• İçindekiler
• Nedir
• Belirtileri
• Nedeni

Nedir

Hızlı konuşma (taşifemi olarak da bilinir) çabuk konuşma hızı, değişken ritim, kötü söz dizimi veya dil bilgisi ve cümle ile ilişkisi olmayan kelime veya kelime grupları nedeniyle dinleyiciler için anlaması güç konuşma ile karakterize edilen bir konuşma ve iletişim bozukluğudur.

Hızlı konuşma son kırk yıldır tanımlanma sürecindedir. Hızlı konuşmanın yakın zamandaki tanımı şu şekildedir:

Hızlı konuşma dinleyici için anormal derecede hızlı, düzensiz veya her ikisi olarak da karakterize edilen bir akıcılık sorunudur (ölçülen hece hızı normal limitleri geçmese de). Bu hız anormallikleri aşağıdaki belirtilerin bir veya daha fazlasında daha fazla ortaya çıkar:

(a) çoğunluğu kekeleme sorunu bulunan kişiler için tipik olmayan aşırı sayıda tutukluk;

(b) sürekli olarak duraksama ve sözdizimsel ve anlamsal kısıtlamalara uygun olmayan bütünsel motifler;

(c) özellikle birden fazla hece içeren kelimelerde olmak üzere sesler arasında uyumsuz (genellikle aşırı) derecelerdeki eşsöyleyiş.

Belirtileri

Hızlı konuşma sorunu bulunan kişilerin kısa bir dikkat süresine ihtiyacı olur ve bu kişiler konsantrasyon zayıflığı, kötü organize düşünme, dinleme yeteneksizliği ve bir kişinin konuşmasının anlaşılmaz olmasına karşı dikkat eksikliği yaşar.

Hecelerin yerlerini karıştırma, sözcükleri uygunsuz kullanma, gaflar ve Freud sürçmesi hızlı konuşma örnekleridir. Genel bir terim olarak kekeleme genellikle kekeleme konuşma bozukluğundan çok hızlı konuşma bozukluğu anlamına gelir. Hızlı konuşma normal spikerler tarafından ortaya konabilir ve genellikle kekeleme olarak görülür – bu durum özellikle spiker gergin ise ortaya çıkar. Gergin bir konuşma kekelemeden çok hızlı konuşmaya benzer.

Hızlı konuşma bazen kekeleme ile karıştırılır. Bu iki iletişim problemi de normal konuşma akışını bozar. Bununla birlikte kekeleme genellikle konuşma bozukluğu olarak analiz edilirken hızlı konuşma bir dil bozukluğudur. Diğer bir deyişle kekeleyen kişinin uyumlu düşünce motifi vardır; fakat bunları söyleyemez. Hızlı konuşan kişi ise tam aksine düşünceleri kelimelere dökmede sorun yaşamaz; fakat düşünceler konuşma esnasında altüst olur. Hızlı konuşma sadece konuşmayı etkilemez ve aynı zamanda düşünce düzenini, yazı yazmayı, bilgisayarda yazmayı ve iletişimi de etkiler.

Kekeleyen kişiler genellikle konuşmaya başlarken ilk seslerde akıcı değildir ve ifadelerinin sonuna doğru daha akıcı hale gelirler. Hızlı konuşan kişiler ise tam aksine ifadelerinin başında en açık şekilde konuşurlar; fakat bu kişilerin konuşma hızları artar ve ifadelerinin sonuna doğru anlaşılabilirlikleri azalır.

Kekeleme aşırı gerilen konuşma üreten kaslar gibi çaba gerektiren davranış ile karakterize edilir. Hızlı konuşma aksine çaba gerektirmez.

Hızlı konuşma aynı zamanda özellikle düşük veya bozuk r ve l sesleri ve hızlı başlayan ve mırıldanmaya dönüşen monoton olmak üzere geveleyerek konuşma ile de karakterize edilir.

Hızlı konuşan kişiler aynı zamanda özellikle fikir ve boşlukları kötü entegre eden yayılmalı ve düzensiz el yazısı olmak üzere okuma ve yazma bozukluklarına da sahip olurlar. Hızlı konuşma sorunu olan bir kişi bu konu ile ilgili olan hislerini şu şekilde tanımlıyor:

“

Bu rahatsızlık nedeniyle şunları hissediyorum: 1) Tek seferde aklımdan yaklaşık 20 düşünce geçiyor ve bunların hepsini açıklama gereği duyuyorum 2) Önemli bir noktaya değinirken kişinin anlayabilmesi için aniden söylemem gereken bir şey aklıma geliyor ve daha önce söylediğim bir şeyi tekrarlamak için kendimi durdurma gereği duyuyorum 3)Doğru bir şekilde söyleyebilmek için sürekli olarak üzerinde çalıştığım cümleleri gözden geçiriyorum.

”

Başka bir hasta da şunu demiştir:

“

Normal konuşma hızının üzerinde konuştuğumu fark etmiyorum bile ve birisi bana hızlı konuştuğumu söylediğinde gerçekten şaşırıyorum. Ben ne dediğimi anlayabiliyorum ve kafamda söylediklerim oldukça sabit ve yavaş; fakat konuştuğum kişiler benimle aynı şekilde düşünmüyor ve çoğu zaman daha yavaş konuşmama ve beni anlayabilecekleri bir hızda söylediklerimi tekrar etmem isteniyor.

”

Bir internet destek grubundaki hızlı konuşma problemi bulunan başka bir hastanın yazdıkları:

“

Kelimeleri söylerken acele ediyorum ve genellikle kelimeleri telaffuz etmek de zorlanıyorum ve/veya ağzımda geveliyorum -ve sonuç olarak çoğu zaman yavaşlamam, konsantre olmam ve kendimi tekrar etmem gerekiyor.

”

 

“

Cümlelerime kelimeler ekliyorum; örneğin çoğunlukla bir şey açıklarken veya birisine dün ne yaptığımı anlatırken “gibi” kelimesini ekliyorum. Bu gerçekten çok can sıkıcı olmaya başladı ve kendimi durduramıyorum. “Gibi” kelimesini kullanmamaya çalıştığımda duraklıyorum ve fiziksel olarak konuşamıyorum.

”

Nedeni

İlişkili Sağlık Sorunları Hızlı konuşma genellikle dil gelişiminde gecikme, dil bozuklukları, öğrenme güçlükleri ve dikkat eksikliği bozukluğu ile karıştırılabilir. Dikkat eksikliği bozukluğu ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu bulunan kişiler dikkatsiz olma, acelecilik, çabuk öfkelenme ve sabırsızlık gibi hızlı konuşma problemi olan kişiler ile birçok aynı belirtiyi paylaşabilir.