Meşhur terli tişört deneyini hatırlıyor musunuz? 1995 yılında kadınlardan erkeklerin tişörtlerini koklaması istenildiğinde, doğum kontrol hapı kullanmayan kadınlar kendi genlerine daha az benzeyen bazı genlere sahip erkekleri tercih ettiler. Veriler gösterdi ki zıt kutuplar birbirini gerçekten çekiyordu. Bu deney 2008 yazında, genetiği iki kişinin birbirine karşı yüreklerinin pır pır edip etmeyeceğini tahmin etmek için İsviçreli bir şirkete ilham verdi. Geleneksel çöpçatanlar ve yeni çevrimiçi buluşma sitelerinde genetik eşleşme planları mevcut.

Bu genetik eşleşme programı yalnızca bir grup geni test ediyor: bağışıklık işlevinde temel rol oynayan insan lökosit antijenleri (HLA). Tişört deneyinden bir hipotez şu, farklı HLA’lara sahip çiftlerin çocukları daha çeşitli potansiyel bağışıklık tepkileri miras alır ve dolayısıyla hastalığa karşı daha dirençli olur. Başka bir hipotez, HLA’lar insanların, çok yakından ilişkili olabilecekleri çiftleşme partnerlerini elemelerini sağlar.

Genetik eşleşme programı uzun süreli çiftlerin HLA yapısını test etti ve onlara ayrıntılı anketler doldurttu. “Onlara ilişkilerini tutkulu bulup bulmadıklarını, cinsel ilişkinin kalitesini, ilk görüşte aşk olup olmadığını sorduk,” dedi şirketin kurucu ortağı. 270 çiftten genetik verilerle, şirket HLA kombinasyonlarına dayalı uyumluluğu öngörmek için bir algoritma elde etti. “Bu, bir partner seçerken düşünmediğiniz bir şey,” diyor nörobiyologlar. “Ama türleri hayatta tutmak için önemli bir evrimsel ilke.”

Şirket, genetik eşleştirmeyi halihazırda insanları yaş, ilgiler ve coğrafi konum gibi önemli sosyal faktörler bazında birleştiren şirketlere teklif ediyor. “Biyolojik açıdan, o ‘kıvılcım’ı tahmin etmekte kesin sonuçlar alıyoruz,” diyor şirketin kurucu ortağı.

Kavramın arkasında bilim tarafından herkes ikna olmuş değil. “HLA’nın, eş seçimi dediğimiz şeyde oynadığı rolün kapsamına gelince, çelişkili kanıtlar var,” diyor Oxford’da bir merkezin insan genetiği başkanı. Ama genetik eşleşme programı karşılıksız aşk acısı çekmeye bir şans vereceğini iddia ediyor. Şansınızı artırmak için bol bol tişört koklamaya ve koklatmaya da zaman ayırın.

Kaynak: Time