• İçindekiler
• Madura Ayağı
• Atlet Kaşıntısı
• Mantar Hastalığı
• Maya Enfeksiyonları

Madura Ayağı

Tinea pedis diye de adlandırılan madura ayağı ayaktaki bir mantar enfeksiyonudur. Soyulma, kızarıklık, kaşınma, yanma ve bazen de su toplama ve yaralara neden olur.

Madura ayağı çok sık rastlanan bir enfeksiyondur. Mantarlar en iyi ayakkabı, çorap, yüzme havuzları, soyunma kabinleri ve umumi tuvaletlerin zeminleri gibi sıcak ve nemli ortamlarda gelişir. En çok yazın sıcak ve nemli iklimlerde görülür. Daha çok dar ayakkabı ve umumi banyo ve havuzları kullanan kişilerde görülür.

Sebepler

Madura ayağı; saç, ayak parmak tırnağı ve dış deri katmanlarındaki ölü derilerde yaşayan mikroskobik mantardan kaynaklanır. Madura ayağına neden olabilecek en az dört tür mantar çeşidi vardır. Bu mantarlardan en yaygın olanı trikofiton rubrumdur.

Belirtiler

Madura ayağının belirti ve işaretleri kişiden kişiye farklılık gösterir. Yine de en yaygın belirtiler şunlardır: 
·         Ayağın soyulması, çatlaması ve pullanması
·         Derinin kızarıklık, su toplama veya yumuşayıp dökülmesi
·         Kaşıntı, yanma veya her ikisi

Türleri

• Parmak arası: parmak ağı enfeksiyonu olarak da adlandırılıp madura ayağının en yaygın türüdür. Genellikle en küçük ayak parmakları arasında oluşur. Bu tür madura ayağı kaşınma, yanma, pullanma ve ayak tabanına yayılan enfeksiyona neden olabilir.
• Makosen: yak mantarının Makosen türü küçük bir tahriş, kuruluk, kaşınma veya derinin pullanmasıyla başlar. Geliştikçe, deri kalınlaşıp yarılır. Bu enfeksiyon ayak tabanının tümüne ve ayak kenarlarına yayılabilir.
• Kabarcıklı: En az görülen madura ayağı türüdür.Bu durum, geneldederi altında su toplamış kabarcıkların aniden patlamasıyla oluşur. Genellikle ayağın alt kısmında oluşur. Buna karşılık, ayak parmakları arasında, tabanında, ayağın alt veya üst kısmında da oluşabilirler.

Teşhis

Bütün kaşınan ve pullanma durumları madura ayağı demek değildir. Enfeksiyon tanısını koymak için en iyi yol doktorunuza derinizi gösterip alacağı numunelerle laboratuvar ortamında mantar bulgularını araştırmasını sağlamaktır.

Tedavi

Madura ayağı, vakaların çoğunda topik mantar önleyici ilaçlarla (doğrudan deriye uygulanan ilaçlarla) tedavi edilir. Ağır vakalarda oral (ağız yoluyla alınan) veya başka ilaçlar gerektirebilir ayak temiz ve kuru tutulmalıdır zira mantarlar en çok nemli ortamlarda gelişir.

Önleme

Madura ayağını önleme yöntemleri: umumi duş alanlarında terlik giymek, ayağın nefes almasına olanak sağlayan ayakkabılar giymek ve ayağın her gün sabun ve bol suyla yıkanmasını içerir. Kaliteli ayak pudrası kullanarak ayağı tamamen kurulamak da madura ayağını önlemek için yararlı olabilir. 

Atlet Kaşıntısı

Tinea cruris olarak da adlandırılan atlet kaşıntısı, tinea adı verilen bir mantar türünden kaynaklanan ve sık görülen bir enfeksiyon türüdür. Mantar vücudun sıcak ve nemli alanlarını sever ve sonuç olarak da genital bölgeler, kalça iç kısımları ve kaba etlerde enfeksiyona neden olur.

Enfeksiyonlar daha çok yazın ve sıcak ve yağmurlu iklimlerde görülür.

Atlet kaşıntısı kırmızı, kaşınan kızarıklık olarak ve genelde halka şeklindedir.

Atlet kaşıntısı bulaşıcı mıdır?

Atlet kaşıntısı nadir olarak bulaşıcıdır. Bu durum bir kişiden başkasına doğrudan veya dolaylı olarak mantar taşıyan objelerden bulaşır.

Belirtiler

Atlet kaşıntısının bazı belirtileri

• Kaşınma, pişik veya kasık, kalça ve anal bölgede yanma
• Gelişmiş kenarları olan dairesel kırmızı bir döküntü
• Kasık, kalça veya anal bölgede kızarıklık
• Cildin pul pul olması, soyulması veya çatlaması

Teşhis

Çoğu vakada, atlet kaşıntısı görünüş ve döküntünün yerine bakılarak teşhis edilebilir. Söz konusu durumun atlet kaşıntısı olduğundan eminseniz, doktorunuza danışın. Doktorunuz size belirtiler ve medikal geçmişinizle ilgili sorular soracaktır. Deri döküntülerine mikroskobik bir inceleme tanıyı doğrulayacaktır.

