• İçindekiler
• Nedir
• Sebepleri
• Belirtileri
• Teşhisi
• Tedavi
• Yaşam Tarzı

Nedir

Epilepsi (Sara Hastalığı)

Elilepsi tekrar eden nöbetlere yol açan yaygın bir hastalıktır. Nöbetlere beyindeki elektrik faaliyetinde normal olmayan bir artış sebep olur. Nöbetler kas kontrolü, hareket, konuşma, görme ve farkındalıkta sorunlara yol açar. Genellikle uzun sürmezler, ama korkutucu olabilirler. İyi haber şu ki tedavi genellikle nöbetleri kontrol edip sayıca azaltabilmektedir.

Epilepsi ne bir zihin hastalığı ne de zekayla ilgili bir yetersizliktir. Genellikle ne kadar iyi öğrendiğinizi veya düşündüğünüzü etkilemez. Bir insandan size (mesela grip gibi) epilepsi bulaşamaz, siz de kimseye epilepsi bulaştıramazsınız.

Sebepleri

Sebepler

Doktorlar genelde epilepsiye neden olan şeyi bilmiyor. Epilepsi hastası olan insanların ancak yarısından azı neden epilepsi olduğunu biliyor.

Bazen kafa yaralanması, beyin tümörü, beyin enfeksiyonu, felç gibi başka bir tıbbi problem epilepsiye yol açabilir.

Belirtileri

Belirtiler

En önemli epilepsi belirtisi herhangi bir önbelirti göstermeden meydana gelen ve tekrar eden nöbetlerdir. Tedavi olmazsa nöbetler devam edebilir ve hatta zamanla daha sıklaşarak  kötüleşebilir.

Farklı nöbet tipleri bulunmaktadır. Sizde sadece tek tip bir nöbet olabilir. Bazı insanlarda birden çok çeşit görülmektedir. Nöbet tipinize bağlı olarak şu belirtileri gösterebilirsiniz:

• Duyularınız doğru çalışmayabilir. Örneğin tuhaf kokular alabilir veya sesler duyabilirsiniz.
• Kaslarınızın kontrolünü yitirebilirsiniz.
• Düşebilirsiniz, vücudunuz bükülebilir veya uzuvlarınız boşalabilir.
• Boşluğa bakabilirsiniz.
• Bayılabilirsiniz (şuurunuzu yitirebilirsiniz)

Nöbet geçiren herkesin epilepsisi yoktur. Bazen nöbetler bir yaralanma, hastalık veya başka bir problemden dolayı da nöbetler olabilmektedir. Bu durumlarda nöbetler problem çözüldüğünde veya ortadan katlığında tekrar etmezler.

Teşhisi

Teşhis

Epilepsiyi teşhis etmek zor olabilir. Eğer çocuğunuzun veya sizin bir nöbet geçirdiğini düşünüyorsanız, doktorunuz ilk olarak bu nöbetin benzer belirtiler gösteren  başka bir şeyden kaynaklanıp kaynaklanmadığını öğrenmeye çalışacaktır. Örneğin kas tikleri, migren baş ağrıları bir tür nöbet gibi görünebilir.

Doktorunuz size bir sürü soru soracaktır. Nöbetten hemen önce, nöbet sırasında ve hemen sonrasında neler yaşadığınızı öğrenmek isteyecektir. Doktorunuz sizi muayene edecek ve size EEG gibi bazı testler yapacaktır. Bu bilgiler doktorunuzun ne tür bir nöbet yaşadığınızı ve sizde epilepsi olup olmadığını anlamasına yardımcı olur.

Tedavi

Tedavi

İlaçlar epilepsisi olan birçok insanda nöbetleri kontrol altına alabilmektedir. Epilepsinizi en iyi şekilde idare edebilmek için doğru kombinasyon, zamanlama, dozu bulmak sizin ve doktorunuz birlikte yapacağı dikkatli, kontrollü değişikliklerle vakit alabilir. Amaç nöbetleri kontrol altına almak ve mümkün olduğunca az yan etki yaşamaktır. Sizin için işe yarayan bir ilaç bulduktan sonra, ilacı tam olarak reçete edildiği gibi kullanmalısınız. Nöbetleri engellemenin en iyi yolu, vücudunuzda doğru miktarda ilaç bulunmasıdır. Bunu yapabilmek için ilacı her gün doğru dozda ve doğru zamanda almanız gerekir. 

Nöbetlerinizi sadece ilaçlar kontrol edemezse, doktorunuz şu tedavilerden bir veya ikisini daha deneyebilir:

• Beyindeki hasar görmüş dokuyu veya nöbetlerin başladığı bölgedeki dokuyu almak için ameliyat.
• Ketogenik diyet denilen özel bir diyet. Bu diyette daha çok yağ ve çok az karbonhidrat tüketirsiniz. Bu diyet kimi epilepsili çocuklarda nöbetleri azaltmaktadır.
• Kafa siniri uyaranı denilen bir cihaz vardır. Doktorunuz bu cihazı köprücük kemiğinizin yakınında deri altına takar. Cihaz, nöbetleri kontrol etmek için boynunuzdaki kafa sinirine hafif sinyaller gönderir.

Yaşam Tarzı

Epilepsi Hayatınızı Nasıl Etkiler?

Epilepsi her insanı farklı biçimde etkiler. Bazı insanlar çok az nöbet geçirirler. Başkalarındaysa nöbetler daha sıktır. Genellikle nöbetler zararsızdır. Fakat nöbet başladığında nerede olduğunuza, ne yaptığınıza bağlı olarak, zarar görebilirsiniz. Araba sürmek veya yüzmenin sizin için güvenli olup olmadığı konusunda doktorunuza danışın.

Eğer bir nöbeti neyin tetiklediğini biliyorsanız, nöbetten kaçınmanız mümkün olabilir. Düzenli uyku ve stresten kaçınmak yardımcı olabilir. Eğer tedaviyle nöbetlerinizi kontrol edebilirseniz, diğer insanlar gibi yaşama ve çalışma şansınız vardır.

Fakat yapmanız gereken şeyleri yaparken nöbet geçirebilirsiniz. Nöbetler  devam ederse, çaresinin var olduğunu unutmayınız. Doktorunuza yakın çevrenizde yararlanabileceğiniz sağlık hizmetlerini sorun.

Anne ve babaların nöbet geçiren bir çocuğun başına gelebileceklerden kaygılanması normaldir. Fakat çocuğunuzun başka çocuklar gibi yaşamasına, oynamasına ve öğrenmesine yardım etmek de önemlidir. Çocuğunuzun bakıcıları ve öğretmenleriyle durumu konuşun. Onlara çocuk nöbet geçirdiğinde ne yapılacağını öğretin.

Çocuğunuzun nöbet sırasında yaralanmasını engellemenin ve onun nöbetlere rağmen normal bir hayat yaşamasını sağlamanın birçok yolu vardır. Örneğin nöbet geçiren çocuklar için yüzme güvenliği hakkında bilgi edinebilirsiniz.