Akciğerler Ve Solunum Sistemi Nasıl Çalışır

Genelde farkına bile varmazsınız ama vücudunuzun solunum sistemi sayesinde, her gün dakikada on iki ila yirmi defa nefes alırsınız. Akciğerleriniz genişleyip daralarak vücudunuza yaşamsal oksijeni sağlar ve ondan karbondioksit adında atık bir madde çıkarır.

Nefes Almak

Nefes almak, burnunuzla ağzınızda başlar. Havayı burnunuza veya ağzınıza alırsınız ve hava, boğazınızın arkasından soluk borunuza, yani trakeye yol alır. Ondan sonra trake, bronş denen hava geçitlerine ayrılır.

Akciğerlerinizin en iyi şekilde çalışması için, bu hava yollarının nefes alıp verme sırasında açık olması, iltihap ya da şişme, fazla veya anormal miktarda mukus bulunmaması gerekir.

Bronşlar akciğerlerden geçerken bronşçuk adında daha küçük hava geçitlerine ayrılır. Bronşçuklar alveol denen, küçük, balon benzeri keseciklerde son bulur.

Alveollerin etrafı, kılcal damarlar adı verilen ince kan damarları ağıyla sarılıdır. Solunan havadaki oksijen alveol duvarlarından kana karışır.

Kan oksijeni aldıktan sonra akciğerlerden ayrılır ve kalbinize taşınır. Ardından kalbiniz onu vücudunuza pompalayarak dokularınızla organlarınızdaki hücrelere oksijen sağlar.

Hücreler oksijeni kullanırken karbondioksit üretilir ve kanda emilir. Sonra kanınız karbondioksiti kılcal damarlar yoluyla akciğerlerinize geri taşır, orada dışarı soluduğunuza karbondioksit vücudunuzdan çıkar.

Nefes Almada Diyaframın Rolü

Nefes alıp vermek, vücudunuzun oksijeni içeri aldığı ve karbondioksiti dışarı verdiği süreçlerdir. Nefes alma sürecine, akciğerlerin altında büyük, kubbe şeklindeki bir kas olan diyafram yardım eder.

Nefes aldığınızda diyafram kasılarak akciğerlere temiz hava akımını sağlayan bir vakum yaratır.

Nefes vermede zıddı meydana gelir, diyafram gevşer ve akciğerler söner.

Havayı Temizlemek

Solunum sisteminin, havadaki zararlı maddelerin ciğerlere girmesini engelleyen dahili yöntemleri vardır.

Burnunuzdaki silia adlı ince kıllar, büyük parçacıkların filtrelenmesine yardımcı olur. Silia hava geçitleriniz boyunca da bulunur ve hava geçitlerinizi temiz tutmak için geniş hareketlere kımıldar. Fakat zararlı maddeler, örneğin sigara dumanı solunursa silia gerektiğince işlev göstermeyi bırakarak bronşit gibi sağlık sorunlarına nefen olur.

Trakedeki hücreler tarafından mukus üretilir ve bronşlar hava geçitlerini nemden koruyup toz, bakteri, virüsler, alerjiye neden olan maddeler ve diğer maddelerin akciğerleri girmesinin engellenmesine yardım eder.

Ciğerlerin derinliklerine ulaşan pislikler mukus yoluyla yukarı taşınabilir, öksürükle dışarı atılabilir veya yutulabilir.
İLGİLİ MAKALE

Mesane nedir?

Doç. Dr. Lâle Zeynep Kanmaz

Anestezi altındaki hastanın spontan solunumunun geldiğini nasıl anlarız ?... devamı