• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız
• Sonuçlar

Nedir

Kolesistektomi

Kolesistektomi, safra kesesinin alınması için yapılan bir cerrahi işlemdir. Safra kesesi, karnınızın üst sağ kısmında, karaciğerinizin hemen arkasında yer alan armut şeklinde bir organdır.  Bu organ, karaciğerinizin ürettiği bir sindirim sıvısı olan safrayı toplar ve depolar.

Safra akışını engelleyen safra taşları nedeniyle ağrı yaşıyorsanız, kolesistektomi gerekli olabilir. Kolesistektomi yaygın bir cerrahi işlemdir ve çok az komplikasyon riski taşır. Çoğu vakada kolesistektomi yapılan gün evinize dönebilirsiniz.

Kolesistektomi, genellikle karnınızın içini görüntüleyen ince bir kamera ve safra kesesini çıkarmak için özel cerrahi aletler kullanılarak gerçekleştirilir. Doktorlar bu işlemi, laparoskopik kolesistektomi olarak adlandırırlar.  

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Kolesistektomi, safra taşlarını ve neden oldukları komplikasyonları tedavi etmek için kullanılır. Doktorunuz aşağıdaki durumlarda kolesistektomi önerebilir.

• Safra kesenizde safra taşları olması (kolelityazis)
• Safra kanalınızda safra taşları olması (koledokolityazis)
• Safra kesesi iltihabı (kolesistit)
• Pankreas iltihabı (pankreatit)

Riskler

Riskler

Kolesistektomide, aşağıdakileri de içeren komplikasyonların oluşma riski azdır:  

• Safra sızıntısı
• Kanama
• Kan pıhtıları
• Ölüm
• Kalp sorunları
• Enfeksiyon
• Safra kanalı, karaciğer ya da ince bağırsak gibi yakındaki yapılarda hasar
• Pankreatit
• Pnömoni (zatürre)

Sizde komplikasyon gelişme riski, genel sağlık durumunuza ve kolesistektomi uygulanmasının nedenine bağlıdır. Acil kolesistektomi, planlanmış kolesistektomiye göre daha yüksek risk taşır.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Hazırlık

Kolesistektomiye hazırlanmak için cerrahınız sizden aşağıdakileri isteyebilir:

• Bağırsaklarınızı temizlemek için bir solüsyon için. İşlemden önceki günlerde size bağırsaklarınızdaki dışkının boşaltılması için reçeteli bir solüsyon verilebilir.
• Ameliyattan önceki gece hiçbir şey yemeyin. İlaçlarınızı sadece bir yudum suyla alabilirsiniz, ama ameliyattan önceki 4 saat içinde yiyip içmekten kaçının.
• Bazı ilaçları ve takviyeleri bırakın. Aldığınız bütün ilaçları ve takviyeleri doktorunuza bildirin. İlaçlarınızın çoğunu reçete edildiği şekilde almaya devam edin. Kanama riskini artıracağı için doktorunuz bazı ilaçları ya da takviyeleri kesmenizi isteyebilir.
• Özel bir sabun ile duş alın. Doktorunuz size ameliyattan önce kullanmanız için özel bir antibakteriyel sabun verebilir.

İyileşmeniz için hazırlık

 Ameliyattan sonrasını önceden planlayın. Örneğin:  

• Hastane yatışını planlayın. Kolesistektominin ardından çoğu kişi aynı gün eve döner; fakat bir ya da birkaç gün hastanede kalmanızı gerektirecek komplikasyonlar gelişebilir. Eğer cerrahınızın, safrakesenizi çıkarmak için karnınızda uzun bir kesik açması gerekirse, hastanede daha uzun süre kalmanız gerekebilir. Hangi işlemin kullanılacağını önceden bilmek her zaman mümkün değildir. Hastanede kalmanız gerekebileceği için diş fırçanız, rahat giysiler ve vakit geçirmek için kitap ve dergi gibi kişisel eşyalarınızı yanınıza alarak hastane yatışınızı önceden planlayın.
• Sizi eve bırakacak ve sizinle kalacak birini ayarlayın. Bir arkadaşınızdan ya da yakınınızdan ameliyattan sonra sizi eve bırakmasını ve ilk gece yanınızda kalmasını isteyin.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

Kolesistektomi esnasında

Kolesistektomi, genel anestezi kullanılarak gerçekleştirilir, yani işlem esnasında uyanık olmazsınız. Anestezi ilaçları kolunuzdaki bir damar yoluyla verilir. İlaçlar etki gösterdiğinde, sağlık bakım ekibiniz nefes alabilmeniz için gırtlağınızdan içeri bir tüp sokacaktır. Daha sonra cerrahınız laparoskopik ya da açık cerrahi yöntemini kullanarak kolesistektomiyi gerçekleştirecektir.

