• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskleri
• Hazırlık
• Bekleyebilecekleriniz
• Sonuçlar

Nedir

Nedir?

Göğüs röntgeni kalbinizin, akciğerlerinizin, kan damarlarınızın, kaburgalarınızın ve omurganızdaki kemiklerin görüntülerini gösterir. Eğer göğüs ağrısı ve nefes kesilmesi şikayetleriyle doktora ya da acil servise giderseniz çektireceğiniz bir göğüs röntgeni kalp yetmezliği, akciğer çökmesi, zatürree (pnömoni)  ya da kaburga kırığı olup olmadığının saptanmasına yardımcı olabilir.

Göğüs röntgeni ayrıca akciğerinizde toplanan sıvıyı ya da akciğer çevresinde meydana gelen boşlukları, kalp genişlemesi, amfizem, kanser ya da diğer sağlık sorunlarını da saptayabilir. Bazı kişilerin, sağlık sorunlarında iyileşme ya da kötüleşme olup olmadığını taramak için belli bir süre boyunca kişinin bir dizi göğüs röntgeni çektirmesi gerekebilir.

Geçmişte röntgen, bir film üzerine basılırdı. Şimdi ise hemen hemen her röntgen elektronik olarak incelenen ve depolanan dijital dosyalar haline geldi. 

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Göğüs röntgeni, radyografik muayenenin en yaygın olarak uygulandığı alandır. Doktorunuz, bir kalp ya da akciğer hastalığınız olduğundan şüpheleniyorsa genellikle, size ilk uygulanacak işlemlerin arasında göğüs röntgeni de olacaktır.

Göğüs röntgeni aşağıdakileri gösterebilir:

• Akciğerlerinizin durumu. Göğüs röntgenleri, akciğer kanserini ve akciğer enfeksiyonunu tespit edebilir. Ayrıca amfizem ya da kistik fibrozis gibi bazı kronik akciğer hastalıklarını da gösterebilir.
• Kalple ilişkili akciğer hastalıkları. Göğüs röntgenleri, akciğerinizdeki kalp sorunlarından kaynaklanan değişiklikleri ya da anormallikleri ortaya çıkarabilir. Örneğin, konjestif kalp yetmezliği sonucunda akciğerlerinizde sıvı toplanabilir (pulmoner ödem ya da akciğer ödemi).
• Kalbinizin büyüklüğü ve şekli. Kalbinizin büyüklüğünde ve şeklinde gerçekleşen değişiklikler; kalp yetmezliği, konjenital (doğuştan) kalp hastalıkları, kalp çevresinde sıvı birikimi (perikardiyal efüzyon) ya da kalp kapakçığında meydana gelen bir veya daha fazla sorun gibi çeşitli sağlık durumlarına işaret edebilir.
• Kan damarları. Kalbinizin yakınındaki geniş kan damarlarının –aort ve pulmoner arterler ve damarlar– ana hatları röntgende göründüğü için, aort anevrizmalarını ya da diğer damar problemlerini ortaya çıkarabilir.
• Kalsiyum tortuları. Göğüs röntgeni, kalbinizde ve kan damarlarınızda bulunan kalsiyumu saptayabilir. Kalsiyumun varlığıysa kalp kapakçıklarında, koroner arterlerde, kalp kaslarında ya da kalbi çevreleyen koruyucu kesede hasara işaret edebilir. Akciğerlerinizde kalsiyum tortusu olması, eski ve iyileşmiş enfeksiyondan ya da daha ciddi bir hastalıktan kaynaklanabilir.

Riskleri

Riskleri

Göğüs röntgeni sebebiyle, özellikle de düzenli röntgen çektiriyorsanız radyasyona maruz kalmak konusunda endişeli olabilirsiniz. Ancak göğüs röntgenindeki radyasyon miktarı oldukça düşüktür, hatta çevredeki doğal radyasyon kaynakları sebebiyle maruz kaldığınız miktardan bile daha azdır.

Röntgen teknologları ve radyologlar, çoklu röntgen gerekli olursa, mümkün olan en düşük radyasyon dozu kullanır ve koruyucu bir kurşun önlük giymenizi sağlarlar.

Hamile olan ve hamile olma ihtimali olan kadınlar, doktorlarını ve röntgen teknisyenlerini mutlaka bilgilendirmelidirler. Her ne kadar gebeliğiniz esnasında genel olarak X-ışınlarından uzak durmanız gerekse de, pelvis ya da karın bölgenizi örten kurşun bir önlük bebeğin maruz kalacağı radyasyon miktarını azaltabilir.

Hazırlık

Nasıl Hazırlanacaksınız?

Göğüs röntgeninden önce genellikle, belden yukarıdaki kıyafetlerinizi çıkarırsınız ve bir muayene önlüğü giyersiniz. Belden yukarıda eğer takılarınız varsa, onları da çıkarmanız gerekir. Çünkü kıyafetler ve takılar röntgen görüntülerini engelleyebilir veya bozabilir.

Bekleyebilecekleriniz

Ne Bekleyebilirsiniz?

İşlem esnasında vücudunuz, röntgen kamerasıyla dijital röntgen kaydedici arasına yerleştirilir. Göğsünüzün önden ve yandan görüntülerinin alınabilmesi için, farklı pozisyonlar almanız istenebilir.

Önden çekim esnasında röntgen filmini ya da dijital kaydediciyi içeren plakanın önünde durursunuz. Kollarınızı iki yanınızda tutar ve omuzlarınızı ileri çıkarırsanız. Derin bir nefes alırsınız ve röntgen görüntüleri çekilirken birkaç saniye nefesinizi tutarsınız. Derin nefes aldıktan sonra nefesinizi tutmak, görüntüde kalbinizin ve akciğerlerinizin daha net görünmesine yardımcı olur.

Yandan çekimler esnasında yan döner, bir omzunuzu tabakaya yerleştirir ve kollarınızı başınızın üstüne kaldırırsınız. Tekrar, derin bir nefes alır ve çekim esnasında nefesinizi tutarsınız.

Röntgen çekimi genellikle ağrısızdır. X- ışınları vücudunuzdan geçerken hiçbir şey hissetmezsiniz. Eğer ayakta durmakta zorlanıyorsanız röntgeniniz siz otururken ya da yatarken de çekilebilir.

Sonuçlar

Sonuçlar

X-ışınları, vücut yapılarından ve dokulardan farklı hızlarda geçerler. Kemik oldukça yoğun bir yapıdır ve radyasyonun çoğunun geçişini engeller, bu nedenle filmdeki kemik görüntüleri beyaz görünür. Kalbiniz de radyasyonun bir kısmının geçişini engellediği için, filmde açık renkli bir alan olarak görünür. Akciğerler hava ile doludur, bu nedenle radyasyonun çok azının geçişini engellerler ve koyu renkli görüntüler oluştururlar.

Bir radyolog –röntgen ve diğer görüntüleme muayenelerini yorumlama üzerine uzmanlaşmış bir doktor– herhangi bir kalp problemi, kalp çevresinde sıvı birikimi, kanser, zatürree ve diğer akciğer hastalıkları ya da diğer sağlık sorunlarına dair işaretler arayarak görüntüleri analiz eder.

Doktorunuz sonuçları ve hangi tedavilerin uygulanacağını ya da başka testlerin gerekli olup olmadığını size iletecektir.