• İçindekiler
• Nedir
• Sebepleri
• Belirtileri
• Testleri
• Tedavisi

Nedir

İris İltihabı

İris yuvarlak ve göze rengini veren pigmentleri içeren zardır, irisin merkezinde bulunan açıklıksa gözbebeğidir.

İris, net görebilmemiz için gözbebeğinden giren ışık miktarını ayarlayan kaslı bir yapıdan oluşur. İris bu görevi, parlak ışıkta gözbebeğini küçülterek, loş ışıktaysa büyüterek yerine getirir.

Bazı kişilerde iris iltihaplanabilir. Bu, iritis olarak adlandırılır.

Sebepleri

Sebepler

İritis bir travma (travmatik iritis) ya da travmatik olmayan nedenler sonucunda gerçekleşebilir. Ama pek çok vakada iritise yol açabilecek hiçbir neden bulunamamıştır.

• Gözün künt travmalara maruz kalması travmatik iris iltihabına yol açabilir.
• Travmatik olmayan iritis çoğunlukla, ankilozan spondilit, Reiter sendromu, sarkoidoz, iltihabi bağırsak hastalığı ve psoriyazis (sedef hastalığı) gibi bazı hastalıklarla bağıntılıdır.
• İritisin enfeksiyon sebepleri; Lyme hastalığı, tüberküloz (verem), toksoplasmosis, sifiliz (frengi), herpes simpleks (uçuk) ve herpes zoster (zona) virüsleridir.

Belirtileri

Belirtiler

İritis genellikle hızlı gelişir ve tek gözü etkiler. Aşağıdaki belirtilerin biri ya da hepsi görülebilir:

• Gözde ya da alın bölgesinde ağrı
• Parlak ışığa maruz kalındığında kötüleşen göz ağrısı
• Gözlerde, özellikle de iris çevresinde kızarıklık
• Gözbebeğinde küçülme ya da biçimsizleşme
• Bulanık görme
• Baş ağrısı

Ne Zaman Doktora Gitmeli

Aşağıdaki iritis belirtilerinden her hangi biri görüldüğünde bir oftalmologa (göz uzmanı) başvurulmalıdır. 

• Parlak ışıkla bağlantılı ağrı da dahil, göz ağrısı
• Bulanık görme
• Gözde, özellikle de irisin çevresinde kızarıklık 

Eğer göz doktorunuza ulaşamazsanız, tıbbi yardım almak için bir hastanenin acil servisine başvurun. 

İritis Hakkında Doktorunuza Soracaklarınız

Eğer size iritis teşhisi konulduysa doktorunuza şu soruları yöneltmek isteyebilirsiniz: 

• Gözde kalıcı hasar olduğuna dair bir belirti var mı?
• Kalıcı görme bozukluğuna dair bir işaret var mı? 
• Gözüm iyileşirken hangi belirtiler görülür?
• Bir dahaki muayeneye kadar hangi belirtiler görülürse sizi aramalıyım?  

Testleri

Teşhis ve Testleri

İritis teşhisi, yarık lamba mikroskobuyla (göz muayenesi için tasarlanmış bir mikroskop)  gözün muayene edilmesi sonucunda konulur. Göz uzmanı böylece, gözde üretilen, göz sıvısındaki hücreleri (beyaz kan hücreleri) ve flare yapısını (protein parçacıkları) inceleyebilir.

İritis tanısı konulmasında yardımcı olacak iki fiziksel muayene şekli daha vardır. Bunlar:  

• İritisle bağıntılı ağrıyı lokal anestezi hafifletmez. 
• Normal ve etkilenmemiş göze verilen parlak ışık, eğer iritis varsa etkilenmiş gözde ağrıya neden olur. Çünkü tek göze ışık verilmesi, her iki göz bebeğinin de küçülmesine neden olur. Zarar görmüş irisin hareketi de ağrıya yol açar.  

Tedavisi

Evde Tedavi

İritis vakalarında, göz doktorunuzun muayene etmesi ve akabinde de reçeteli ilaç tedavisine başlanması, yani tıbbi yardım almak çok önemlidir.

• İlaçlarınızı aynen reçete edildiği biçimde kullanın. 
• Eğer ışık göz ağrısını artırıyorsa koyu camlı gözlük takın. 
• Sıkıntılarınızı azaltmaya yardım edecek; asetaminofen ve iltihap gidericiler gibi hafif ağrı kesiciler kullanın.

Tıbbi Tedavi

İritis tedavisinde, göz ağrısını azaltmaya yardımcı olabilecek ve iyileşmeyi sağlayacak göz damlası kullanılabilir. 

İlaçlar 

Eğer iritise, bulaşıcı bir ajan (virüs veya bakteri) neden olmadıysa doktorunuz steroid göz damlaları yazabilir. Steroid göz damlaları iris iltihabını azaltmaya yardımcı olur. Eğer göz bir hafta içinde düzelmezse göz doktorunuz steroid haplar yazabilir ya da göz çevresine steroid iğne yapılmasını öngörebilir. Tedavinin süresi hastalığın şiddetine ve gözün tedaviye nasıl yant verdiğine bağlıdır. 

Takip

Bütün iritis vakalarında göz uzmanınızın tedavi sonrası takip zorunludur. Travmatik olmayan vakalarda göz doktorunuz, iritisin başka hastalıklarla ilişkili olup olmadığını değerlendirecektir. 

Seyri

Travmaya bağlı iritis genellikle bir iki hafta içinde yok olur. Travmatik olmayan iritisin düzelmesiyse haftalar, bazen de aylar alabilir. 

İritisin enfeksiyon sebepleri, enfeksiyonun tedavisi için alınan tedbirleri belirleyecektir.

Bazı iritis vakaları (sarkoidoz ya da ankilozan spondilit gibi sistemik hastalıklarla ilişkili olanlar)  kronik ya da tekrarlayıcı olabilir.