Tedavi

Çoğu vakada, atlet kaşıntısının tedavisi hasarlı alanı temiz ve kuru tutmak ve bu alana topik mantar önleyici ilaçlar uygulamaktan geçeri. Atlet kaşıntısı mantar önleyici krem ve spreylere yanıt verir. Buna karşılık, mantar önleyici kremlerin reçete edilmesi bazen gerekli değildir. Tedavi süresince aşağıdaki adımları takip edin.

• Hasarlı alanı yıkayın ve temiz bir havluyla kurulayın.
• Mantar önleyici krem, pudra veya spreyi tarif edildiği şekilde uygulayın.
• Giysilerinizi, özellikle iç çamaşırlarınızı her gün değiştirin.

Mantar Hastalığı

Tinea corporis olarak da adlandırılan mantar hastalığı kurtçuk değil derinin bir mantar enfeksiyonudur. Vücudun her yerinde görülebilir ve dairesel, kırmızı, düz bir yara gibi görünür. Bazen cilt döküntüsü de bu belirtilere eşlik eder. Yaranın dış kısmı ilerlerken orta kısım normal görünür. Mantar hastalığı hoş görünmeyebilir; fakat genelde ciddi sağlık sorunlarına neden olmaz.

Mantar hastalığı bulaşıcı mıdır?

Mantar hastalığı enfekte insan veya hayvanlardan doğrudan temasla bulaşabilir. Ayrıca kıyafet veya mobilyalara da yayılabilir. Sıcaklık ve nem de enfeksiyonun yayılmasına yardımcı olur.

Belirtiler

Mantar hastalığı, kırmızı dairesel ve düz yara şekline görülüp bazen de cilt döküntüsü de bu belirtilere eşlik eder. Derinin birden fazla mantar hastalığı parçası ve üst üste kırmızı halka döküntüleri olabilir. Ortak kırmızı döküntü halkaları olmadan mantar hastalığına sahip olmak da mümkündür.

Teşhis

Bir doktor, mantar hastalığının döküntünün görüntüsüne bakarak ve belirtilen semptomları dinleyerek tanısını koyabilir. Doktor, size mantar hastalığı olan insan veya hayvanlara temas edip etmediğinizi soracaktır. Doktor cilt döküntüsü ve enfekte olmuş alanın numunesi tanıyı doğrulamak için mikroskop altında bu bulguları inceler. 

Tedavi

Tedavi genellikle cilde uygulanan anti mantar ilaçları içerir. Birçok mantar hastalığı enfeksiyonları bazı kremlere yanıt verir.
Oral veya topik ilaçlar daha ciddi mantar hastalığı durumlarında reçete edilebilir. 

Maya Enfeksiyonları

Kutenöz kandidiyazolarak adlandırılır ve maya benzeri mantar türü olan kandidadan kaynaklanır. Ciltteki maya daha aktif olarak gelişip kırmızı, pullu, kaşınan döküntülere neden olduğunda ortaya çıkar. Maya enfeksiyonları bulaşıcı değildir.

Maya enfeksiyonları vücuttaki nerdeyse bütün yüzeyleri etkiler yalnız kasık, avuç içi ve kalça gibi daha çok sıcak, nemli buruşuk alanlarda ortaya çıkar. Kandida enfeksiyonu özellikle obez ve diyabeti olan hastalarda ortaya çıkar. Antibiyotik alan hastalar da risk altındadır.

Kandida, çocuklarda çocuk bezi tahrişine ve tırnak enfeksiyonlarına neden olur. Oral pamukçuk kandida enfeksiyonunun ağızda bulunan bir türüdür. Kandida ayrıca vajinal maya enfeksiyonlarına da neden olur.

Belirtiler

Maya enfeksiyonunun belirtilerinden bazıları:

• Döküntü
• Açık renk sıvı akıtan yaralar
• Sivilce benzeri şişler
• Kaşıntı ve yanma

Tırnak yatağındaki maya enfeksiyonlarının belirtilerinden bazıları:

• Şişlik
• Ağrı
• İltihap
• Tırnak yatağından ayrılan beyaz veya sarı tırnak

Pamukçuk (ağızdaki maya enfeksiyonu) belirtileri:

• Dilde ve yanakların iç kısmında beyaz noktalar
• Ağrı

Vajinal maya enfeksiyonunun belirtileri:

• Vajinadan beyaz veya sarı akıntı
• Kaşıntı
• Vajinanın dış kısmında kızarıklık
• Yanma

Teşhis

Maya enfeksiyonunun tedavi edilmesinde sizin tıbbı geçmişinizi almalı ve fiziksel muayene yapmalıdır. Doktorunuz deri örneğini alıp mikroskop altına kontrol edip tanıyı doğrulayabilir.

Tedavi

Maya enfeksiyonlarının tedavisi tedavi edilen belirli enfeksiyon türüne göre değişiklik gösterebilir. Deri maya enfeksiyonları ilaçlı merhemlerle son derece tedavi edilebilirdir. Tıbbi fitiller de vajinadaki maya enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılabilir. Pamukçuk da ağızda çözülen tıbbi gargara ve pastille tedavi edilir. Ağır enfeksiyonlar ve tehlikeli bağışıklık sistemine sahip birindeki enfeksiyonlar oral mantar önleyiciilaçlarla tedavi edilebilir.