Nedir

Karaciğer yetmezliği, tekrar düzeltilemeyecek şekilde karaciğerin önemli bir bölümünü hasar gördüğünde ve çalışması artık mümkün olmadığı zaman ortaya çıkar. Karaciğer yetmezliği, acil tıbbi bakım gerektiren yaşamı tehdit eden bir durumdur. Çoğu kez, karaciğer yetmezliği, yavaş yavaş ve uzun yıllar boyunca oluşur. Ancak, akut karaciğer yetmezliği gibi daha nadir durumların (48 saat gibi kısa zamanda) hızla oluştuğu ve başlangıçta tespit etmenin zor olabileceği bilinir.

Sebepler

Kronik karaciğer yetmezliğinin en yaygın sebepleri (karaciğer aylar ve yıllarca düzgün çalışmaz ) şunlardır:
  • Hepatit (karaciğer iltihabı)  B
  • Hepatit (karaciğer iltihabı)  C
  • Uzun süreli alkol tüketimi
  • Siroz
  • Aşırı demir yükünden kaynaklanan hastalık. (Vücudun çok fazla demir emmesine ve depolamasına sebep olan kalıtsal bir hastalıktır.)
  • Beslenme bozukluğu
Karaciğer düzenli çalışmadığında, akut karaciğer yetmezliğine yol açan sebepler genelde farklıdır. Bunlar aşağıda belirtilmiştir.
  • Aşırı dozda alınan asetaminofen  
  • Hepatit A, B ve C dahil virüsler(özellikle çocuklarda)
  • Belirli ilaçlara ve bitkisel ilaçlara olan tepkiler.
  • Zehirli yabani mantarların yenmesi.

Belirtiler

Karaciğer yetmezliğinin ilk belirtileri genelde birçok sebepten kaynaklanabilir. Bu nedenle, karaciğer yetmezliğini teşhis etmek başlangıçta zor olabilir. İlk belirtileri şunlardır:
  • Mide bulantısı
  • İştah kaybı
  • Bitkinlik
  • İshal
Ama karaciğer yetmezliği ilerledikçe belirtiler, acil bakım gerektiren daha ciddi hale gelir. Bu belirtiler şunlardır:
  • Sarılık
  • Kolay kanama
  • Karında şişkinlik
  • Ruh oryantasyon bozukluğu veya  nörolojik bozukluk (hepatik ensefalopati olarak da bilinir)
  • Uykulu olma
  • Koma 

Tedavi

Yeterince erken teşhis edildiği takdirde, aşırı doz asetaminofenin neden olduğu akut karaciğer yetmezliği, bazen tedavi edilebilir ve etkileri tersine çevrilebilir. Aynı şekilde, eğer bir virüs karaciğer yetmezliğine sebep olursa, virüs normal seyrine dönünceye kadar) belirtilerin tedavisi için hastanede destekleyici bakım sağlanabilir. Bu vakalarda, karaciğer kendiliğinden iyileşir. Uzun dönem kötüleşmenin sonucu olan karaciğer yetmezliği için, ilk tedavinin amacı, karaciğerin hangi parçası olursa olsun hala işlerliğini korumasını sağlamaktır. Bu mümkün değilse, bir karaciğer nakli gereklidir. Neyse ki, karaciğer nakli çoğu kez başarılı olan olağan bir yöntemdir.
  • Hepatit A ya da B’yi engellemek için, hepatit iğnesi ya da immünoglobülin yaptırın.
  • Tüm yiyecek gruplarından düzgün beslenme tercih edin.
  • Alkolü makul ölçülerde alın. Asetaminofen alırken alkol almayın.
  • Düzgün temizlik uygulayın. Mikroplar elle yayıldığı için, tuvaletten sonra ellerinizi yıkamaya dikkat edin. Aynı zamanda yemeğe dokunmadan önce ellerinizi yıkayın.
  • Kana ya da kan ürünlerine dokunmayın.
  • Diş fırçanız ve tıraş bıçağınız dahil hiçbir özel banyo malzemenizi kimseyle paylaşmayın.
  • Dövme ya da piercing yaptırmayı düşünüyorsanız, steril ortamda ve tüm aletlerin mikropsuz olmasına dikkat edin.
  • Seks yaparken korunmak için prezervatif kullanmaya dikkat edin.
  • Eğer yasa dışı olarak, damardan uyuşturucu alıyorsanız, kimseyle iğnelerinizi paylaşmayın.    

Uzm. Dr. Tarık TURFAN

Merhabalar doktor bey.18 yaşındayım karaciğerimde yağlanma varmış bir hafta sonra ultrason vs bazı testlere giricekmişim.1 hafta önce alkol aldım ve d... devamı