Diyabet Diyeti Hakkında Bilinen 10 Yanlış İnanış

“Diyabet (şeker hastalığı) diyeti”... Bu ifadeyi duymak size kendinizi kötü hissetmeniz ya da bıkkınlık duymanız için yeterlidir herhalde.

Belki de akınızdan geçenler ya da başkalarından duyduklarınız şunlar gibidir:

  • Çok fazla şeker yemek diyabete neden olur.
  • Diyabet diyetine uygun yiyecekler seçmek için çok fazla kural vardır.
  • Şeker hastalığı perhizi yaparken sevdiğiniz yemeklerden vazgeçmelisiniz.

Bu üç cümle de şeker hastalığı konusunda doğru olmayan düşünceleri ifade eder. Bu düşüncelere ve şeker hastalığı ve şeker hastalığı perhiziyle alakalı diğer yanlış inanışlara yakından bakıp, bu konudaki gerçekleri keşfedin.

Çok Fazla Şeker Yemek Diyabete (şeker hastalığına) Neden Olur

Şeker hastalığının sebepleri henüz tam olarak anlaşılamamakla beraber bilinen şeylerden birisi de şudur ki aşırı miktarda şeker yemek şeker hastalığına neden olmaz. Şeker hastalığı basit bir ifadeyle vücudunuz yediğiniz şeyleri enerjiye çevirme yeteneğini yitirdiğinde başlar.

Şeker hastalığı başladığında ne olduğunu anlamak için şu hususları hatırda tutmalısınız: Vücudunuz yediğiniz yiyeceklerin çoğunu hücrelerin ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlayan ve bir çeşit şeker olan glikoza dönüştürür. Pankreasta insülin denilen bir hormon üretilir. İnsülin, vücuttaki hücrelerin glikozu kullanmasına yardımcı olur.

İşte yaygın şeker hastalığı çeşitleri ve uzmanların bu hastalıkların sebepleri hakkında bildikleri şeyler:

  • Tip 1 diyabet, pankreas insülin salgılamadığında meydana gelir. İnsülin bulunmadığında da şeker kan damarlarında yığılıp durur. Tip 1 diyabeti olan kişilerinse şekerin hücrelere iletilip kullanılabilmesi için dışarıdan insülin almaları gerekir. Tip 1 diyabet sıklıkla gençlik ve çocukluk döneminde başlar. Uzmanlar bağışıklık sisteminde bir şeylerin yolunda gitmediği durumlarda şeker hastalığının başladığına inanmaktadırlar.
  • Tip 2 diyabet, pankreasın yeterli ünsülin salgılamadığı, var olan insülinin ise yeterince  işe yaramadığı ya da her iki durumun da aynı anda görüldüğü durumlarda ortaya çıkar. Aşırı kilolar tip 2 iki diyabet eğilimini arttırır ve her yaşta kendini gösterebilir.
  • Gebelik dönemi şeker hastalığı bazı kadınlarda hamilelik döneminde görülür. Hamilelik dönemindeki hormon değişiklikleri insülinin uygun şekilde işlevini yerşine getirmesine engel olur. Bu durum doğumdan sonra düzelir.

Diyabet Diyeti İçin Çok Fazla Kural Vardır

Eğer şeker hastasıysanız öğünlerinizi buna göre planlamanız gerekir. Ama genel prensip gayet basit aslında: “Şeker Hastalığı Diyeti”, kan şekeri seviyenizi mümkün olduğunca normale yakın tutmak üzere aktivitelerinize ve aldığınız tedavilere uygun yiyecekler seçmek demektir.

Şu an yediklerinizde bir değişilikk yapmaya ihtiyaç duyuyor musunuz? Muhtemelen duyacaksınız. Ama bu değişiklik belki de tahmin ettiğiniz kadar fazla olmayabilir.

