Nedir

Gebelik şekeri (diyabeti) gebelik sırasında gelişir. Diyabetin diğer türleri gibi gebelik şekeri de hücrelerinizin şeker (glikoz) kullanımını, yani vücudunuzun ana yakıtını etkiler. Gebelik şekeri, gebeliğinizi ve bebeğinizin sağlığını etkileyebilecek yüksek kan şekerine neden olur.
Her türlü gebelik komplikasyonu endişe vericidir, ama iyi haberler var.Bebek bekleyen anneler sağlıklı besinler yiyerek, egzersiz yaparak ve gerekli olursa ilaç kullanarak gebelik şekerini kontrol edebilirler. Kendinize iyi bakmanız sizin için sağlıklı bir gebelik ve bebeğinizin de sağlıklı bir başlangıç yapmasını sağlar.
Gebelik şekerinde kan şekeri genellikle doğumdan kısa bir süre sonra normale döner. Fakat gebelik şekeri geçirdiyseniz, ileride tip 2 diyabet olma riski altındasınız. Kan şekerinizi izlemek ve kontrol altına almak için doktorlarınızla çalışmaya devam edeceksiniz.

Sebepler

Araştırmacılar neden bazı kadınlarda gebelik şekeri geliştiğini henüz tam olarak bilmiyorlar. Gebelik şekerinin nasıl meydana geldiğini anlamak için, gebeliğin vücudun normal glikoz işleme sürecini nasıl etkilediğini anlamak yardımcı olabilir.
Vücudunuz, kan dolaşımınıza giren şekeri (glikozu) üretmek için yediğiniz besinleri sindirir. Yanıt olarak, midenizin arkasında bulunan büyük bir bez olan pankreasınız insülin üretir. İnsülin, glikozun kan dolaşımınızdan enerji olarak kullanıldığı vücut hücrelerinize gitmesine yardımcı olan bir hormondur.
Gebelik sırasında, büyüyen bebeğinizi kan dolaşımınıza bağlayan plasenta yüksek miktarda çeşitli diğer hormonlardan üretir. Neredeyse tamamı insülinin hücrelerinize geçişini zayıflatır ve kan şekerinizi yükseltir. Gebelik sırasında yemeklerden sonra kan şekerinin hafifçe yükselmesi normaldir.
Bebeğiniz büyüdükçe plasenta daha fazla insülin bloke eden hormonları üretir. Gebelik şekerindee, plasenta hormonları kan şekerini bebeğinizin büyümesini ve sağlığını etkileyebilen bir seviyeye yükselmesini teşvik eder. Gebelik şekeri genellikle gebeliğin son yarısında meydana gelir, bazen 20. hafta kadar erken olabilir ama genellikle daha geç olmaz.

Belirtiler

Birçok kadın için, gebelik şekeri fark edilir işaretler ve belirtiler vermez. Nadiren gebelik şekeri aşırı susama veya idrara çıkmada artışa neden olabilir.

Ne zaman doktora gitmeli
Mümkünse, gebe kalmaya çalışmayı ilk düşündüğünüzde erkenden doktora görünün, doktorunuz böylece tüm çocuk doğurma sağlık planınızın bir parçası olarak gebelik şekeri risklerini değerlendirebilir.Gebe kaldıktan sonra, doktorunuz, düzenli doğum öncesi bakımınızın bir parçası olarak gebelik şekerini işaret edecektir. Gebelik şekeri gelişirse, daha sık kontrol olmanız gerekebilir. Bunlar genellikle doktorunuzun kan şeker seviyenizi ve bebeğinizin sağlığını izlediği gebeliğin son üç ayında meydana gelir.
Doktorunuz, endokrin uzmanı, tescilli diyetisyen veya diyabet doktoru gibi diyabet kontrolünde uzmanlaşmış sağlık uzmanlarına sizi sevk edebilir. Bu uzmanlar, gebeliğiniz sırasında kan şeker seviyenizi kontrol altına almayı öğrenmenize yardımcı olabilir.
Bebeğiniz doğduktan sonra kan şeker seviyenizin normale döndüğünden emin olmak için, doktorlarınız doğumdan hemen sonra ve altı hafta içinde kan şekerinizi kontrol edecektir. Gebelik şekeri olduktan sonra, kan şekerinizi düzenli olarak test ettirmek iyi bir fikirdir. Kan şeker testlerinin sıklığı, bebeğinizi doğurduktan kısa bir süre sonra tespit edilen test sonuçlarına bağlı olacaktır.

