Glosofarinjeal nevralji dil, boğaz, kulak ve bademciklerde tekrarlanan şiddetli ağrı nöbetlerinin olduğu, birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar sürebilen bir durumdur.

Sebepler

Glosofarinjeal nevraljinin glosofarinjeal sinir adı verilen dokuzuncu kafa sinirinin tahrişinden kaynaklandığına inanılır. Belirtiler genelde 40 yaş üstündeki insanlarda başlar.

Çoğu vakada, tahrişin sebebi asla bulunmaz. Bu tür sinir ağrısının (nevraljinin) bazı olası sebepleri şunlardır:

  • Glosofarinjeal sinire baskı yapan kan damarları
  • Glosofarinjeal sinire baskı yapan kafatası tabanı büyümeleri
  • Glosofarinjeal sinire baskı yapan boğaz ve ağız tümörleri veya enfeksiyonları

Belirtiler

Belirtiler arasında dokuzuncu kafa sinirine bağlı bölgelerdeki şiddetli ağrı bulunur:

  • Burnun ve boğazın arkasında (nazofarenks)
  • Dilin arkasında
  • Kulakta
  • Boğazda
  • Bademcik bölgesinde
  • Gırtlakta (larenks)

Ağrı nöbetler halinde meydana gelir ve şiddetli olabilir. Genelde tek taraftadır ve iğne gibi hissedilir. Bu nöbetler günde birkaç kere meydana gelebilir ve kişiyi uykudan uyandırabilir.

Şunlar tetikleyebilir:

  • Çiğnemek
  • Öksürmek
  • Gülmek
  • Konuşmak
  • Yutkunmak

Komplikasyonlar

Ağrı şiddetli olduğunda nabız yavaşlayabilir ve bayılma meydana gelebilir.

Bu durumu tedavi etmek için kullanılan ilaçların yan etkileri olabilir.

Testler

Testler, kafatası tabanındaki tümörler gibi sorunları tespit etmek için yapılabilir. Testler şunlar olabilir:

  • Sinir hasarının sebeplerini aramak için kan testleri (şeker seviyesi)
  • Başın BT taraması
  • Başın MRI’si
  • Başın veya boynun röntgeni

Bazen MRI glosofarinjeal sinirde şişme (iltihap) gösterebilir.

Bir kan damarının sinire baskı yapıp yapmadığını bulmak için beyin arterlerinin resimleri şunları kullanarak çekilebilir:

  • Manyetik rezonans anjiyografi (MRA)
  • BT anjiyogramı
  • Arterlerin bir boyayla röngeni (konvansiyonel anjiyografi)

Tedavi

Tedavinin hedefi ağrıyı  kontrol etmektir. Aspirin ve asetaminofen gibi reçetesiz ağrı kesiciler glosofarinjeal nevraljiyi geçirmekte çok etkili değildir.

En etkili ilaçlar karbamazepin, gabapentin, pregabalin ve fenotoin gibi nöbet önleyici ilaçlardır. Amitriptilin veya nortriptilin gibi bazı antidepresanlar bazı kişilere yararlı olabilir.

Şiddetli vakalarda, ağrının tedavisi zor olduğunda glosofarinjeal sinirden baskıyı kaldırmak için ameliyat gerekebilir. Buna mikrovasküler dekomresyon adı verilir. Sinir kesilebilir de (rizotomi). Her iki ameliyatin genelde etkili odluğu düşünülür. Nevraljinin sebebi bulunursa tedavi altta yatan sorunu kontrol etmelidir.