Karbonhidratlar Şeker Hastalığı İçin İyi Değildir

Aslında karbonhidratlar, diyabet için faydalıdır. Karbonhidratlarla sağlıklı bir şeker hastalığı diyeti ya da herhangi bir sağlıklı diyet oluşturabilirsiniz.

Karbonhidratlar kan şekeri üzerinde çok olumlu bir etki gösterdiklerinden, şeker diyeti sırasında ne kadar karbonhidrat almaya ihtiyaç duyduğunuzu takip etmeniz istenir sizden. Bununla beraber karbonhidratlı yiyecekler aynı zamanda vitamin, mineral ve lif gibi temel besinleri içerirler. Diyabet diyetinde yapılması gerekenlerden biri de tam buğday ekmeği, lifçe zengin sebze ve meyveler gibi gayet besleyici olan yiyecekleri tercih etmektir. Bir diyetisyenle görüşerek en uygun karbonhidrat kaynaklarını seçebilirsiniz.

Şeker Hastalığı İçin Protein, Karbonhidrattan Daha İyidir

Karbonhidratlar kan şekeri seviyesini çabucak etkiledikleri için şeker hastasıysanız size, bunları az yemeniz ve bunun yerine protein almanız söylenebilir. Ancak aşırı protein almak, diyabet hastalarında çeşitli problemlere de yol açabiliyor.

Burada asıl problem, et gibi proteince zengin olan yiyeceklerin aynı zamanda doymuş yağlar içermesidir. Çok fazla yağ almak da kalp hastalığı riskini arttırır. Bir şeker hastalığı diyetinde alınan günlük kalorinin %15 ila 20si protein ihtiva eden yiyeceklerden sağlanmalıdır.

Diyabet İlaçlarınızı Her Şeyi Yiyebilecek Şekilde Ayarlayabilirsiniz

Şeker hastalığınız için insülin kullanıyorsanız, aldığınız ilaç türünün miktarını yediğiniz yiyecek miktarıyla nasıl eşleştireceğinizi de öğrenmiş olabilirsiniz. Ancak bu, istediğiniz kadar yemek yiyip kan şekeri seviyenizi ayarlamak için daha fazla ilaç kullanabileceğiniz anlamına gelmez.

Başka tür diyabet ilaçları kullanıyorsanız doktorunuz tarafından tavsiye edilmemişse, bunların dozunu öğünlerinizdeki değişken karbonhidrat seviyesine göre ayarlamayın. Diyabet tedavilerinin çoğu doktor tarafından tavsiye edildiği şekilde devamlı olarak alındığı sürece en iyi şekilde fayda sağlamaktadır.

Sevdiğiniz Yemeklerden Vazgeçmeniz Gerekecektir

Şeker hastalığı diyeti için sevdiğiniz yemeklerden vazgeçmek zorunda değilsiniz. Bunun yerine bazı değişiklikler yapmayı deneyin:

  • Sevdiğiniz yiyecekleri hazırlama yöntemlerinizi değiştirin.
  • Sevdiğiniz yiyeceklerle birlikte genelde yediğiniz diğer yiyeceklerle ilgili de değişiklikler yapın.
  • Sevdiğiniz yemeklerin porsiyonlarında değişiklik yapın.
  • Öğün planınızı takip ederken sevdiğiniz şeyleri kendinize ödül olarak kullanın.

Sevdiğiniz yiyecekleri diyabet diyeti öğün planınıza dahil etmek için bir diyetisyen, size yardımcı olabilir.

Şeker Hastasıysanız Tatlıları Terk etmelisiniz

Bu kanı çok da doğru değil. Tatlıları, şeker hastalığı diyetinize dahil etmek için pek çok yöntem geliştirmeniz mümkündür. İşte, size bazı örnekler:

  • Tatlılarda suni tatlandırıcılar kullanın.
  • Tatlı yemeyi azaltabilirsiniz. Örneğin 2 kaşık yerine bir kaşık dondurma yiyebilirsiniz ya da tatlınızı bir arkadaşınızla paylaşabilirsiniz.
  • Diyabet diyet planınızı takip etmeniz halinde tatlıyı bir ödül olarak kullanabilirsiniz.
  • Tatlıların besin değerini arttırın. Mesela tatlılarda tam buğday ekmeği, taze meyve, bitkisel yağlar kullanın.
  • Tatlı ufkunuzu genişletin. Dondurma, tart ya da pasta yerine tam buğday  ya da yulaftan kurabiye veya yoğurt tercih edebilirsiniz.