Risk faktörleri

Her kadında gebelik şekeri gelişebilir, fakat bazı kadınlar daha büyük risk altındadır. Gebelik şekeri risk faktörleri:
  • 25 yaşından büyük olma. 25 yaşından büyük kadınlarda gebelik şekeri gelişme ihtimali daha fazladır.
  • Aile geçmişi veya kişisel sağlık geçmişi. Pre-diyabet yani tip 2 diyabetin öncüsü olabilen kan şekerinin hafif yükselmesi varsa ya da anne baba veya kardeşler gibi yakın aile bireylerinizden birinde tip 2 diyabet varsa gebelik şekeri olma riskiniz artar. Ayrıca, daha önceki gebeliğinizde gebelik şekeriniz olduysa, 4 kilogramdan daha ağır bebek doğurduysanız veya açıklanamayan düşüğünüz olduysa gebelik şekeri olma ihtimaliniz fazladır.
  • Aşırı kilo. Vücut kitle indeksi (VKİ) 30 veya daha fazla şekilde önemli ölçüde fazla kiloluysanız, gebelik şekeri olma ihtimaliniz daha fazladır.
  • Beyaz olmayan ırk. Net olmayan nedenlerle, siyah, Hispanik, Amerikan yerlisi veya Asya kökenli kadınlarda gebelik şekeri gelişme ihtimali daha fazladır.

Komplikasyonlar

Gebelik şekeri olan birçok kadın sağlıklı bebekler doğurur. Bununla birlikte, dikkatli bir şekilde kontrol altına alınmayan gebelik şekeri kontrol edilmeyen kan şeker seviyelerine neden olabilir ve sezaryen olma ihtimalinin artması gibi siz ve bebeğiniz için sorun yaratabilir.

Bebeğinizi etkileyebilen komplikasyonlar
Gebelik şekeriniz varsa, bebeğinizin aşağıdaki sorunlara sahip olma riski artabilir:
  • Aşırı doğum kilosu. Kan dolaşımınızdaki ekstra glikoz, plasentayı geçer ve bebeğinizin pankreasını ekstra insülin yapması için tetikler. Bu da bebeğinizin çok büyük olmasına (makrozomi) neden olabilir. Çok büyük bebeklerin doğum kanalına sıkışma, doğum yaralanmalarına maruz kalma veya sezaryenle doğma ihtimali daha fazladır.
  • Erken (preterm) eylem ve solunumsal distres sendromu. Annenin yüksek kan şekeri erken doğumun başlaması ve bebeğini süresinden önce doğurması riskini artırabilir. Doktoru bebek çok büyüdüğünden erken doğumu da tavsiye edebilir. Erken doğan bebeklerde güç nefes almaya neden olan bir durum olan solunumsal distres sendormu yaşayabilirler. Bu sendromlar doğan bebekler, akciğerleri olgunlaşana ve daha güçlü hale gelene kadar solunum yardımına ihtiyaç duyabilirler. Gebelik şekeri olan annelerin bebekleri erken doğmasalar bile solunumsal distres sendromu yaşayabilirler.
  • Düşük kan şekeri (hipoglisemi). Bazen gebelik şekeri olan annelerin çocuklarında, kendi insülin üretimleri yüksek olduğundan doğumdan kısa bir süre sonra düşük kan şekeri (hipoglisemi) gelişebilir.  Şiddetli hipoglisemi epizotları bebekte nöbetleri tetikleyebilir. Acil beslemeler ve bazen de damar içi glikoz çözeltisi verilmesi bebeğin kan şeker seviyesini normale döndürebilir.
  • Sarılık. Derinin ve göz akının sarımsı renk alması olan sarılık, bebeğin karaciğeri normalde vücut yaşlı veya hasarlı kırmızı kan hücrelerini geri dönüştürürken oluşan biluribin adı verilen bir maddeyi parçalayamayacak kadar olgunlaşmamışsa meydana gelebilir. Sarılık endişe edilecek bir neden olmasa da dikkatli izleme önemlidir.
  • Yaşamın ileri yıllarında tip 2 diyabet. Gebelik şekeri olan annelerin bebeklerinde yaşamlarının ileri yıllarında obezite ve tip 2 diyabet gelişme riski daha yüksektir.
Tedavi edilmeyen gebelik şekeri bebeğin doğumdan önce veya doğumdan kısa bir süre sonra ölümüyle sonuçlanabilir.

