• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız
• Sonuçlar

Nedir

Böbrek Biyopsisi

Renal biyopsisi de denilen böbrek biyopsisi, hasar veya hastalık belirtileri açısından mikroskop altında incelenebilmesi için, böbrek dokusundan küçük bir parça alınması biçiminde bir uygulanan yöntemdir. Kan testleri, idrar testleri veya görüntüleme teknikleri böbrek sorununun teşhisi için yeterli bilgi sağlayamıyorsa, doktorunuz böbrek biyopsisi önerebilir. Böbrek biyopsisi, böbrek hastalığının şiddetini belirlemek ya da böbrek hastalığı tedavisinin işe yarayıp yaramadığını anlamak için de kullanılabilir. Olumsuz sonuçlanmış bir böbrek nakli geçirmişseniz de böbrek biyopsisi gerekebilir. 

Çoğu böbrek biyopsisi, deri yoluyla ince bir iğne sokularak yapılır. Bu yöntemde, bir görüntüleme cihazı dokuyu almak için böbreklerinizden birine sokulan iğneye rehberlik eder.

?

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Böbrek biyopsisi aşağıdakileri gerçekleştirmek için yapılabilir:

• Başka şekilde tespit edilemeyen bir böbrek sorununu teşhis etmek
• Böbreğin durumuna göre tedavi planları geliştirmeye yardım etmek
• Böbrek hastalığının nasıl ilerlediğini hızlı belirlemek
• Böbrek hastalığına veya başka bir hastalığa bağlı hasarın boyutunu belirlemek
• Böbrek hastalığı tedavisinin ne kadar işe yaradığını değerlendirmek 
• Nakledilen böbreğin neden düzgün çalışmadığını anlamak

Doktorunuz kan veya idrar testi sonuçlarına göre böbrek biyopsisi önerebilir. Böbrek biyopsisinin başlıca sebepleri şunlardır: 

• İdrarda kan (hematüri) 
• Aşırı seviyelerde, yükselen oranlarda ya da böbrek hastalığının diğer belirtilerine eşlik eden idrarda  protein (proteinüri) 
• Kanda aşırı atık olmasına neden olan böbrek fonksiyonuyla ilgili sorunlar

Bu sorunları olan herkesin böbrek biyopsisine ihtiyacı olmaz. Karar, belirti ve bulgularınıza, test sonuçlarınıza ve genel sağlık durumunuza bağlıdır. 

?

Riskler

Riskler 

Genel olarak, perkütan böbrek biyopsisi güvenli bir işlemdir. Böbrek biyopsisinin olası riskleri şunlardır: 

• Kanama. Böbrek biyopsisisnin en sık görülen komplikasyonu idrarda kan olmasıdır (hematüri). Kanama genellikle birkaç gün içinde durur. Kan nakli gerektirecek kadar ciddi kanama, böbrek biyopsisi yapılan kişilerin çok küçük bir yüzdesini etkiler. Nadiren kanamayı kontrol altına alabilmek için cerrahi müdahale gerekir.
• Ağrı. Biyopsi yerinde ağrı, böbrek biyopsisi sonrasında yaygın görülür ama genellikle sadece birkaç saat sürer.
• Arteriovenöz fistül. Biyopsi iğnesi yakındaki bir atardamar ve damar duvarına yanlışlıkla zarar verirse, iki kan damarı arasında fistül veya anormal bağlantı oluşabilir. Bu fistül tipi genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz ve kendi kendine kapanır.
• Diğerleri. Nadiren böbrek çevresine toplanan kanda (hematom) enfeksiyon gelişir. Bu komplikasyon, antibiyotik ve cerrahi drenajla tedavi edilir. Başka bir yaygın risk de büyük bir hematoma bağlı olarak yüksek kan basıncının gelişmesidir.

?

Nasıl Hazırlanacaksınız

Hazırlık

Böbrek biyopsisinden önce, bekleyebileceklerinizle ilgili konuşmak için doktorunuzla buluşursunuz. Bu, işlem hakkında soru sormak, risklerini ve yararlarını anladığınızdan emin olmak için iyi bir zamandır.

İlaç tedavisi

Doktorunuzla görüşmeye giderken yanınızda reçetesiz ilaçlar, vitaminler ve bitkisel takviyeler de dahil, aldığınız bütün ilaçların listesini götürün. Böbrek biyopsisinden önce, kanama riskini artırabilecek olan ilaçları ve takviyeleri almayı durdurmanız istenir. Bunlar:

• Varfarin gibi kan inceltici ilaçlar (antikoagülanlar).
• Aspirin, ibuprofen ve diğer steroid yapıda olmayan iltihap önleyici ilaçlar (NSAID’ler)
• Balık yağı
• Ginkgo

Doktorunuz veya hemşireniz size, bu ilaçları ne zaman ve ne kadar süreyle kesmeniz gerektiğini söyleyecektir.

Kan ve idrar örnekleri

Biyopsiden önce, biyopsiyi riskli hale getirecek bir enfeksiyonunuz ya da başka bir sağlık sorununuz olup olmadığından emin olmak için kan aldırırsınız ve idrar örneği verirsiniz. 

Beslenme

Böbrek biyopsisinden önceki sekiz saat boyunca yemek yememeniz ve sıvı tüketmemeniz istenebilir.

?

