Nedir

Böbrek taşları idrar içinde bulunan tuz ve minerallerin birbirine yapışarak küçük çakıl taşları oluşturmasıyla meydana gelir. Bu çakıl taşları kum tanesi kadar ufak ya da golf topu kadar büyük olabilirler. Bu taşlar bazen böbreklerin içinde kalırlar bazen de idrar yolları sistemi vasıtası ile vücudun dışına atılırlar. İdrar yolları sistemi ise böbreklerden, böbrekleri mesaneye bağlayan bir tüp olan üreter, mesane ve mesaneyi vücudun dışı ile irtibatlandıran bir tüp olan üretradan meydana gelmiştir.
 
Üreterde dolaşan taşlar hiçbir ağrıya sebep olmaz. Ya da çok şiddetli bir ağrı ile birlikte başka belirtilere de yol açar.

Belirtileri

Böbrek taşları böbrek içinde durduklarında ağrıya neden olmaz ancak böbrekten mesaneye hareket ettiklerinde ani ağrılar hissettirirler.
 
Kendinizde böbrek taşı bulunduğundan şüphe duyduğunuz takdirde mutlaka bir doktorla görüşmelisiniz. Ayrıca yanlarınızda karnınızda ya da kasığınızda şiddetli bir ağrı olacak ve idrarınız pembe ya da kırmızı bir şekilde gelecektir. Ayrıca kendinizi hasta hissedersiniz ve karın ağrısı ve mide bulantınız olur.

Sebepleri

Böbrek taşları idrar içindeki su, tuz, mineral ve diğer maddelerin dengelerinin değişmesi neticesinde meydana gelir. Böbrek taşları oluşumunun en yaygın sebebi ise yeteri kadar su içilmemesidir. Bundan kaçınmak amacıyla yeteri kadar su içmelisiniz. (günde 8 10 bardak) Bazı kişiler bulundukları tıbbi şartlar ya da ailelerindeki birilerinin bu tür bir öyküsü olması nedeniyle böbrek taşına daha fazla eğilimlidir.
 
Böbrek taşları aynı zamanda genetik olan bir hastalık olabilir. Ailenizde bir böbrek taşı hastalığı vakası varsa sizde de buna yatkınlığınız var demektir.

Teşhisi

Kendinizde böbrek taşı bulunduğunu ilk olarak ya bir doktor muayenesinde ya da yanlarınızda, karnınızda ya da kasığınızdaki şiddetli ağrılar nedeniyle acil servise gittiğinizde anlarsınız. Doktor ağrılar ve hayat tarzınız hakkında sorular soracaktır. Size ayrıca X ışınları röntgeni gibi görsel testler yapılarak idrarınız da taş olup olmadığına bakacaktır.
 
Şayet birden fazla taşınız varsa ya da ailenizde bir böbrek taşı hikâyesi bulunuyorsa, daha fazla tetkik yaptırmanız gerekebilir. Böbrek taşınız neden kaynaklandığını bulmak amacıyla doktorunuz sizden kan testleri yaptırmanızı ve 24 saat boyunca idrarınızı bir yerde muhafaza etmenizi isteyebilir. Doktorunuz böylece ilerde de böbrek taşınız olup olmayacağını anlamaya çalışacaktır.
 
Böbrek taşları herhangi bir ağrıya sebep olmayabilir. Bu durumda başka bir problem için yapılan bir muayene esnasında olup olmadığı anlaşılacaktır.

Tedavisi

Böbrek taşı vakalarının çoğunda doktorlar hastaya evde kendi kendine bakım önermektedirler. Ağrı kesici kullanmanız gerecektir. Her yeteri kadar su içerek ve diğer sıvıları tüketerek susuzluktan kaçınmak durumundasınızdır. Taşların düşmesi için doktorunuz başka ilaçlar da tavsiye edecektir.
 
Şayet taşlar kendi kendine düşmeyecek kadar büyükse ya da idrar sistemini tıkamışsa, farklı bir tedaviye ihtiyaç duyacaksınız. Her on böbrek taşı vakasından bir ya da ikisi evdeki tedaviden daha fazlasına ihtiyaç duyar.
 
En yaygı olarak başvurulan tıbbi tedavi vücudun dışında gönderilen ses dalgalarıdır. Bu ses dalgaları yardımı ile böbrek taşları kırılarak daha küçük parçalara ayrılırlar. Bu küçük parçalar ise idrar içersinde vücudun dışına atılırlar. Başka bir seferde ise doktor bu taşların geçişi esnasında üreterin açık tutulması amacıyla stent denilen bir tüp yerleştirecektir.
 
Böbrek taşları tekrar oluşur mu?
 
Böbrek taşınız bir defa oluştuktan sonra ilerleyen vakitlerde buna eğilimli hale gelirsiniz. Böbrek taşlarının tekrar oluşmasını engellemek amacıyla günde 8 ila 10 bardak su içerek idrarınızı temiz tutmalısınız. Belli gıdaları daha az tüketmelisiniz. Doktorunuz taş oluşmasını engellemek amacıyla ilaçlar da tavsiye edecektir.
İLGİLİ MAKALE

İklim Değişikliği Böbrekleri Vuracak

Prof. Dr. Sinan ZEREN

hocam merhaba geçen gün yazmıştım silifkeden.böbrek taşı için hocam o kadar su içiyorum ama hala bi kıbırdama yok gibi.2 günfür suyu az içiyom idrarın... devamı