Nedir

Katarakt göz bebeğinin arkasındaki doğuştan var olan doğal merceğin (lens) görmeyi düşürecek derecede şeffaflığını kaybederek matlaşmasıdır.

Sağlıklı bir gözde mercek (lens) saydamdır, ışığın doğrudan retinaya ulaşmasını sağlar. Keskin ve net bir görüntü oluşturur.

Kataraktlı mercekler (lens) görmeyi engelleyerek sanki bir buzlu camdan dışarıya bakar gibi objelerin netliğini ve renkleri seçemez.

Nedenleri

Kataraktın oluşum nedenleri nelerdir?

En sık görülen katarakt tipi gözün yaşlanmasıyla ilişkilidir

Aile hikayesi

Şeker hastalığı

Göz yaralanmaları

Kortizon gibi ilaçlar

Göz içi iltihaplanmaları

Uzun süre korunmadan güneşte kalma

Önceden geçirilmiş göz cerrahileri

Belirtileri

Kataraktın Belirtileri Nelerdir?

Görmede yavaş yavaş azalma

Işığa hassasiyet, kamaşma

Çift görme

Okuma zorluğu

Gece görüşün bozulması

Renklerde soluklaşma veya sararma

Gözlük numaralarının sık değişmesi

Çeşitleri

Katarakt çeşitleri nelerdir?

Katarakt lensin bulanıklaşması şeklinde oluşur. Kataraktın gelişmesi yıllar alabilir ya da kısa bir sürede gerçekleşebilir. Katarakt iki gözde farklı oranda gelişebilir.

Nükleer katarakt: En içteki nükleusun (çekirdeğin) kesifleşmesi.

Kortikal katarakt: Lensin dış yüzeyinin kesifleşmesi.

Kortikonükleer katarakt: Lensin dış yüzeyi ve içteki nükleusun kesifleşmesi.

Arka kapsül katarakt: Lensin arka kapsülüne yakın kısmının kesifleşmesi.

Matür katarakt: Lensin tamamının kesifleşmiş şekli.

Nigra katarakt: Kataraktın en sert şekli.

Teşhis

Tanı ve tetkik yöntemleri nelerdir?

Rutin göz muayenesi ile tanı konulabilir

Görme keskinliği muayenesi

Gözbebeğinin büyütülmesi

Biyomikroskopik muayene ile teşhis edilir

Ameliyat Öncesi

Katarakt ameliyatı öncesi yapılan ölçümler

Göz içine yerleştirilecek olan lensin numarası (Dioptirisi) muayene sırasında hesaplanır (Biyometri).

Ameliyat sonrası net görmenin sağlanması açısından önemlidir.

Göze yerleştirilecek intraocular lensin (IOL) hesaplanması IOL Master (Optik Biyometri) ya da A-Scan (Ultrasonik Biyometri) cihazlarıyla yapılır. Ön-arka uzunluk, korneal eğim ve ön kamera derinliği ölçülür.

Erken tedavi önemli mi?

Kişinin görme şikayeti ortaya çıktığı zaman ameliyat yapılır. Beklemeye gerek yoktur. Beklemek cerrahiyi zorlaştırır.

Ameliyat öncesi nelere dikkat edilmelidir?

Aspirin ve benzeri kan sulandırıcı ilaçlar ameliyattan önce doktorunuza danışılarak uygun süre öncesinde kesilmelidir.

Ameliyat saatinize göre doktorunuza danışarak genel veya lokal anestezi şartlarına uygun yemek yiyiniz.

Diabet, hipertansiyon, astım vb. gibi sistemik hastalıklar için kullanılan ilaçlar ameliyat günü kesilmemelidir. İnsülin dozuna, oral antidiabetik tedaviye, diyete uymaya her zamanki gibi devam edilmelidir. Ameliyat günü sistemik olarak kullandığınız ilaçlarınızı yanınızda getiriniz. Doktorunuzu mutlaka mevcut hastalıklarınız, ilaçlarınız, geçirmiş olduğunuz ameliyatlar ve varsa alerjiniz konusunda bilgilendiriniz.

