte, koroner arter hastalığı için bir risk faktörü olan koroner atardamarlarınızdaki kalsiyumları kontrol etmek için özel bir tür bilgisayarlı tomografi kullanılır. Koroner kalsiyum taraması esnasında boya enjekte edilmez.

Riskler

Riskler

BT anjiyogramlarında, kalbinizin görüntüsünü çekmek amacıyla röntgen cihazı kullanıldığı için, test esnasında bir miktar radyasyona maruz kalırsınız. Radyasyonun miktarı, kullanılan cihazın tipine bağlıdır. En yaygın kullanılan röntgen cihazları tipinde test esnasında, üç yıl içinde doğal olarak maruz kaldığınız radyasyonla aynı miktarda radyasyona maruz kalırsınız. BT anjiyogram esnasında aldığınız radyasyon nedeniyle kanser gelişmesi riski çok azdır. Ancak birden fazla BT taraması yaptırırsanız, bu risk artacaktır.

Radyasyona maruz kalma riski olduğu için hamile iseniz BT anjiyogramı çektirmemeniz gereklidir.

İşlem esnasında kullanılan boyaya karşı alerjik reaksiyon gelişmesi ihtimali de vardır. Alerjik reaksiyon gelişmesi konusunda endişeniz varsa doktorunuzla konuşun.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanacaksınız?

Doktorunuz BT anjiyogram çekimine nasıl hazırlanacağınız hakkında talimatlar verecektir. Genellikle testten 4 ila 8 saat önce sizden bir şey yememeniz istenecektir. Su içebilirsiniz ancak testten önce kafeinli içeceklerden uzak durmanız gerekir; çünkü kalp hızını arttırabilir. Bu ise, doktorunuzun kalbinizin net fotoğraflarını almasını zorlaştıracaktır.

Randevuya tek başınıza gidebilirsiniz, testten sonra araba kullanabilir, işinize ya da evinize tek başınıza gidebilirsiniz.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

İşlem esnasında  

BT anjiyogramları genellikle bir hastane de ya da özel ayakta tedavi kliniğinde gerçekleştirilir.

Taramaya başlamadan hemen önce, belden yukarıdaki giysilerinizi ve takılarınızı çıkarmanız gerekir. Bir hastane önlüğü giyersiniz.

Kalbiniz atarken sürekli olarak izleneceği için, doktorunuz size kalp atışınızı yavaşlatacak beta brokerler denilen bir ilaç verebilir. Bu, doktorunuzun kalbinizi daha net görmesini sağlar. Bir teknisyen, BT tarayıcı ile alınan görüntülerde kalp atardamarlarınızı görünür hale getirecek olan bir boya enjekte edecektir. Bunun için kolunuza ya da elinize bir damaryolu (IV) açacaktır. Damaryolu açılmadan önce uyuşturucu bir ilaç alacaksınız. Her ne kadar testin asıl tarama bölümü 15 dakikadan az sürse de, BT anjiyogram başlamadan önce beta blokerin kalp atışlarınızı yeterince yavaşlatması 1 saati bulabilir.

Teknisyen, muayene esnasında kalp atışlarınızı kaydetmek için göğsünüze bazı elektrotlar yerleştirebilir. Tarama için hazır olduğunuzda, dar ve delikli bir çörek şeklindeki tüpün içinden kayarak ilerleyecek olan uzun bir masaya uzanacaksınız. Test esnasında tüp, kalbinizin röntgen görüntülerini çekebilmek için, göğsünüzün farklı kısımlarının çevresinde hareket edecektir. Sizin muayene odanızdan bir cam ile ayrılan başka bir odadan bir teknisyen makineyi idare edecektir. Ayrıca teknisyenin sizinle konuşabilmek için kullanacağı bir telefon sitemi de olacaktır.

Muayene esnasında mümkün olduğunca hareketsiz durmanız önemlidir, çünkü hareket etmeniz röntgen görüntülerini bozabilir.

İşlemin ardından

BT anjiyogram tamamlandıktan sonra, normal günlük aktivitelerinize dönebilirsiniz. Evinize ya da işinize giderken araba kullanabilirsiniz.

BT anjiyogram görüntüleri, testin hemen ardından hazır olacaktır. Testi gerçekleştiren ya da BT anjiyogram testini istemiş olan doktor, test sonuçlarını sizinle görüşebilir.

Sonuçlar

Sonuçlar

Test sonuçlarınıza bağlı olarak doktorunuz, tedavi gerektiren bir kalp rahatsızlığınızın ya da kalp hastalığı gelişme riskinizin olup olmadığı ve kalp sağlığınızı korumak için alabileceğiniz önlemler konusunda sizinle görüşecektir. Tedaviniz, doktorunuzun sizde olduğundan şüphelendiği hastalığa bağlı olacaktır.

Test sonucunuz ne olursa olsun, kalbinizi korumak için hayat tarzınızda değişiklikler yapmak faydalı olacaktır. Bu değişiklikler şunlardır:

• Düzenli egzersiz. Egzersiz sağlıklı bir kiloya ulaşmanıza ve sağlıklı kilonuzu korumanıza, kalp sağlığı için risk faktörleri olan diyabet, yüksek kolesterol ve kan basıncınızı kontrol altında tutmanıza yardımcı olur. Doktorunuzun onayını alarak, haftanın çoğu gününde 30 ila 60 dakika fiziksel aktivite yapmayı amaçlayın. Eğer 30-60 dakikalık egzersiz seansı için vaktiniz yoksa, aktivitelerinizi 10’ar dakikalık seanslara bölerek de yapabilirsiniz.
• Sağlıklı beslenin Meyve, sebze ve tam tahıllara ve düşük doymuş yağ, düşük kolesterol ve düşük sodyuma dayanan kalp dostu bir diyet; kilonuzu, kan basıncınızı ve kolesterolünüzü kontrol etmenize yardımcı olur. Ayrıca haftada bir veya iki porsiyon balık tüketmek de faydalıdır.
• Sigarayı bırakın. Sigara kalp hastalıklarının, özellikle de aterosklerozun (damar sertliği) başlıca risk faktörüdür. Nikotin kan damarlarını daraltır ve kalbinizi daha çok çalışmaya zorlar. Karbon monoksit ise kanınızdaki oksijeni azaltır ve kan damarlarının iç çeperine hasar verir. Eğer sigara içiyorsanız, kalp hastalığı riskinizi ve komplikasyonları azaltmanın en iyi yolu sigarayı bırakmanızdır.