Nedir

Nedir

Organ nakli, görevlerini yerine getiremeyen bir organın sağlıklı bir organla değiştirilmesidir. Bir doktor, başka bir kişiden aldığı organı vücudunuza nakledecektir. Bu işlem, bir organ hastalık veya yaralanma nedeniyle görevini tamamen veya kısmen yerine getiremediğinde uygulanabilir.

Her organın nakli mümkün değildir. Sıklıkla nakledilen organlar arasında şunlar yer alır:

  • Diyabete, polikistik böbrek hastalığına, lupus hastalığına veya diğer sorunlara bağlı olarak böbrek.
  • Birçok nedeni bulunabilen siroza bağlı olarak karaciğer.
  • Koroner arter hastalığına, kardiyomiyopatiye, kalp yetmezliğine ve diğer kalp sorunlarına bağlı olarak kalp.
  • Diyabete bağlı olarak pankreas.
  • Kistik fibroza, kronik obstrüktif akciğer hastalığına ve diğer sorunlara bağlı olarak akciğer.
  • Nekrotizan enterokolitten kaynaklanan kısa bağırsak sendromuna, Crohn hastalığına ve diğer sorunlara bağlı olarak ince bağırsak. Total parenteral beslenme sorunları yaşadığınız takdirde de bağırsak nakli seçenek olarak sunulabilir.

Bir kerede birden fazla organ nakledilebilir. Örneğin, kalp ve akciğer nakli beraber yapılabilir.

Herkes organ nakline uygun değildir. Doktorunuz veya nakil merkeziniz uygun olup olmadığınızı belirlemek üzere tahliller yapacaktır. Enfeksiyonunuz, kontrol altında tutulmayan kalp hastalığınız, uyuşturucu veya alkol sorununuz ya da başka bir ciddi sağlık sorununuz olduğu takdirde, büyük ihtimalle uygun bir aday sayılmazsınız.

Tahlilleriniz uygun bir aday olduğunuzu gösteriyorsa bekleme listesine alınırsınız. Nakil gerçekleşene kadar günler, aylar veya yıllar geçebilir.

Ne Kadar Başarılı Olur

Ne Kadar Başarılı Olur

1950’li yıllardan beri organ nakli yapılıyor. İşlem sürekli gelişiyor ve nakiller günümüzde her zamankinden daha başarılı. Organ nakli başarısı şunlara bağlıdır:

  • Hangi organın nakledildiğine
  • Kaç organın nakledildiğine; örneğin, bir kerede hem kalp hem de akciğer nakli gerçekleştirilebilir.
  • Organ yetmezliğine neden olan hastalığa

Nasıl Hazırlanılır

Nasıl Hazırlanılır

Öncelikle bir bağışçıyla eşleşmeniz için kullanılacak kan ve doku tahlilleri yaptırmanız gerekir. Bunun nedeni, bağışıklık sisteminizin yeni organı yabancı bir cisim olarak algılayıp reddedebilmesidir. Bağışçıyla ne kadar uyumlu olursanız, vücudunuzun bağışlanan organı kabul etme olasılığı o kadar artar.

Sağlığınıza dikkat etmeniz gerekir. İlaçları öngörüldüğü şekilde kullanın ve düzenli kan tahlilleri yaptırın. Doktorunuzun beslenme ve egzersiz talimatlarına uyun. Ayrıca nakil hakkında bir psikiyatrist, psikolog veya terapistle görüşebilirsiniz.

Ne olacağı hakkında daha fazla bilgi edinmek üzere, daha önce nakil yapılan bir kişiyle konuşun. Nakil merkeziniz veya doktorunuz, deneyimlerini sizinle paylaşmaya istekli birinin adını verebilir.

Nakil gerçekleşene kadar günlerce, aylarca veya yıllarca beklemeniz gerekebilir. Sabırlı olun ve beklerken neler yapabileceğinizi doktorunuza danışın.

Sonrasında Beklenebilecekler

Sonrasında Beklenebilecekler

Birçok kişi nakil sonrasında yıllardır hissetmediği kadar iyi hissettiğini söyler. Yapabilecekleriniz ve yapamayacaklarınız geçirdiğiniz nakil türüne, diğer sağlık sorunlarınıza ve vücudunuzun yeni organa nasıl tepki gösterdiğine bağlıdır.

Bağışıklık sisteminizin yeni organı reddetmesini önlemek üzere, hayatınızın geri kalanında reddetmeyi engelleyici günlük ilaçlar kullanmanız gerekecektir. Zaman geçtikçe bu ilaçlara daha az ihtiyaç duyacaksınız.

Reddetmeyi engelleyici bu ilaçlar bağışıklık sistemini zayıflattığından, kalabalık yerlerden bir süre uzak durmanız ve enfeksiyonu olan kişilerle temastan kaçınmanız gerekebilir. Soğuk algınlığı ilaçları gibi reçetesiz ilaçlar kullanmadan önce doktorunuza danışın. Bu ilaçlar reddetmeyi engelleyici ilaçlarla sorun yaşamanıza neden olabilir.

Ayrıca yeni organınızın nasıl çalıştığını görmek üzere, düzenli sağlık kontrollerinden geçmeniz ve kan tahlilleri yaptırmanız gerekecektir.

Organ naklinden sonra yaygın olarak depresyon görülür. Depresyonda olabileceğinizi düşünüyorsanız yardım alın. Depresyon ne kadar kısa sürede tedavi edilirse, kendinizi daha iyi hissetme süreniz de o kadar kısalır.

Yeni organınızı sağlıklı ve güçlü tutmak için, yaşam tarzınızda bazı değişiklikler yapmanız gerekebilir. Bu değişiklikler sağlıklı yemekler yemeyi, düzenli egzersiz yapmayı ve yeterince uyumayı kapsayabilir. Doktorunuz gereken herhangi bir değişikliği planlamanıza yardımcı olacaktır. Nakil koordinatörünüz ve yerel aile hakiminizle temasta kalmanız, ilaçlarınızı kullanmanız, doktor randevularınıza gitmeniz ve yaşam tarzınızda değişikler yapmanız önemlidir.

Kimler Organ Bağışlayabilir

Kimler Organ Bağışlayabilir

Birçok kişi organ bağışlayabilir. Organ bağışlamak istediğinizde, en yakın sağlık kuruluşundan bilgi alabilirsiniz.

Birçok kişi organlarını öldükten sonra bağışlamayı tercih eder, ama henüz hayattayken organ bağışlamak da mümkündür. Hayattayken organ bağışlayan kişilere “canlı bağışçı” adı verilir. Canlı bağışçı olmak üzere sağlıklı ve fiziksel olarak iyi durumda olmanız, diyabet veya yüksek tansiyon gibi uzun süreli hastalıklarınızın olmaması, akıl sağlığı sorunlarınızın bulunmaması ve 18 ila 60 yaşında olmanız gerekir.

Op. Dr. Erkan YILDIRIM

slm hocam ben manisa akhisardan yaziyom hocam doguşdan her iki akcigerim çalişmiyor .doktorlar akciger nakline yazilman gerikiyor diyorlar.adim ahmet ... devamı