Ameliyat günü yüzünüzü iyice yıkayınız ve makyaj yapmayınız, losyon ve parfüm kullanmayınız.

Ameliyat sırasında size verilecek ameliyat kıyafetini giyeceksiniz.

Yanınızda refakatçi bulundurunuz.

Tedavisi

Katarakt nasıl tedavi edilir?

Kataraktın ilaçla tedavisi yoktur. Tek tedavisi cerrahidir. Modern tekniklerin gelişimi ile günümüzde katarakt operasyonları iğnesiz, narkozsuz ve ağrısız sadece gözü uyuşturan damlalarla olur ve kişi aynı gün evine dönebilmektedir.

Fako Tekniği

Fako Tekniği Türkiye''de ilk olarak 1990 yılında Op. Dr. SİNAN GÖKER tarafından uygulanmıştır. İstanbul Cerrahi Hastanesi''nde gerçekleştirilen katarakt ameliyatlarında, dünyanın en güvenilir ve en kaliteli göz içi merceği olan FDA (Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi) onaylı mercekler takılmaktadır. Fako Yöntemi Ameliyat tekniklerinden en yenisi ve emniyetlisi FAKO denilen FAKOEMİLSÜFİKASYON yöntemidir.

Göze küçük bir tünel açılarak, ultrasonik dalgalar oluşturan cihazın ucu ile katarakt (lens) parçalanarak emilir. Çıkarılan merceğin (lensin) yerine önceden numarası hesaplanmış özel bir maddeden yapılan yapay mercek (lens) yerleştirilir. Multifokal göz içi lensleri ile ameliyattan sonra uzak ve yak?n gözlüğü kullanmadan net görmek mümkün! Hastanemizde 2004 yılından bu yana kullandığımız yeni teknoloji multifokal göz içi lensleri sayesinde kişi ameliyat öncesi kullandığı uzak ve yakın gözlüklerinden de kurtulmaktadır.

Ameliyat

Ameliyat nasıl olacak?

Ameliyatınız özel bir durumunuz yoksa lokal anestezi ile (damla ile) yapılacaktır, doktorunuzla iletişim halinde olacaksınız, söylemek istediğiniz herhangi bir şey olursa doktorunuza o anda iletebilirsiniz.

Ameliyatınız fako yöntemi (lazer) ile dikişsiz olarak gerçekleştirilecektir.

Ameliyat sırasında başınızı veya gözünüzü çok kısa bir süre için hareket ettirmeyiniz.

Ameliyat sonrasında çok kısa bir süre dinlenip evinize gidebilirsiniz.

Fako Ameliyat

Adım Adım Fako Ameliyatı

1. Gözün kornea tabakası ile beyaz bölgesinin (skleranın) birleştiği noktadan 3 mm''lik özel bir kesi oluşturulur.

2. Operasyonda fakoemülsifikatör (fako) denilen ultrasonik ses dalgaları kullanılır. Bu alet önce kataraktı parçalar sonra içine emerek parçalanan kataraktı temizler.

3. Özel bir maddeden yapılmış olan suni lens 3 mm''lik kesiden gözün içine yerleştirilir. Bu lens gözde reaksiyon yapmayacağı bilimsel olarak kanıtlanmış özel bir maddeden yapılmıştır.

4. Artık operasyon bitmiştir. Herhangi bir dikiş koymaya gerek kalmaksızın hastanın operasyonu tamamlanır, yaklaşık 1 saat sonra evine dönebilir.

Kataraktı olan hastaların ayrıntılı muayenesi sonrasında gözlerinin yapısı uygunsa bu lensler katarakt ameliyatı esnasında göz içerisine yerleştirilir. Her hastanın gözü bu tip bir ameliyata uygun olmayabilir. Kataraktı olan hastaların mesleki konumu, yaşı, sosyal aktivitesi, okuma alışkanlığı ve entelektüel düzeyi hasta seçiminde önem taşımaktadır.