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz? 

Böbrek biyopsisi bir hastane veya ayakta tedavi merkezinde yapılır. Sağlık ekibiniz, aldığınız ilaçlar da dahil olmak üzere tıbbi geçmişinizi gözden geçirir. Biyopsiden hemen önce, üzerinizdekileri çıkarır ve bir hastane önlüğü giyersiniz. İşlem sırasında gevşemenize yardımcı olmak için hafif bir yatıştırıcı verilebilir. 

İşlem esnasında

Böbrek biyopsisi esnasında tamamen uyanık olursunuz ve yüzüstü uzanırsınız. Böylece böbrekleriniz sırt yüzeyine yakın biçimde  konumlanmış olur. Biyopsi, böbrek nakli için istenmişse sırtüstü yatarsınız. Perkütan biyopsi, bütün süreçleriyle yaklaşık bir saat sürer ve işlemler şu sırayla gerçekleştirilir.

• Böbrek ultrasonu alınır, böylece doktorunuz iğneyi tam olarak nereye sokacağını bilir. Ultrason iç organ ve dokuların görüntülerini oluşturmak için ses dalgalarını kullanır. Bazı durumlarda, ultrason yerine BT taraması da kullanılabilir.
• Doktorunuz iğnenin sokulacağı yeri derinizde işaretler, alanı temizler ve uyuşturucu bir ilaç (lokal anestezi) uygular. 
• Doktor ardından iğnenin sokulacağı yerde küçük bir kesi açar. İğnenin böbreğinizde doğru yere yönlendirilmesi için bir ultrason cihazı kullanılır.
• Doktorunuz biyopsi iğnesini böbreğe sokmak için yaylı bir alet kullanırken, derin bir nefes almanız ve nefesinizi tutmanız istenir. İğne derinizden böbreğinize ilerlerken basınç hissedebilirsiniz ve keskin bir tıklama sesi duyarsınız. İğneyle doku örneği alındığı esnada, 30 ila 45 saniye hareketsiz kalmanız ve nefesinizi tutmanız gerekir. Yeterli doku almak için doktorunuzun iğneyi üç veya dört kez (genellikle aynı kesi yoluyla) sokması gerekebilir.
• Kesi yerine küçük bir bandaj yerleştirilir.

Diğer böbrek biyopsisi işlemleri

Perkütan böbrek biyopsisi, bazı insanlar için uygun bir seçenek değildir. Kanama sorunu geçmişiniz ya da kan pıhtılaşma bozukluğunuz varsa veya bir böbreğiniz alınmışsa doktorunuz laparoskopik biyopsi kullanabilir. Bu işlemde doktorunuz küçük bir kesi açar ve ucunda kamera olan, ışıklı bir tüpü bu kesiden sokar. Bu araç doktorunuzun böbreğinizi görüntülemesini ve doku örnekleri almasını sağlar. 

İşlemin ardından

Biyopsinin ardından şunları bekleyebilirsiniz:

• Kan basıncı, nabız ve solunumunuzun izleneceği bir iyileşme odasına alınırsınız. Ayrıca kanama ve diğer komplikasyonların değerlendirilmesi için idrar tahlili ve tam kan sayımı yapılır.
• Eğer daha önce böbrek nakli almışsanız, sırtüstü ya da yüz üstü vaziyette birkaç saat dinlenirsiniz. İşlemden sonra yiyip içebilirsiniz.
• İyileşme sürecinizle ilgili size yazılı talimatlar verilir.
• Biyopsi yerinde birkaç saat boyunca biraz ağrı ya da hassasiyet hissedersiniz. Ağrıyı gidermek için ilaç verilir.

Çoğu kişi aynı gün hastaneden ayrılabilir. Bazı kişilerin, biyopsinin ardından doktorun talimatları doğrultusunda 12 ila 24 saat yataklarında dinlenmesi gerekebilir. Biyopsiden sonra herhangi bir kısıtlamaya ihtiyacınız olup olmadığını sağlık ekibiniz size söyleyecektir. Örneğin, iki hafta süreyle ağır kaldırmaktan ve ağır egzersiz yapmaktan kaçınmanız gerekir. 

Böbrek dokusu bir laboratuara gider ve hastalığın teşhisinde uzmanlaşmış bir doktor (patolog) tarafından incelenir. Patolog böbrek dokusunda, olağan dışı tortu, skarlaşma, enfeksiyon ya da başka anormallikler aramak için mikroskop ve boya kullanır. 

Aşağıdakilerin gelişmesi durumunda doktorunuzu arayın:

• Biyopsinin ardından 24 saat geçtikten sonra idrarda parlak kırmızı kan ya da pıhtı olması 
• İdrar yapamama
• Ateş 
• Biyopsi yerinde kötüleşen ağrı 
• 38 derecenin üzerinde ateş
• Bitkinlik veya güçsüzlük

?

Sonuçlar

Sonuçlar

Patoloji laboratuarından biyopsi raporunu almanız yaklaşık bir hafta sürer. Acil durumlarda, tam veya kısmi rapor 24 saatten az bir sürede çıkabilir. Takip randevunuzda doktorunuz size sonuçları açıklar. Sonuçlar böbrek sorununa neyin neden olduğunu açıklayabileceği gibi tedavinizi planlamak ya da değiştirmek için de kullanılabilir. 

?