Suni Tatlandırıcılar Şeker Hastaları İçin Tehlikelidir

Suni tatlandırıcılar aynı miktardaki şekerden daha tatlı olduklarından, belli miktardaki şekerden aldığınız tadın aynısını almak için suni tatlandırıcıları daha az miktarda kullanmanız gerekir. Bu da şeker yemeye kıyasla daha az kalori almanızı sağlar.

Uzmanların şeker diyeti için kullanımının kanıtlandığını bildirdikleri suni tatlandırıcılar şunlardır:

  • Sakarin
  • Aspartan
  • Asesülfam potasyum
  • Sucralose

Bir diyetisyen sizin için en uygun tatlandırıcının hangisi olduğunu ve bunlardan hangilerini çay kahve içerken, yemek pişirirken ya da fırında kullanılabileceğini öğrenmenizde yardımcı olabilir.

Özel Diyabetik Öğünler Almalısınız

Gerçek şu ki diyabetik diyeti diye bir şey yoktur. Şeker hastaları için sağlıklı olan yiyecekler, aynı zamanda ailenizin diğer üyeleri için de faydalıdır. Bu yüzden ayrıca diyabetik yemekler hazırlamaya gerek yoktur.

Şeker hastası olarak sizin diyetinizle ailenizin normal öğünleri arasındaki tek fark, sizin yediğiniz şeyleri biraz daha yakından takip etmeniz gerekliliğidir. Bu da aldığınız toplam kaloriyle tükettiğiniz karbonhidrat, yağ ve protein miktarını kapsar. Bir diyabet uzmanı ya da diyetisyen bunu nasıl yapacağınızı öğrenmenizde yardımcı olabilir.

Diyabet İçin Diyet Yiyecekleri En İyi Tercihtir

Bir yiyecek maddesinin üzerinde “diyeti ürünü” etiketi bulunması, onu, şeker hastaları için daha iyi bir seçenek yapmıyor. Diyet ürünleri çoğunlukla normal ürünlere oranla daha pahalıdır ve genel yiyecek reyonlarında bulunan diğer yiyeceklerden ya da sizin evde kendi hazırladığınız şeylerden daha da sağlıklı değildir.

Seçtiğiniz her yiyeceğin etiketine bakarak içindeki malzemenin ve içerdiği kalorinin sizin için doğru tercih olup olmadığını dikkatlice kontrol edin. Bu konuda şüpheniz olduğunda diyabet uzmanınızdan ya da diyetisyeninizden tavsiye alın.

Diyabet Haricindeki Diyetler Hakkında Yanlış İnanışlar

Artık diyabet diyetleri hakkında yeterli bilginiz var. Akıllı yiyecek tercihleri yapmayı öğrenmek için daha ileri adımlar atabilirsiniz. Kan şekeri seviyenizi normal değerlerde tutmak için yaptığınız egsersizler ve aldığınız tıbbi tedaviyle birlikte, edindiğiniz yeme alışkanlıklarını etkin bir araç olarak kullanabilirsiniz. İşte, bu en uygun şeker hastalığı diyeti seçimidir.
İLGİLİ MAKALE

Antibiyotik Direnci Tıbbın Sonunu Getirebilir

Dyt. SAMET YAĞLI

merhaba samet bey,ben 22 yaşındaym ve 10 kilo fazlam var defalarca diyete başladım ama fazla dayanamadım ve bıraktım,diyet yaptığım günlerde devamlı b... devamı