Sizi etkileyebilen komplikasyonlar
  • Gebelik şekeri ayrıca annenin aşağıda belirtilen risklerini de artırabilir:
  • Yüksek kan şekeri, preeklampsi ve eklampsi. Gebelik şekeri gebeliğiniz sırasında yüksek kan şekeri gelişmesi riskinizi artırır. Ayrıca, yüksek kan şekeri ve hem annenin hem de bebeğin yaşamlarını tehdit edebilen diğer belirtilere neden olan iki ciddi gebelik komplikasyonu olan preeklampsi ve eklampsi riskini de artırır.
  • İleride diyabet olma. Gebelik şekeriniz varsa, ilerideki gebelikte tekrar olma ihtimali daha fazladır. Ayrıca yaşlandıkça tip 2 diyabet olma ihtimaliniz artar. Bununla birlikte, sağlıklı beslenme ve egzersiz yapma gibi sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek tip 2 diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Gebelik şekeri geçmişi olan kadınlar arasında doğumdan sonra ideal vücut ağırlığına ulaşanlarda tip 2 diyabet gelişme oranı %25 daha azdır. 

Teşhis

Tıp uzmanları, gebelik şekeri için tek bir tarama kılavuzu yapmamıştır. Bazıları 25 yaşından gençseniz ve risk faktörlerini taşımıyorsanız gebelik şekeri taramasının gerekli olup olmadığını sorgular. Diğerleriyse yaşı ne olursa olsun bütün gebe kadınları taramanın tüm gebelik şekeri vakalarını yakalamanın en iyi yol olduğunu söyler.