Kataraktlı olup gözlüğü yaşantılarından tamamen çıkartmak isteyen kişiler multifokal lensler sayesinde günlük rutin işlerini gözlüksüz yapabilecek hale gelmektedir.

Doğru mercek seçiminde ameliyat öncesi yapılan mercek numarası ölçümleri önemlidir.

Önceden geçirmiş olduğunuz excimer lazer cerahisi katarakt ameliyatı için engel değildir. Katarakt ameliyatı sonrası refraksiyon kusuru kalırsa da önceden yapılmış olan tetkikler doğrultusunda gözünüz uygunsa excimer lazerle tedavi edilerek uzak ve yakında net görüş sağlanır.

İyileşme Süreci

İyileşme Süreci

Ameliyattan sonra geçen süre, ameliyatın zorluğuna, kataraktın sertliğine bağlı olarak değişir.

Genellikle yumuşak kataraktlarda çok daha hızlı bir düzelme olurken, çok sert bir kataraktın hem ameliyat, hem de düzelme süresi biraz daha uzundur.

Ameliyat Sonrası

Ameliyat sonrasında nelere dikkat edilmelidir?

Hiçbir şekilde ameliyatlı gözünüzü ovuşturmayın ve baskı uygulamayın.

Başlangıçta geceleri bir göz bandını koruyucu olarak kullanabilirsiniz. Ameliyatlı gözünüzün bulunduğu taraf üzerine yatmayın.

Ameliyatlı göz, su ve sabunla temas etmemelidir. Bu nedenle ilk 1 (bir) hafta saçınızı kendiniz yıkamayın, başınızı arkaya eğerek başkasına yıkatıp kurulatın.

Eğer dışarı çıkacaksanız, rüzgarlı ve güneşli havalarda koruyucu gözlük ve göz bandajı kullanın.

Ağır bedensel hareketlerden kaçının, ağır yük kaldırmayın ve taşımayın. Eğer muhakkak eğilecekseniz, başınızı ve vücudunuzu öne eğerek değil, dizlerinizi bükerek eğilin.

Yüzme, dalma ve diğer su sporlarını ne zaman tekrar yapabileceğinizi göz doktorunuza danışın.

Doktorunuz kontrollerden sonra size onay vermeden otomobil kullanmayın.

En önemlisi, ameliyat sonrası doktorunuzun önerdiği ilaçları zamanında kullanın ve kontrollere mutlaka zamanında gidin.

Ameliyattan ortalama 3 (üç) hafta sonra, gerekirse kullanabileceğiniz bir gözlük göz doktorunuz tarafından reçete edilir.

Ameliyat sonrası damlalar nasıl kullanılmalıdır?

Damla konulmadan önce eller iyice yıkanmalıdır.

Ameliyat sonrası doktorunuz size 2 farklı damla kullanmanızı önerdiyse, her iki damla 10 dakika aralıkla damlatılır.

Damla konulmadan önce şişenin çalkalanmasında fayda vardır.

Damla koyarken yukarıya doğru bakılıp alt kapağınızı aşağıya doğru çekerek göz kapağının içine doğru, damlanın ucu göze değdirilmeden konulmalıdır.

Damlalara gündüz boyunca devam edilmelidir, gece uyurken kalkıp damla konulmasına gerek yoktur.

Size verilen bilgilendirme formuna göre damla saatlerine uyunuz.

Doğumsal (konjenital) kataraktlar

Tanı konulduğunda en kısa zamanda ameliyat edilmelidir.

Doğumsal olarak bebeklerde de katarakt görülebilir. Doğumsal kataraktı, ancak çok dikkatli aileler ve çocuk doktorları fark edebilir.

Hastanemizde doğan tüm bebekler göz doktorları tarafından muayene edilmektedir.

Sık Sorulanlar

Katarakt Hakkında Sık Sorulan Sorular

İki göz aynı anda ameliyat ediliyor mu?

