1. Tip Diyabetle Kaliteli Yaşamak

1. tip diyabetle iyi yaşamak istiyorsanız hastalığı ciddiye almalısınız. Kan şekerinizi dengelemek için gelişigüzel yöntemler uygulamak sağlıklı ve güçlü kalmanıza fayda etmez. Ama size iyi bir haberimiz var; diyabetinizle başa çıkmayı öğrenebilir ve karşılığında uzun vadeli sağlık sorunlarınızın riskini azaltabilirsiniz.

Bunu nasıl yapacaksınız? İşte size diyabetinizle yaşarken kendinize iyi bakmanın ve kaliteli yaşam sürmenin yolları:

• Diyabetle ilgili olabildiğince çok şey öğrenin.

Hastalık vurduğunda insanlar hevesle diyabetle başa çıkmanın yollarını araştırmaya başlar. Ama birkaç ay sonra hepsi gereken bilgiyi aldıklarını zanneder. Siz bu hataya düşmeyin. Hastalık hakkında ne kadar çok bilgi edinirseniz hastalık konusunda kendinize o kadar çok güvenirsiniz.

• Diyabetinizi her gün dikkate alın.

Diyabetle başa çıkmanın dört ana unsuru insülin, yiyecekler, egzersiz ve kan şekeri ölçme. İlk üç unsuru kullanarak kan şekerinizi dengelemek sizin günlük hedefiniz olmalı. Düzenli olarak kanınıza bakmak durumunuzu görmenin en güvenli yolu. Mükemmelin ana hedef olmadığını akıldan çıkarmamak gerek. 1. tip diyabeti olan hiç kimse kan şekerini sürekli dengede tutamaz. Gününüz kötü geçiyorsa nerede hata yaptığınızı anlamaya çalışın, kendinizi rahat bırakın ve günün gidişatını değiştirmek için içten bir hamleye girişin.

• Sağlık ekibinizle el ele çalışın.

1. tip diyabetle uğraşmak için kendi sağlık ekibinizin bir elemanıymış gibi davranmanız gerekir. Ekibin en önemli elemanı sizsiniz çünkü işin çoğunuzu siz üstleneceksiniz. Fakat diğerlerinin deneyimlerine ve uzmanlığına ihtiyacınız var. Bu ekibin elemanları arasında şu kişiler yer alır:

• Endokrinolog

Size yardımcı olan doktorun yanında bir de diyabet uzmanı bir endokrinologla (çocuklarda pediatrik endokrinolog) çalışmanız gerekir.

• Diyabet Eğitmeni

Sertifikalı bir diyabet eğitmeni size diyabet hakkında bilgi vermekle ve gerekli düzenlemeleri yapmakla yükümlüdür.

• Diyetisyen

Diyetisyen size kişisel ihtiyaçlarınıza uygun bir beslenme planı yapar ve bu plana sadık kalmanızı sağlar. Senede en az bir kez bir diyetisyenle görüşmelisiniz. Bu senelik görüşmeler özellikle çocukların sağlıklı beslenmeleri ve büyürken vücutlarının ihtiyacı olan besinleri almaları açısından çok önemlidir.

• Eczacı

Eczacınız diyabete takviye tabletler ve kan şekerinizin yükselmesine neden olabilecek ilaçlar konusunda bilgi verir.

• Çok önemli tahliller hakkında bilgi edinin.

Sağlığınız açısından çok önemli olan tahlillerin sonuçlarını gözlemleyin:

• Alc Tahlili

Hemoglobin Alc tahlili diye de bilinir. Senede dört kez yapılan bu tahlil geçen üç ayda kan şekerinizin ne durumda olduğunu gösterir. Standart hedef Alc’nizin 7’nin altında çıkmasıdır, bu geçen üç ayda kan şekerinizin gayet güzel kontrol altında tutulduğu anlamına gelir. Rakam ne kadar düşerse o kadar iyidir.

• Tansiyon

Diyabetli kişilerin çoğunda hedef, tansiyonun 13/8’den düşük olmasıdır. Yüksek tansiyon kalp hastalığı, böbrek hastalığı, felç gibi pek çok ciddi rahatsızlıklara yol açar.

• Kolesterol

Toplam kolesterolde hedefiniz 200’ün altına inmektir. LDL (kötü kolesterol) için ideal rakam 100’ün altıdır. HDL’de (iyi kolesterolde) rakamın 40’tan yüksek olması gerekir.

• Stresle başa çıkmayı öğrenin.

Stresliyken vücudunuz sanki saldırıya uğramış gibi davranır, hormonlar salgılar ve kanınızda şeker biriktirmeye başlar. Bu durum kan şekerinizi yükseltir. Vücudunuzu stresin ilk belirtilerini (gergin kaslar, konsantrasyon bozukluğu, uykuya dalmada ya da uyumada güçlük) bulmak amacıyla dinleyin ve çeşitli rahatlama yöntemleriyle (derin nefes, egzersiz, meditasyon) sakinleşmeyi deneyin.

• Destek alın.

1. tip diyabeti olan pek çok kişiye bir diyabet grubunu desteklemek ya da bu tür gruplara katılmak iyi geliyor. Yurdun her bölgesinde yetişkinlere, anne babalara, ailelere ve 1. tip diyabetle yaşayan çocuklara uygun gruplar ve dernekler mevcut.

• Yardım isteyin.

1. tip diyabetle yaşarken başkalarının yardımına ihtiyacınız olacak. Ailenizden, dostlarınızdan, iş arkadaşlarınızdan ve işverenlerinizden yardım istemeye çekinmeyin. Diyabet hastası olmak çekinilecek ya da utanılacak bir şey değil. Gelişmiş ülkelerde her 12 kişiden biri 1. tip veya 2. tip diyabet hastası olur. İhtiyacınız olan şeyleri rica ederek sadece kendinize yardım etmekle kalmaz, diğerlerinin bunu yapabileceğini kanıtlarsınız.