Ne zaman tarama yaptırmalı
Doktorunuz gebeliğinizin erken döneminde gebelik şekeri açısından risk faktörlerinizi değerlendirecektir.
  • Gebelik şekeri açısından yüksek risk altındaysanız, örneğin gebelikten önceki vücut kitle endeksiniz 30 veya üzerindeyse veya anneniz, babanız, kardeşiniz veya çocuğunuz diyabetliyse doktorunuz ilk prenatal ziyaretinizde diyabet için test yapabilir.
  • Gebelik şekeri açısından orta derecede risk altındaysanız, gebeliğin ikinci trimesterinde yani 24 ve 28. haftalar arasında bir zamanda gebelik şekeri için bir tarama testi yaptırabilirsiniz.
Gebelik şekeri için rutin tarama
  • Başlangıç glikoz tolerans testi. Tatlı bir glikoz çözeltisi içerek glikoz tolerans testine başlayacaksınız. Bir saat sonra, kan şeker seviyenizi ölçmek için kan tahlili yaptıracaksınız. Seviyeler belirli kliniklerde veya laboratuarlarda değişiklik gösterebilse de desilitrede 130-140 miligramın (mg/dL) veya litrede 7.2-7.4 milimolün (mmol/L) altında bir kan şeker seviyesi glikoz tolerans testinde genellikle normal olarak değerlendirilir. Kan şekeriniz normalden daha yüksekse, sadece gebelik şekeri açısından riskinizin yüksek olduğu anlamına gelir. Doktorunuz bir takip testi verdikten sonra teşhisi koyacaktır.
  • Takip glikoz tolerans testi. Takip testi için, gece boyunca aç kalmanız istenecek ve daha sonra açlık kan şekeriniz ölçülecektir. Daha sonra, yüksek konsantrasyonda glikoz içeren başka bir tatlı çözelti içeceksiniz ve kan şeker seviyeniz üç saatlik süre boyunca her saat kontrol edilecek. Kan şeker değerlerinden en az ikisi normalden yüksekse, gebelik şekeri tanısı alacaksınız.
Gebelik şekeri tanısı aldıysanız
Gebelik şekeriniz varsa, doktorunuz muhtemelen özellikle gebeliğinizin son üç ayında sık kontrol önerecektir. Bu muayeneler sırasında doktorunuz kan şekerinizi dikkatlice izleyecektir. Doktorunuz ayrıca tedavi planınızın bir parçası olarak kan şekerinizi günlük olarak takip etmenizi isteyebilir.
Kan şekerinizi kontrol etmede sıkıntınız varsa veya insülin almanız gerekiyorsa veya gebelik komplikasyonlarınız varsa, bebeğinizin genel sağlığını değerlendirmek açısından ilave tetkiklere ihtiyacınız olabilir. Bu tetkikler, bebeğin kan dolaşımını sizinkine bağlayarak bebeğinize oksijen ve besin taşıyan organ olan plasentanın fonksiyonunu değerlendirir.Gebelik şekerinizi kontrol etmek zorsa, plasentayı etkileyebilir ve bebeğe oksijen ve besin geçişini tehlikeye atabilir. Bebeğinizin iyiliğini takip eden tektiler:
  • Nonstress test (NST). Alıcılar midenizin üzerine yerleştirilir ve bebeğinizin kalp hızını ölçmek için bir monitöre bağlanır, bebek hareket ettikçe artması gerekir. Hareket sırasında bebeğinizin kalbi hızlı atmıyorsa, bebek yeterli oksijen alamıyor olabilir.
  • Biyofizik profil (BFP). Bu test nonstress testle ultrasonu birleştirir. Doktorunuzun bebeğinizin kalp atışını, hareketlerini, solunum ve tüm kas tonusunu değerlendirmesine ve bebeğinizin normal miktarda amniyotik sıvıyla çevrelenip çevrelenmediğini belirlemesine olanak sağlayan bir puan sistemi vardır. Kalp atışı, solunum ve hareket açısından bebeğinizin puanları doktorunuza bebeğinizin yeterli oksijen alıp almadığını söylemesine yardımcı olur. Amniyon sıvısı düşükse, bu bebeğinizin yeterli idrar yapmadığı anlamına gelir. Bu da zaman içinde plasentanın olması gerektiği kadar çalışmadığına işaret eder.
  • Fetal hareket sayımı. Bu basit testi, nonstress test veya biyofizik profille aynı zamanda gerçekleştirebilirsiniz. Belirli bir zamanda bebeğinizin ne sıklıkta tekmelediğini sayabilirsiniz. Sık olmayan hareket bebeğinizin yeterli oksijen almaması anlamına gelebilir.
Doğum yaptıktan sonra kan şeker testi
Doktorunuz doğumdan sonra ve 6 ila 12. haftalarda kan şekerinizin normale dönüp dönmediğine emin olmak için kan şekerinizi kontrol edecektir. Testlerinizin hepsi veya çoğu normalse, diyabet riskinizin en az 3 yılda bir değerlendirilmesi gerekecektir. Sonraki testler diyabet veya prediyabete (kan şekerinizin normalden yüksektir fakat diyabet olarak düşünülecek kadar yüksek değildir) işaret ederse, önleme çabalarınızı artırma ve bir diyabet kontrol planına başlamak hakkında doktorunuzla konuşun. 

Tedavi

Bebeğinizi sağlıklı tutmak ve gebeliğiniz ve doğumunuz sırasında komplikasyonları önlemek için kan şekerini takip etmek ve kontrol altına almak çok önemlidir.İleride kan şeker seviyeleriniz açısından da sıkı bir gözetim altında olmayı isteyeceksiniz. Tedavi stratejileriniz:
  • ·         Kan şekerini takip etme. Gebeyken, doktorlarınız sabah ilk iş olarak ve yemeklerden sonra olmak üzere günde dört ila beş kere kan şekerinizi kontrol etmenizi isteyebilir, bu kontroller seviyelerinizin sağlıklı bir aralıkta olmasına emin olmanızı sağlar.  Bu kulağa rahatsız ve zor gelebilir, fakat uygulayarak kolay hale gelecektir. Kan şekerinizi test etmek için, küçük bir iğne (lanset) kullanarak parmağınızdan bir damla kan alıp, kan şeker seviyesini ölçen ve gösteren bir cihaz olan kan şeker ölçere takılmış olan test şeridi üzerine kanı yerleştirin.
Doktorlarınız, sancı ve doğum sırasında da kan şekerinizi takip edecek ve kontrol altına alacaktır. Kan şekeriniz yükselirse, bebeğinizin vücudu yüksek seviyede insülin salgılar ve bu da bebeğinizin doğumdan sonra kan şekerinin düşük olmasına neden olabilir.

