Şizofreni hastalarının zor ve sosyal olarak soyutlanmış bir hayatı sürdürebilmeleri sizi şaşırtmamalı. Aslında bu rahatsızlık tipik olarak insanların temel mesleki becerileri ve kendine yetebilme becerilerini öğrendiği bir dönemde gelişir ve şizofren hastaların topluma tekrar dahil olmaları zor olabilir. Çoğu evlenmez, aile kurmaz ya da kazançlı bir iş bulamaz. Ne yazık ki, şizofren hastalarının yüzde 5’i sonunda evsiz kalır.

Bu faktörler trajik olarak şizofrenlerdeki yüksek intihar oranına (yüzde 10) katkıda bulunabilir. Ama unutmayın ki, bunun gibi yüksek bir oran sadece intiharı başaranları ölçen bir istatistiktir. İntihar girişiminde bulunan şizofrenlerin gerçek oranı bilinmiyor ama yüzde 18 ile yüzde 55 arasında değiştiği düşünülüyor.

Uzmanlar şizofreninin birini şiddete meyilli hale getirdiği konusunda farklı düşüncelere sahiptir. İstatistikler şizofreninin genellikle şiddet içeren davranışlara neden olmadığını gösteriyor ve şizofreni hastalarının çoğunluğu saldırgan değil. Nitekim şizofreni hastalarının suç mağduru olma olasılığı diğerlerine karşı suç işleme olasılığından daha yüksektir. Genel olarak, durumun başlangıcından önce şiddet geçmişi olanlarda şiddet davranışları devam edebilir fakat şiddete meyilli olmayanların şiddete başvurması beklenmedik bir durumdur.

Ancak, farklı çalışmalar şizofrenlerin, eğer uyuşturucu ve alkol da kullanıyorlarsa, genel nüfusa göre şiddete daha meyilli olmasının muhtemel olduğunu gösteriyor. Şizofreni hastaları diğer insanlara karşı şiddete eğilimli hale gelirse bu genellikle arkadaşlarına ya da evde ailesine karşı ortaya çıkar. Özellikle, uyguladıkları şiddetin en muhtemel kurbanı, yüksek intihar oranlarının gösterdiği gibi, tabii ki kendileridir.

Ulusal Zihinsel Sağlık Enstitüsü (NIMH) şizofreni hastalarına yardımcı olmak isteyenlere bazı tavsiyelerde bulunuyor. Şizofreni hastalarının iyileşmesine ve çalışmayı öğrenmesine yardım etmek için olumlu ve destekleyici bir ortam oluşturmaya çalışabilirsiniz. Şizofreni hastaları sık sık bazı hedeflere ulaşmaya çalıştıkları için diğerleri onları hedefe yönlendirmeye yardımcı olabilir. Küçük, ulaşılabilir hedefler belirleyerek onların yavaş ve istikrarlı bir şekilde giderek daha bağımsız olmalarına yardımcı olabilirsiniz. Şizofreni hastalarının arkadaşları ve ailesi için hezeyan ve halüsinasyonları karşılamak zor olabilir. Bu durumda, NIMH ne tartışmaya çalışmanızı ne de şizofren hastalarının yanlış sanılarını kabul etmenizi öneriyor. Bunun yerine, kibarca insanların kendi görüşlerini ifade etmeye hakkı olduğunu ama sizin aynı fikirde olmadığınızı ifade edin. Şizofreni çoğunlukla aniden ortaya çıkar ve bunun neden olduğunu kavramak zordur. Bu hastalık üzerinde yapılan çalışma ve araştırma zenginliğine rağmen sebebi hakkında az şey biliniyor. 

Kendime yardımcı olmak için ne yapabilirim?

Sizi rahatsız eden işaretleri tanımayı öğrenmeniz hastalıkla başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Bu durumlar arasında iştah kaybı, kaygılı ve gergin hissetmek ya da rahatsız uyumak olabilir. Ayrıca şüphe ya da korku hissetmek, insanların güdüleri hakkında endişe duymak, sessizce ya da nadiren sesler duymak veya konsantre olmakta zorlanmak gibi daha hafif belirtiler geliştiğini de fark edebilirsiniz. Güvendiğiniz bir arkadaşınıza davranışlarınızda bir değişiklik fark edip etmediğini de sorabilirsiniz.

Uzun vadede, şizofreni hastası her beş kişiden biri, şizofreninin ilk bölümünde beş yıl içinde tamamen iyileşir. Beşte üçü daha iyi olur ama yine de bazı belirtiler kalır ve bazen bunlar ilk bölümden daha kötü olabilir. Beşte birinde sıkıntılı belirtiler devam eder.

Kişisel bakım

Kişisel bakım günlük yaşamın ayrılmaz bir parçasıdır ve bakımınızla ilgilenen insanların yardımıyla, kendi sağlığınız ve mutluluğunuzun sorumluluğunu almanızla ilgilidir. Kişisel bakım zinde kalmak, iyi bir beden ve ruh sağlığını korumak, hastalıkları ya da kazaları önlemek, küçük rahatsızlıklar ve uzun süreli durumlarda daha itinalı olmak için her gün kendinize dikkat etmenizi gerektirir. Uzun süreli hastalıklarla yaşayan insanlar için öz bakımlarına özen göstermek çok yararlı olabilir: Daha uzun yaşayabilir, daha az ağrı, anksiyete, depresyon ve yorgunluk yaşayarak daha iyi bir yaşam kalitesine ulaşabilir, daha aktif ve bağımsız olabilirler.