• İçindekiler
• Nedir
• Sebepleri
• Muayenesi

Nedir

Nedir

Bacaktaki şişme ayak, ayak bileği ve uyluk dahil bacağın herhangi bir kısmında meydana gelebilir. Bacaktaki şişme doku veya eklemlerdeki yaralanma, hastalık nedeniyle oluşan iltihaplanma veya sıvı birikmesi neticesinde ortaya çıkar.

Uzun süre ayakta durma veya oturma ya da bir yaralanma gibi bacaktaki şişme sebeplerinin çoğu, uzun dönemde nispeten zararsızdır. Doktorlar genellikle sorunun sebebini kolayca bulurlar. Fakat bacaktaki şişmeler bazen kalp hastalığı veya kan pıhtılaşması gibi ciddi rahatsızlıkların işaretleri olabilir. Bacak şişmeleri için görünür bir sebep bulunmadığında, solunum zorluğu ya da göğüs ağrısı gibi bir durumla birlikte ortaya çıktığında acilen teşhis veya tedavi aramak önemlidir.

Sebepleri

Bacak şişmesine, ciddi olma bakımından oldukça farklı pek çok faktör yol açabilir. Şişmenin özelliklerine veya sizde bulunması muhtemel ilave işaretler ve belirtilere dayanılarak bacaktaki şişmeler hakkında bazı genellemeler yapılabilir. Fakat bu genellemeler doktor muayenesinin yerini tutmaz.

Bacaktaki şişmenin sebeplerini anlamaya yardımcı olabilecek genellemeler şunlardır:

• Sadece bir bacaktaki şişme, kalp veya böbrek diğer organlardan ziyade muhtemelen yanlıca o bacakla ilgili bir durumdur.
• Her iki bacakta da meydana gelen şişme, muhtemelen sadece bacaklarla ilgili olmayıp uzun süre ayakta durma, oturma ya da bir ilacın yan etkisi veya kalp hastalığı gibi vücudun tamamını etkileyen bir durumdan kaynaklanıyor olabilir.
• Bacak şişmesi genellikle ciddi bir rahatsızlığın işareti veya belirtisi değildir. Mesela kalp hastalığı ilgili bacak şişmesi muhtemelen nefes darlığı, göğüs ağrısı veya egzersizde kolay yorulma gibi belirtilerle birlikte meydana gelir.
• Damarlardaki kan pıhtılaşmasından kaynaklanan bacak şişmesi genellikle uzun süre seyahat etme gibi uzun süre hareketsiz kalma durumları hariç aniden, görünür hiçbir sebep yokken meydana gelir. Kan pıhtılaşması, bacak şişmesine ilaveten baldır veya üst uyluk kemiğinde acı veya derin ağrıya da yol açar. Bacak genellikle soğuk ve solgundur.

Sıvı Birikmesiyle İlgili Sebepler

Bacak dokusu içinde sıvı birikmesinden kaynaklanan bacak şişmeleri, periferik ödem olarak bilinir. Uygun sıvı dengesinin korunması dolaşım sistemi, lenfatik sistem ve böbrekler gibi birkaç vücut sistemi yardımcı olur. Bu sistemlerden herhangi birisiyle ilgili bir sorun, sıvı birikmesini pekiştirebilir. Yer çekimi de özellikle uzun süre ayakta durma ve oturmayla birlikte alt uzuvlarda sıvı birikmesini tetikleyebilir.

Sıvı birikmesi nedeniyle meydana gelen bacak şişmesi şu faktörlerden kaynaklanıyor olabilir

• Kardiyomiyopati
• Venüs yetmezliği (kanı kalbe döndüren damardaki tıkanma)
• Siroz
• Kalp yetmezliği
• Hormon tedavisi
• Akut böbrek yetmezliği
• Kronik böbrek yetmezliği
• Lenfödem
• Nefrotik sendrom
• İbuprofen  gibi kortizonsuz, iltihap önleyici ilaçlar
• Perikardit
• Preeklampsi
• Hamilelik
• Tromboflebit
• Depresyon, diyabet ve yüksek kan basıncı için tavsiye edilen ilaçlar
• Uzun süre ayakta durma
• Uçak yolculuğu gibi uzun süre oturmak zorunda kalma

İltihaplanmayla ilgili Sebepler

Bacak şişmesi, bacak dokularında şişmeye neden olan bir bağışıklık sistemi tepkisinden de kaynaklanabilir. İltihaplanma, yaralanmalara veya bir hastalığa karşı normal bir tepkidir ya da romatizma kireçlenmesi gibi bir iltihaplı rahatsızlığın neticesinde ortaya çıkabilir. İltihaplanmayla ilgili bir bacak şişmesi genellikle ağrıyla da bağlantılıdır. Bacak şişmesinde iltihaplanmaya katkıda bulunan faktörler şunlardır:

• Aşil tendon kopması
• ACL (ön çapraz bağ) yaralanması
• Ayak bileği/ayak kırılması
• Bacak kırılması
• Gut
• Enfeksiyon veya bacak içinde yaralanma
• Dizde kesecik iltihabı
• Kemik veya eklem iltihabı
• Romatizma kireçlenmesi
• Bilek burkulması

Muayenesi

Doktora ne zaman gitmeli

Bacak şişmeniz varsa düzgün bir muayene ve doğru bir teşhis için doktora gitmeniz önemlidir.

112 acil tıbbi yardım servisini arayın
Bacak şişmesine ilaveten şu kalp rahatsızlığı durumları sizde varsa acil yardım numarasını arayın veya acil servise başvurun.

• Birkaç dakikadan fazla süren göğüs ağrısı
• Solunum zorluğu
• Bayılma veya baş dönmesi
• Zihin karışıklığı

Bacak şişmesinin düşme, spor yaralanması veya araba kazasından kaynaklandığını biliyor veya bundan şüphe duyuyor olsanız da acil yardımı arayın.

Doktor Muayenesi İçin Program
Bacak yaralanmasıyla acil olmayan sorun için de derhal tedavi isteyin. İlaçların yan etkilerinden kaynaklanan bacak şişmesi, tıpkı böbrek rahatsızlığından kaynaklanan bacak şişmesi gibi görünür. Doktorunuzun sorunun altında yatan nedeni teşhis edebilmesi için en kısa zamanda randevu ayarlayın.

Randevunuzdan önce şu ipuçlarını göz önünde bulundurun:

• Uzandığınızda ayağınızın altına yastık koyun bu, sıvı birikmesinden kaynaklanan şişkinliği azaltır.
• Uzun süre ayakta durmanız veya oturmanız gerekirse, hareket ağrıya neden olmuyorsa etrafta gezinmek için ara verin.
• Bacak şişmesine neden olduğundan şüphelenseniz dahi, size verilmiş olan ilaç tedavisini doktorunuzla görüşmeden bırakmayın.
• Reçetesiz satılan ilaçlar da ağrıyla ilişkili bacak şişmesini azaltabilir.