Takip kan şekeri kontrolleri de önemlidir. Gebelik şekeri olduktan sonra, daha sonra tip 2 diyabet olma riskiniz artmıştır. Seviyelerinizi takip etmek için doktorlarınızla birlikte çalışın. Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz gibi yaşam tarzı alışkanlıklarını sağlıklı hale getirme riskinizi azaltmaya yardımcı olabilir.
  • Sağlıklı beslenme. Doğru türde ve miktarda yiyecekler yeme, kan şekerinizi kontrol etmenin en iyi yollarından biridir. Doktorlar gebelik sırasında kilo vermeyi tavsiye etmezler, vücudunuz büyüyen bebeğinizi desteklemek için çok çalışır. Fakat doktorunuz, gebelikten önceki kilonuza dayanarak kilo alımı hedeflerinizi ayarlamanıza yardımcı olabilir. Sağlıklı yiyecek seçimleri yapma, sizi komplikasyonlar açısından daha yüksek riskli hale getirebilen aşırı kilo alımını önleyebilir.
Sağlıklı bir diyet sıklıkla meyveler, sebzeler ve tam tahıllar üzerinde odaklanır, bu besinler besleyicilik ve lif açısından zengin, yağ ve kalori açısından fakirdir ve tatlılar dahil yüksek derecede işlenmiş karbonhidratları sınırlar. Her kadın için tek bir diyet doğru değildir. Mevcut kilonuza dayanarak bir yeme planı oluşturmak, gebelik kilo alımı hedefleri, egzersiz alışkanlıkları, yiyecek tercihleri ve bütçe üzerinde konuşmak üzere tescilli bir diyetisyene veya diyabet eğitmenine danışmak isteyebilirsiniz.
  • Egzersiz. Düzenli fiziksel aktivite, gebelikten önce, gebelik sırasında ve gebelikten sonra her kadının sağlık planında önemli bir rol oynamaktadır. Egzersiz, glikozu enerji için kullanıldığı yer olan hücrelerinize taşımayı uyararak kan şekerinizi düşürür. Egzersiz aynı zamanda hücrelerinizin insüline olan hassasiyetini de arttırır, bu da vücudunuzun şeker iletimi için daha az insülin üretmesi anlamına gelir. İlave bir sürpriz olarak, düzenli egzersiz sırt ağrısı, kas krampları, terleme, kabızlık ve sıkıntılı uyuma gibi gebelikte sık görülen rahatsızlıkların bazılarının hafiflemesine de yardımcı olabilir. Egzersiz aynı zamanda doğum sancısı ve doğumun zorluğu açısından şekle girmenize de yardımcı olabilir.
Doktorunuzun onayıyla haftanın birçok gününde orta derecede hareketli egzersizleri hedefleyin. Bir süredir aktif değilseniz, yavaşça başlayın ve kademeli olarak artırın. Yürüme, bisiklete binme ve yüzme gebelik sırasında sık tercih edilen egzersizlerdir. Ev işi ve bahçe işi gibi günlük aktiviteler de egzersizden sayılır.
  • İlaç. Diyet ve egzersiz yeterli olmazsa, kan şekerinizi düşürmek için insülin enjeksiyonuna ihtiyacınız olabilir. Gebelik şekeri olan kadınların yüzde 10 ila 20’sinin kan şekeri hedeflerine ulaşmak için insülin kullanması gerekir. Bazı doktorlar, gliburid gibi oral kan şekeri ilaçlarını reçete edebilir. Diğer doktorlarsa, gebelik şekeri kontrol altına almak için oral alınan ilaçların enjekte edilebilir insülin kadar güvenli olup olmadığını onaylamak için daha fazla araştırma yapma gereği hissederler.
  • Bebeğinizin yakından izlenmesi. Tedavi planınızın önemli bir parçası bebeğinizin yakından gözlenmesidir. Doktorunuz bebeğinizin büyümesini ve gelişimini tekrarlı ultrason veya diğer tetkiklerle izleyebilir. Zamanı geldiği halde sancılarınız başlamamışsa veya erken başlamışsa, doktorunuz doğumu başlatabilir. Doğum zamanı geçtikten sonra doğum yapmak sizin ve bebeğiniz için komplikasyon riskini artırabilir.
  • Bebeğinizi emzirme. Emzirmeyle ilgileniyorsanız ve iş düzeninize ve diğer yükümlülüklerinize uyuyorsa, gebelikten sonraki kilo hedeflerinize ulaşmaya ve daha sonra gelişebilecek tip 2 diyabeti önlemeye yardımcı olabilir. Emzirme ayrıca bebeğinizin daha sonra obezite ve tip 2 diyabet olmamasına yardımcı olabilir.