Minimal invaziv (laparoskopik) kolesistektomi

Laparoskopik kolesistektomi esnasında cerrahınız, karnınızda dört küçük kesik açacaktır. İnce bir kamerası olan bir tüp, bu kesiklerden birinden karnınıza sokulacaktır. Cerrahınız, karnınızdaki diğer kesiklerden özel cerrahi araçlar sokulurken ve safra keseniz çıkarılırken ameliyat odasındaki bir monitörden görüntüleri izleyecektir.

Daha sonra safra kanalınızda anormallikler olup olmadığını kontrol etmek için kullanılan özel bir röntgen olan kolanjiyografi çekilecektir. Eğer cerrahınız safra kanalınızda taş ya da başka sorunlar tespit ederse bunlar da tedavi edilebilir. Daha sonra bu kesikler dikilir ve iyileşme odasına alınırsınız. Laparoskopik kolesistektomi bir iki saat sürer.

Laparoskopik kolesistektomi herkes için uygun değildir. Bazı durumlarda cerrahınız laparoskopik yaklaşımla başlayabilir ve önceki ameliyatlardan ya da komplikasyonlardan kaynaklanan skar doku sebebiyle daha büyük bir kesik açmayı gerekli görebilir.

Geleneksel (açık) kolesistektomi

Açık kolesistektomi esnasında doktorunuz karnınızda, sağ tarafınızdaki kaburgalarınızın altında yaklaşık 15 cm uzunluğunda bir kesik açar. Karaciğer ve safra kesenizi açığa çıkarabilmek için kaslar ve dokular geri çekilir. Daha sonra cerrahınız safra kesesini çıkarır. Ardından bu kesik dikilir ve iyileşme odasına alınırsınız. Açık kolesistektomi bir iki saat sürer.

Kolesistektominin ardından

Anestezi ilaçlarının etkisi geçene kadar bir iyileşme odasına alınırsınız. Daha sonra iyileşmeyi sürdürebilmeniz için bir hastane odasına nakledilirsiniz. İyileşme, uygulanan işleme göre değişir:

• Laparoskopik kolesistektomi. Genelde kişilerin ameliyat oldukları gün eve gitmelerine izin verilse de bazen bir gece hastane yatmak gerekir. Genellikle ağrı olmaksızın yiyip içebilecek ve destek olmaksızın yürüyebilecek duruma geldiğinizde eve gidebilirsiniz. Tam iyileşme, ortalama bir haftayı bulur.
• Açık kolesistektomi. Hastanede iyileşmek için bir iki gün geçirebilirsiniz. Eve gitmenizin ardından tam olarak iyileşmeniz 4 ila 6 haftayı bulabilir.

Sonuçlar

Sonuçlar

Kolesistektomi, safra taşlarından kaynaklanan ağrıyı ve rahatsızlığı iyileştirebilir. Beslenme değişikliği gibi konservatif tedaviler, genellikle safra taşlarının yeniden oluşmasını engelleyemez. Kolesistektomi, safra taşlarını önlemenin tek yoludur.

Kolesistektominin ardından, bazı kişilerde hafif şiddette ishal görülebilse de bu durum genellikle zamanla geçer. Çoğu kişi kolesistektominin ardından sindirim sorunu yaşamaz. Sağlıklı sindirim için safra kesenizin olması şart değildir.

Kolesistektominin ardından normal aktivitelerinize ne kadar çabuk dönebileceğiniz, cerrahınızın kullandığı yönteme ve sizin genel sağlık durumunuza bağlıdır. Laparoskopik kolesistektomi uygulanan kişiler birkaç gün sonra işlerine dönebilir. Açık kolesistektomi yapılan kişilerin işlerine dönebilecek kadar iyileşebilmesi için birkaç hafta gerekebilir.