Nedir

Bronşitli Astım

Bronşitli astım hastalığını hiç duydunuz mu? Ne demek olduğunu hiç merak ettiniz mi? İnsanlar bronşitli astımdan bahsettiklerinde aslında öksürük krizlerine, hırıltıya, nefes daralmasına, göğsün sıkışmasına sebep olan kronik solunum yolu hastalığından, astımdan bahsediyorlardır.

Alerji, astım semptomlarının hepsinde değilse de, çoğunda önemli bir rol oynar. Astıma gelince, ailenizdeki astım geçmişini sorumlu tutabilirsiniz çünkü astım hastalığında genetik kalıtımın etkisi çok büyüktür.

Astım, mast hücrelerle, eozinofillerle ve lenfositlerle ilişkilidir. Mast hücreler alerjiye sebep olan ve histamin gibi kimyasallar üreten hücrelerdir. Histamin burun tıkanmasına, soğukta burun akmasına, saman nezlesine, astım sırasında solunum yollarının daralmasına ve deri alerjisinde, deride kaşınmaya neden olur. Eosinophills, alerjik hastalıklarla ilgili beyaz kan hücreleridir. Lenfositler de alerji ve inflammasyonla ilişkili beyaz kan hücreleridir.

Bu hücreler, inflammasyona sebep olan diğer hücrelerle birlikte astımda solunum yollarındaki aşırı hassasiyete, solunum yollarında solunumu kısıtlayan belirtilere ve kronik hastalığa eşlik eden solunum yolları inflammasyonuna sebep olurlar. Bazı astımlılarda, solunum yollarındaki inflammasyon sonucu hissedilen göğüs sıkışması ve nefes daralması, genellikle akşamları (gece astımı) veya sadece sabahları görülür. Bazı astımlılar, astım belirtilerini spor yaparken (spor astımı) hissederler. İnflamasyondan ötürü, solunum yollarında aşırı hassasiyet gelişir.

Alerjiler, kronik sinüzit, orta kulak iltihabı ve geniz eti gibi bronşitli astım ve solunum yolları hastalıklarıyla yakından ilişkilidir. Son zamanlarda yapılan araştırmalar hem alerjisi hem astımı olan hastaların geceleri sık sık uyandıklarını, ertesi gün işe gidemediklerini ve hastalıklarını kontrol altına almak için daha güçlü ilaçlara ihtiyaç duyduklarını göstermiştir.

Tetikleyiciler

Bronşitli astımı tetikleyenler

Bronşitli astımı tetikleyenler şunlardır:

  • Tütün
  • Soğuk algınlığı, nezle, zatürree gibi enfeksiyonlar
  • Yiyecek, polen, küf, toz biti ve evcil hayvanların derisi ve tüyü gibi alerjenler
  • Spor
  • Hava kirliliği, toksinler
  • Hava sıcaklığındaki değişiklikler, özellikle aşırı sıcaklık değişimi
  • Aspirin, Nasaid ve beta blokerler gibi ilaçlar
  • Yiyeceklerde kullanılan katkı maddeleri
  • Duygusal gerilim ve endişeler
  • Gülme, ağlama ve şarkı söyleme
  • Sigara içme, parfüm ve spreyler
  • Asit reflü

Belirtileri

Bronşitli astımın belirtileri

Bronşitli astımda aşağıdaki belirtilerden biri veya birden fazlası görülebilir:

  • Nefes darlığı
  • Göğüs kafesinde sıkışma
  • Hırıltı
  • Geceleri uyutmayan aşırı öksürük

Teşhisi

Bronşitli astımın teşhisi

Doktora gittiğinizde mutlaka astım belirtileri kendini gösterecek diye bir kaide olmadığından, bu belirtileri doktora sizin anlatmanız önemlidir. Ayrıca astım belirtilerinin ne zaman oluştuğunu fark edebilirsiniz, mesela egzersiz esnasında, soğukta, duman soluduğunuzda.

Astım testinde kullanılan aletler

Spirometre: Akciğer fonksiyon testi, nefes alma kapasitenizi ve ne kadar iyi nefes aldığınızı ölçer. Spirometre adı verilen aletin içine üflersiniz.

Pik Akım (PEF): Pik akımölçer denen aleti kullanarak, akciğerlerinizden tüpün içine gönderdiğiniz havanın gücünü ölçersiniz. Pik akımölçer astımınızın evinizde ne durumda olduğunu belirlemenize yarayan bir alettir.

Göğüs röntgeni

Doktorunuz röntgeninize bakarak, başka hastalıkların benzeri belirtilere sebep olup olmadığına karar verir.

Tedavisi

Bronşitli astımın tedavisi

Teşhis edildikten sonra doktorunuz, astım atağına engel olmak için sprey ve hap gibi astım ilaçları verir ve yaşam tarzınızı değiştirmenizi önerir. Örneğin uzun süre etkili anti-inflammatuvar astım spreyi, astımın tedavisinde gerekli bir alettir. Bu sprey gerektiği gibi kullanıldığında, ciğerlere küçük miktarlarda stereoid gönderir ve yan etkisi çok düşüktür. Hızlı etki eden ‘acil durum’ bronkodilatörleri ise, astım atağı esnasında solunum yollarını hemen açar.

Eğer bronşitli astımınız varsa, doktorunuzun astım spreyini nasıl kullanacağınızı göstermesi gerekir. Astım atağına veya acil durumlara karşı spreyinizi hep yanınızda taşımalısınız. Astımın tedavisi henüz yok ama astım belirtilerine engel olabilecek ilaçlar var. Uzmanlar tarafından verilen astım desteği, normal ve aktif bir hayat yaşamanıza yardım eder.  

Prof. Dr. Barbaros ILIKKAN

hocam bende astım var ventolin kullanıyorum önerebileceğiniz başka ilaçlar varsa sevinirim yaşım 13... devamı