Destek

Doğmamış bebeğinizi etkileyebilecek bir hastalığınız olduğunu öğrenmek kolay değildir. Ve bebeğinizin zorlanabileceği konusunda endişelenmek kendinize bakmayı zor hale getirebilir. Kendinizi yanlış besinler yerken veya egzersiz yapmak için enerjinizi eksik hissedebilirsimiz.
Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz gibi kan şeker seviyenizi kontrol etmenize yardımcı olacak birçok adımın stresinizi azaltmaya ve bebeğinizi büyütmeye yardımcı olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Bu aktiviteler ileride de tip 2 diyabeti önlemeye yardımcı olabilir. Bu da egzersizi ve iyi beslenmeyi sağlıklı bir gebelik ve aynı zamanda sizin ve bebeğiniz için sağlıklı bir yaşam açısından güçlü araçlar haline getirmektedir.
Gebelik şekeri hakkında ne kadar çok şey öğrenirseniz muhtemelen kendinizi daha iyi hissedeceksiniz. Doktorlarınızla konuşun. Gebelik şekeri hakkındaki kitapları ve makaleleri okuyun. Gebelik şekeri olan kadınlar için organize edilen destek grubuna katılın. Ne kadar çok bilirseniz, o kadar çok kontrollü hissederseniz.

Önleme

Konu Gebelik şekeri önlemeye geldiğinde bir garanti yoktur, fakat gebelikten önce adapte edeceğiniz sağlıklı alışkanlıklar daha iyidir. Gebelik şekeri geçirdiyseniz, bu sağlıklı seçimler ilerideki gebeliklerinizde tekrar geçirme riskinizi veya tip 2 diyabet olma riskinizi azaltabilir.
  • Sağlıklı yiyecekler yiyin. Lif oranı yüksek, yağ ve kalorisi düşük besinler seçin. Meyveler, sebzeler ve tam tahıllara odaklanın. Tattan ve besleyicilikten ödün vermeden hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olmak için çabalayın.
  • Aktif olun. Gebelikten önce ve gebelik sırasında egzersiz yapma, Gebelik şekeri gelişimine karşı sizi koruyabilir. Haftanın birçok gününde orta derecede 30 dakikalık egzersizi hedefleyin. Canlı bir şekilde yürüyün. Bisikletinizi sürün. Yüzün. Yoğun geçen gününüzde tek seferde 30 dakikaya ulaşamıyorsanız, birkaç kısa seans da oldukça işe yarar. Getir götür işleri için çıktığınızda aracınızı uzağa park edin. Varacağınız duraktan bir durak önce otobüsten inin. Atacağınız her adım sağlıklı kalmak şansınızı artırır.
  • Gebelikten önce fazla kilolarınızı verin. Doktorlar gebelik sırasında kilo vermeyi önermezler, vücudunuz bebeğinizin gelişimini desteklemek için fazladan çalışır. Fakat gebe kalmayı planlıyorsanız, önceden fazla kilolarınız vermek daha sağlıklı bir gebelik geçirmenize yardımcı olabilir. Yeme alışkanlıklarınızda kalıcı değişiklikler yapmaya odaklanın. Sağlıklı bir kalp, daha fazla enerji ve özgüvenin artışı gibi kilo vermenin uzun dönem faydalarını hatırlayarak kendinizi motive edin.
İLGİLİ MAKALE

Gebelik şekeri için hangi testler yapılır?

Doç. Dr. Semih ÖZKAN

Hocam seker hastasiyim ama sertlesme sorunu yasiyorum ne yapmaliyim ilaci varmi varsa ismini yazarmisiniz saygilar... devamı