• İçindekiler
• Nedir
• Sebepleri
• Belirtileri
• Çeşitleri
• Tedavisi

Nedir

Çiçek hastalığı, her yaşta ve her cinste kişilerde görülen, irinli kabarcıklar dökerek yüzde izler bırakan, ateşli, ağır ve bulaşıcı bir hastalıktır. Variola da denir. Çocuklarda daha sık görülür. Variola major ve Variola minor olmak üzere iki tipi vardır. İlkinde ölüm oranı, ikincisine göre daha yüksektir.

Sebepleri

Çiçek Hastalığının Nedenleri

Filtre olabilen ve hastalık yaralarının içindeki sıvıda bulunan bir virüstür. Bulaşması, hastayla, hastanın eşyalarıyla, hastayla ilgili kişilerle temasla, olasılıkla sineklerle ve virüslü havanın solunmasıyla olmaktadır. Kuluçka dönemi 10-14 gündür.

Belirtileri

Çiçek Hastalığının Belirtileri

Çiçeğin etkeni Poxvirus grubundan bir virüstür (Çiçek virüsü); hastalık yaralarının içinde bulunur ve hastanın eşyalarıyla, hastaya yaklaşmayla, sineklerle ve virüslü havanın solunmasıyla bulaşır. Kuluçka dönemi 10-14 gündür. Ani ve şiddetli belirtilerle başlayan hastalıkta baş ve sırt ağrısı, kusma, kas sertleşmesi ve 39-40 °C''ye varan ateş görülür. 3-4 gün süren bu başlangıç dönemini vücutta kırmızılık izler, ateş düşer. Önce yüzde, ardından baş, göğüs, sırt, kol ve bacaklarda sert kabartılar durumunda küçük kırmızı lekeler belirir. Bunların içi sıvı doludur, daha sonra bunlar sivilce biçiminde cerahatli kesecikler durumuna dönüşür. Bu sırada ateş yeniden yükselir. 12. gün dolayında sivilceler patlar, 16. gün dolayında da sivilcelerin üzeri kabuklaşır. 2. ve 3. haftalarda kabuklar yerlerinde çukur bırakarak düşerler.

Başlangıç, genellikle ani ve şiddetlidir. Baş ağrısı, kusma, sırt ağrısı, kas sertliğiyle birlikte ateş 39-40 dereceye kadar yükselir. Genellikle, esas deri belirtilerinin görülmesinden önce, deride kızıl hastalığını andırır bir genel kızarma belirir. Hastalığın üçüncü gününde asıl çiçek hastalığı kırmızılığı ortaya çıkar ve ateş normale iner. Kırmızılık, noktalar ve küçük, sert kabartılar halindedir; bunlar, içi sıvı dolu kesecikler, sonra da sivilce adı verilen cerahatli kesecikler şeklini alır. Bu evrede, ateş yeniden yükselmeye başlar ve yaklaşık olarak on ikici günde sivilceler patlar. On altıncı gün dolayında, sivilcelerin üzerinde kabuklaşma başlar. 2-3’üncü haftalarda kabuklar düşer ve yerlerinde çukurluk bırakırlar. Kırmızı noktalar, önce kol ve bacaklarda, alın ve saçlı deride, daha sonra vücutta da ortaya çıkar. (Bu durum, suçiçeğinde görülenin tam tersidir; suçiçeğinde, kırmızı lekeler gövdede başlayıp, yüz, kol ve bacaklara sonradan yayılır).

Çeşitleri

Hastalığın gidişatı değişik biçimlerde olabilir; buna göre üç tip çiçek hastalığı tanımlanır:

Basit tip: Sivilceler birbirinden ayrıdır ve hastalığın gidişatı iyidir.

Konflüan/ Şiddetli tip: Sivilceler bir araya gelerek yüzeysel abseler oluştururlar. Bu tipte, genellikle hastanın durumu çok ağırdır ve bazen delirium görülür. Hastalığın gidişatı kötüdür.

Hemorajik/Kanamalı tip: Sivilcelerde, mukozalarda ve göz konjonktivasında kanamaların görüldüğü çiçek hastalığının en ağır ve öldürücü tipidir.

Tedavisi

Çiçek Hastalığının Tedavisi

Hiçbir belirli tedavisi yoktur. Ancak çiçek hastalığında yapılması gerekenleri şöyle sıralayabiliriz; Hasta yatırılmalı, saçı kısa kesilmeli ve derisi % 1 potasyum permanganat eriyiği ile yıkanmalıdır. Yüz ve gözleri korumak ve bu amaçla gözleri sık sık yıkamak gereklidir. Hasta, 6 hafta süreyle veya bütün kabukları dökülene kadar, karantinaya alınmalıdır.

Önleyici (pofilaktik) tedavi, çocukken kişiyi aşılamak ve belirli aralıklarla, salgın zamanlarında aşıyı tekrarlamaktır. Hastayla temas etmiş kişiler aşılanmalı ve 16 gün süreyle gözaltında tutulmalıdır. Marboran (N-methylisatin B-thiosemicarbazone) adlı ilacın önleyici etkisi vardır ve 3 gramlık 2 doz halinde verilir. Temas etmiş kişilere ayrıca, önleyici olarak, hiperimmün gamma globülin yapılabilir.