Hayır. İlk önce tek gözün ameliyatı yapılır. Ameliyat olan gözün iyileşme sürecinde görme işlevi diğer gözle yapılır. Ayrıca oluşabilecek enfeksiyon riskinden iki gözün birden etkilenmesi de önlenmiş olunur.

Katarakt ameliyatının başarı oranı nedir?

Katarakt, başarı oranı çok yüksek bir ameliyattır. Ameliyat sonrasında görmede artış olur ve ameliyat öncesi yapamadığınız pek çok şeyi yapabilir hale gelirsiniz.

Katarakt ameliyatı esnasında ağrı duyulur mu?

Damla anestezi yapıldıktan sonra ağrı duymazsınız. Hastanemizde ayrıca hastayı rahatlatacak damardan ek ilaçlar yapılmakta ve ameliyat sırasında stand by anestezi ile hastanın genel durumu moniterize edilmektedir.

Katarakt ameliyatı için narkoz almam gerekiyor mu?

Katarakt ameliyatı için narkoz (genel anestezi) çocuk ve bebekler dışında gereksizdir. Katarakt ameliyatında, erişkin hastalar için anestezinin değişik türleri kullanılır. Genellikle tercih edilen yöntem damla ile yapılan uyuşturma işlemidir.

Katarakt ameliyatından sonra gözlük kullanılıyor mu?

Katarakt ameliyatı sırasında göz içine gözün ihtiyaç duyduğu numarada göz içi lensi (mercek) yerleştirilir. Özellikle yeni jenerasyon multifokal lenslerle uzak ve yakın gözlüklerden kurtulmanız sağlanır. Bazı durumlarda hastanın yaşı, mesleki durumu, gözünün özel yapısı uygun değilse; göze uzağı görmede gözlük ihtiyacı duymayacak şekilde lens yerleştirilir. Yakını görmek için bir gözlük gerekebilir.

Lens gözde ne kadar kalır?

Operasyon öncesi konulacak merceğin tüm ölçümleri en sağlıklı şekilde hesaplanır ve göze birebir uygun mercek takılır. Lens gözde ömür boyu kalır. Bu nedenle doğru ve kaliteli lens seçimi çok önemlidir.

Çok ilerlemiş katarakt, ameliyatın başarısını etkiler mi?

Deneyimli katarakt cerrahi en sert kataraktlara dahi fako yapabilir.

Katarakt nasıl teşhis edilir?

Görmede bulanıklık renklerin soluk görülmesi, gözlük numaralarının aniden değişmesi kataraktın en belirgin belirtileridir.

Katarakt ameliyatı ne kadar sürer?

Ortalama 10 dakika sürer.

Katarakt ameliyatında hastanede kalmamız gerekir mi?

Lokal anestezi ile yapılan ameliyatlarda yarım saat sonra, genel anestezide ise hastanın durumuna göre aynı gün içerisinde taburcu edilir.

Katarakt tekrar oluşur mu?

Katarakt geri gelmez ancak kataraktı çevreleyen ve suni merceğin içine yerleştirildiği saydam torba (kese) bazen kalınlaşabilir. Böyle bir durum geliştiğinde hasta katarakt ameliyatı öncesine benzer dumanlı, perdeli görmeden yakınabilir. Bunun tedavisi çok kolay bir şekilde YAG laser kapsülotomi denen kısa bir işlemle ayakta gerçekleştirilir. Ertesi gün hastaların büyük çoğunluğu net görmelerine kavuşur. Hastalar ertesi gün günlük yaşamlarına geri döner. İyi yapılan katarakt ameliyatından sonra kişi uzak ve yakın gözlüklerinden kurtulur.
İLGİLİ MAKALE

Katarakt Ameliyatı Ne Zaman Yapılmalı?

Op. Dr. Sinan GÖKER

merhabalar hocam farkli hastanelerde oldugum tetkiklerde arka polar katarakt oldugum söylendi ve bununla ilgili katarakt ameliyati olmam gerektigi mo... devamı