• İçindekiler
• Nedir
• Görülme Sıklığı

Nedir

Mallory-Weiss Sendromu

Geçmişi

İlk olarak 1929’da Kenneth Mallory ve Soma Weiss tarafından tanımlanan şiddetli kusma ya da öğürme sonucunda özofagusta (yemek borusu) mukozal yırtılmanın yol açtığı özofajiyal(yemek borusunda) kanama ile karakterize bir sendromdur. İlk tanım aşırı alkol alımı ile ilişkilendirilmiş olsa da endoskopinin kullanılmaya başlanması ile daha önce alkol geçmişi olmayan kişilerde de Mallory-Weiss yırtıkları teşhis edilmiştir. Her ne kadar bu yırtıklar genellikle tekrarlanan kusma ya da öğürme epizotlarının ardından oluşsalar da, tek bir vakadan sonra da gelişebilirler. Yazılı raporların çoğu bu yırtıkların yetişkinlerde görüldüğünü söylese de, Mallory-Weiss yırtıkları çocuklarda da görülebilir.

Pediatride, Mallory-Weiss yırtıkları portal hipertansiyon, karaciğer sirozu ve ciddi gastro-özofajial reflü hastalığı gibi tıbbi sorunlara yatkınlığı olan çocuklarda görülür. Bu pediatri hastalarında klinik implikasyonlar önemlidir, çünkü bu çocukların özellikle yineleyici üst GI (üst gastrointestinal-yemek borusu-mide ve bağırsağın bir bölümü) kanamalara yatkınlığı vardır. Hastalığa yakalanma ve ölüm riski ayrıca dikkate alınmalıdır.

Fizyopatoloji

Kusma görülen herhangi bir hastalık, midenin ve yemek borusunun silindirik olması sebebi ile gastro-özofagus birleşiminde, çizgisel (lineer) Mallory-Weiss yırtıklarının gelişmesine neden olabilir. Silindirik şekil çevresel yırtıklardan çok uzunlamasına yırtıkların oluşumuna imkan vermektedir. Bu yırtıkların mide içi basıncı ve distansiyonunun (şişkinlik) hızlı yükselmesi sebebiyle geliştiği varsayılmaktadır. Bu artış, özofagustan sıvı çıkışının şiddetini arttırır veya transgastrik basınçta önemli değişikliklere bağlı olarak gelişir (mide duvarına uygulanan basınçta değişim). Çünkü göğüs içi negatif basıncı ve mide içi pozitif basıncı gastrik kardiyanın (öztrofagusun mideye açıldığı yer) şeklinin bozulmasına yol açar ve bunun sonucunda gastrik (midede) ya da östrofajiyel (yemek borusunda) yırtık oluşur.

Aşırı alkol kullanımına bağlı gelişen üst GI kanaması görülen kişilerin yanı sıra, Mallory-Weiss yırtıkları daha çok hiatus hernisi yani mide fıtığı olan kişilerde oluşur.

Pek çok Mallory-Weiss yırtığı olgusu kendiliğinden iyileşme gösterse de, şiddetli ya da tekrarlayan kanama epizotları olması durumunda yoğun bakım tedavisi ya da endoskopik müdahaleler gerektiği bildirilmiştir. Bu hastalarda genellikle portal hipertansiyon ve karaciğer yetmezliği gibi altta yatan başka sağlık sorunları vardır. Her ne kadar üst GI kanamasının varise bağlı geliştiği varsayılsa da, uzmanlar Mallory-Weiss yırtıkları olasılığını da göz önünde bulundurmalıdır.

Görülme Sıklığı

Görülme Sıklığı

Türkiye

Üst GI kanamanın nedenlerinden biri olan Mallory-Weiss yırtıklarının ülkemizde görülme sıklığı %15’tir. Bu oran çocuklarda daha düşüktür (bütün üst GI kanamalarının yaklaşık %4-5’i).

Hastalık oranı/Ölüm oranı

Mallory-weiss yırtığının başlıca komplikasyonu kanamadır. Kanamanın miktarı hastaya göre değişir, mukusla karışık kısa süreli lekeli kanama veya bol miktarda taze kırmızı kan görülebilir. Acil servislerde, Mallory-Weiss yırtıklarına bağlı kanama görülen yetişkin hastalarda şok oranı %20 civarındadır. Hastaların yaklaşık %45’inde ise postural hipertansiyon gelişir. İncelemeler, özellikle klinik olarak şok gelişen hastalara yoğun bakım tedavisi ve endoskopik müdahale gerekebileceğini göstermiştir. Ayrıca bu hastalarda Mallory-Weiss yırtıklarına bağlı olarak kanama epizotlarının yinelenmesi de daha muhtemeldir.

Çocuklarda Mallory-Weiss yırtıkları ile ilişkili GI kanamalarına bağlı hemodinamik kararsızlık nadir görülse de portal hipertansiyonu ve karaciğer yetmezliği olan hastalarda, şok dahil olası komplikasyonların gelişme riski dikkate alınmalıdır.

Cinsiyet

Mallory-Weiss yırtıkları kız ve erkek çocuklarda aynı oranda görülür.  Bu yırtıkların nedenleri farklı olsa da yetişkinlerde görülme sıklığı da her iki cinsiyet için eşittir.  Doğurma çağındaki kadınlarda bu yırtıkların nedeni, genellikle hamileliğin ilk üç ayında görülen ısrarcı bulantı ve kusmadır (hiperemesis gravidarum). Ergenlik çağındaki genç kızlarda Mallory-Weiss yırtıkları görülürse gebeliğin yanı sıra bulimia (doymaz iştah ve kusma hastalığı) ve anoreksiya nervoza (açlık sınırında iştahsızlık hastalığı) olup olmadığı değerlendirilmelidir.  Bunun dışında ergenlerde uyuşturucu ve alkol kullanımı da göz önünde bulundurulmalıdır.

Yaş

Mallory-Weiss yırtıkları genellikle 50''li ya da 60''lı yaşlarda gelişir. Çocuklarda ise bu yırtıklar daha çok büyük çocuklarda ve gençlerde, ileri yaşlarda görülebilen mide içi ve transgastrik basıncın artmasına bağlı olarak gözlemlenir. Ancak gastro-özofajial reflü ya da karaciğer hastalığı gibi altta yatan başka bir sağlık sorunu olan çocuklarda her yaşta görülebilir.