Bir kabus genelde çocuğa yönelik hayali bir tehdit veya tehlike içeren kötü bir düştür. Çocuk, düşünde korkutucu bir durum veya bir tehlike görür. Kabuslarda canavarlar, hayaletler, hayvanlar, kötü insanlar gibi imgeler ve temalar bulunabilir. Kontrolü yitirmek, yaralanma korkusu yaygın temalardır. Çocuklar kabus görürken genelde hareket etmez veya çığlık atmazlar. Çocuk uyandığında sakinleşir ve düşün ne hakkında olduğunu hatırlar.

Kabuslar gece korkularından farklıdır. Gece korkuları olan çocuklar aşırı panik anları yaşarlar. Kafaları karışır, çığlık atar veya hareket ederler. Bir gece korkusu anında çocuğu uyandırmak çok zordur ve çocuk genellikle korkuya neden olan rüyayı hatırlamaz.

Birçok çocuk zaman zaman kabus görür, fakat özellikle okul öncesi çocuklarda (3 ila 6 yaş arası) yaygındır. Çünkü bu yaş normal korkuların geliştiği ve çocukların hayal gücünün çok etkin olduğu yıllardır. Araştırmalar gösteriyor ki 3 ila 6 yaşındaki çocukların yarısı kadar yüksek bir oranı hem kendi hem de anne babalarının uykularını bölen kabuslar görür. Kabus bozuklukları çocuğun uykusunu çeşitli defalar bölen ve gündelik hayatta strese ve sorunlara neden olan korkutucu ve nahoş rüyaları içerir. Çocuklar kabustan dolayı uyandığı zaman, nerede olduklarının farkına varırlar ve rahatlatılmaya ihtiyaç duyarlar. Sonuçta, bu çocuklar genelde anne ve babalarını uyandırırlar.

Uyku iki aşamaya ayrılmıştır: hızlı göz hareketleri (REM) ve hızlı olmayan göz hareketleri (REM dışı). REM ve REM olmayan uykular 90 ila 100 dakikalık sürelerle birbirlerini takip eder. Düşlerin çoğu REM uykusunda görülür. Kabuslar genelde REM uykusunun ve düş görmenin en yaygın olduğu gecenin ortasında veya sabah erken saatlerde meydana gelir.

Sebepleri

Kabusların tam olarak nasıl ve niçin meydana geldikleri bilinmiyor. Fakat çok yorgun olmak, uykusunu alamamak, düzensiz uyku rutinine sahip olmak, stresli veya endişeli olmak kabus görme riskini artırır. Kabuslar çocuğun gelişiminin erken aşamalarıyla ilişkili olabilir. Birçok kabus hayatımızdaki normal değişimlerle baş etmeyle ilgilidir. Çocuklar için kabuslar okula başlamak, yeni bir mahalleye taşınmak veya evlilik ve boşanma gibi olaylar yaşamakla ilişkili olabilir.

Bazı genetik ve psikolojik faktörler de kabuslara neden olabilir. Kabus gören çocukların yaklaşık %7’sinin ailesinde de aynı sorun görülür (kardeşleri veya anne ve babaları da kabus görmüştür). Bazı çocuklarda kabus yaygındır, özellikle zihinsel gerilik, depresyon ve beyni etkileyen bazı hastalıkları olan çocuklarda. Kabuslar ayrıca ateşlenmelerle ilişkili de olabilir. Bazı ilaçlar, tedavi sırasında veya tedavi bittikten sonra korkutucu rüyalara neden olabilir. Gün içinde meydana gelen stresli olaylar, çatışmalar çocuğun uykusunu etkileyerek kabuslara neden olabilir. Ayrıca bir travmadan sonra da kabuslar yaşanabilir. Bu kabuslar travma sonrası stres bozukluğuyla ilişkili olabilir.